Kahve yatırımcıya acı geldi
7 Haziran 2020 Pazar 15:06
İSTANBUL (AA) – AA muhabirinin emtia piyasasında işlem gören 18 ürünün fiyat hareketlerinden derlediği verilere göre, mayısta emtia grubu araçlarının 13’ü kazandırırken, 5’i kaybettirdi.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına ilişkin olumlu haberler ve ülke ekonomilerinin normale dönme hamlelerine başlamasıyla talep beklentilerinin artması, emtia piyasasında işlem gören ürünleri genel anlamda pozitif etkiledi.
Emtia piyasasında mayısta yatırımcısına yüzde 52,2 ile en çok Brent petrol kazandırdı. Brent petrolü, yüzde 19,6 ile gümüş, yüzde 7,7 ile platin, yüzde 5,2 ile şeker, yüzde 3,8 ile alüminyum, yüzde 3 ile bakır, yüzde 2,7 ile kurşun ve çinko, yüzde 2,5 ile altın, yüzde 1,8 ile mısır, yüzde 1,7 ile kakao, yüzde 0,5 ile nikel ve pamuk izledi.
Söz konusu dönemde, buğday yüzde 0,7, paladyum yüzde 0,9, soya fasulyesi yüzde 1,7 ve doğal gaz yüzde 5,1 kaybettirdi. Emtia piyasasında geçen ay yatırımcısına en fazla kaybettiren ürün ise yüzde 9,4 ile kahve olarak kayıtlara geçti.
Brezilya’da kahve ihracatının düşüş gösterdiğine yönelik veriler, fiyatlarda değer kaybına neden oluyor. Ülkede Kovid-19 endişeleri nedeniyle kahve teslimatlarında gecikme yaşanıyor. Vietnam’daki yağışsız hava, kahve üretim beklentilerinin azalmasına neden olurken, kahve üreticisi Afrika’da da çekirge istilası nedeniyle üretimin azalması öngörülüyor.
5 ayda en fazla kazandıran altın, en çok kaybettiren ise Brent petrol
Emtia piyasasında yılın ilk 5 ayında sadece 3 ürün yatırımcısına kazandırdı.
Kovid-19 ile birlikte piyasalardaki ekonomik belirsizlikler, yıllık bazda tarım emtialarının performansını olumsuz etkiledi. Küresel büyüme endişeleri, teminat açığı kaynaklı satışlar, doların diğer para birimlerine karşı değer kazanması ve arz-talep dengesi, tarım emtia fiyatlarını bu yıl etkileyen önde gelen faktörler arasında yer aldı.
Ocak-mayıs döneminde yatırımcısına en fazla kazandıran yüzde 14 ile altın olurken, analistler, Kovid-19 nedeniyle güvenli liman varlıklardan olan altına talebin arttığını vurguladı.
Altını, yüzde 0,5 ile paladyum ve yüzde 0,03 ile gümüş izledi.
Söz konusu dönemde yatırımcısına en fazla kaybettiren ise yüzde 43,8 ile Brent petrol oldu. Brent petrolü, yüzde 25,8 ile kahve, yüzde 19,5 ile şeker, yüzde 16,6 ile pamuk, yüzde 16 ile mısır ve yüzde 15,5 ile doğal gaz takip etti.
“Kovid -19 etkisinin en net hissedildiği emtialardan bir tanesi kahve”
Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, konuya ilişkin AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kovid-19 nedeniyle birçok ülkede kafe ve restoranların kapanmasının, kahve talebini düşüren unsurlardan bir tanesi olduğunu vurguladı.
İnsanların gıda ve temizlik malzemelerine talebinin artarken, kahve gibi ürünlerin talebinde ise düşüş olduğunu ifade eden Ergezen, azalan talep nedeniyle stoklarda artış olduğunu kaydetti.
Kovid-19 etkisinin en net hissedildiği emtialardan bir tanesinin kahve olduğunu vurgulayan Ergezen, Kovid-19’un ortaya çıkmasının kahve talebine yönelik endişeleri de beraberinde getirdiğini söyledi.
Ergezen, virüs nedeniyle uluslararası kahve zincirlerinin de birçok mağazasını kapatmak zorunda kaldığını belirterek, tüketimde önemli bir düşüş olduğunu, bu nedenle piyasanın Kovid-19’un kahve üzerindeki etkilerini “agresif” fiyatladığını kaydetti.
Brezilya, Vietnam ve Kolombiya’nın dünyanın en büyük kahve üreticileri olduğuna işaret eden Ergezen, kahve fiyatının, uluslararası piyasada dolar bazında belirlendiğini, bu nedenle döviz oranlarındaki değişimin kahve fiyatı üzerinde de etkili olduğunu, ABD dolarının bu ülke para birimlerine karşı değer kazanmasının dolar bazında kahve fiyatlarının azalmasına yol açtığını söyledi.
Küresel kahve ihracatı yıllık bazda azalıyor
Zafer Ergezen, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Uluslararası Kahve Organizasyonu (ICO), sezonun şimdiye kadar olan bölümünde kahve ihracatının aylık bazda yüzde 3,8 azalışla 272,78 milyon torbaya gerilediğini açıkladı. 2019 yılında bu rakam 75,67 milyon torba seviyesinde bulunuyordu. Nisan ayındaki kahve ihracatı, 10,82 milyon torba olarak gerçekleşti. Burada da önceki yılın aynı dönemine göre düşüş görüyoruz. ICO, küresel kahve üretiminin yeni sezonda 167,91 milyon ton olmasını bekliyor. Kahve tüketiminin ise önceki sezona göre çok az da olsa artarak 166,06 milyon torba olacağı tahmin ediliyor. Her ne kadar tüketimde artış olsa da üretimin daha fazla olması, fiyatlar üzerinde baskıya yol açan bir unsur. Üretim fazlasının 1,82 ila 3,42 milyon torba olacağı öngörülüyor.”
Brezilya’nın, 150 yıldan bu yana dünyanın en büyük kahve üreticisi olduğunu aktaran Ergezen, “Virüsün etkilerini bu ülkede de görüyoruz. Arabica türü kahve hasadı bu ay başlıyor. Fakat ulaşım zorlukları ve yasaklar nedeniyle hasadın sekteye uğraması ve üretimin beklentilerin altında kalması mümkün görünüyor. Ayrıca, üreticilerin kaliteli kahve üretiminin azalabileceği endişesi var. Son olarak başta Çin olmak üzere kahve mağazalarının yeniden açılması, kahve fiyatlarındaki düşüşün sonuna gelinmiş olabileceği beklentilerini de artırıyor.” diye konuştu.