Talep koşulları firmaların fiyatlama gücünü de sınırlamaya başladı

Talep koşulları firmaların fiyatlama gücünü de sınırlamaya başladı. OSO Türkiye İmalat PMI verilerini açıkladı.

ISO Türkiye İmalat PMI raporu:

Makro: Talep koşulları firmaların fiyatlama gücünü de sınırlamaya başladı

İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), haziranda hem iç hem dış talep koşullarındaki yavaşlamanın etkisiyle 47,2'den 46,7'ye gerilerken, ikinci çeyrek ortalaması 47,1 ile ilk çeyreğin 0,8 puan altında kaldı.

Tüm sektörlerde manşet endeksin aylık ve çeyreklik bazda 50 eşik değerinin altında kalması imalat sanayiinde belirginleşen yavaşlamanın sektörlerin geneline yayıldığına işaret ediyor. Talep koşullarının üretim ve istihdam üzerindeki sınırlayıcı etkisi sürüyor.

Diğer taraftan, kur ve petrol fiyatlarındaki yükseliş kaynaklı olarak sektörlerin tamamında girdi maliyetleri artıyor. Firmaların bu artışı nihai ürün fiyatlarına yansıtmakta zorlanması talep koşullarının zayıfladığını teyit eden bir diğer gelişme.

Anketin alt sorularına bakıldığında;

• İç ve dış talep koşulları kaynaklı üretim yavaşlaması 15. aya taşındı. Yeni siparişler haziran ayında da azalmaya devam ederek endeksteki aşağı yönlü eğilim ikinci yıla uzandı. Yeni ihracat siparişler benzer şekilde azalmaya devam ederken, her iki endeksteki düşüş son üç ayın en belirgin düzeyinde gerçekleşti. Siparişlerdeki düşüş neticesinde üretim gerilemesi anekdotal bilgiye göre Ekim 2024'ten bu yana en yüksek oranda gerçekleşti.

• İstihdam endeksi son 7 aydır, satın alma endeksi ise 14 aydır azalış kaydediyor. İstihdam ve satın alma faaliyetindeki azalışta yeni siparişlerdeki yavaşlama etkili olmaya devam ediyor.

• Enflasyonist baskılar: Anket katılımcıları, TL'deki değer kaybı ve jeopolitik gelişmeler kaynaklı olarak girdi fiyatlarının belirgin şekilde arttığını belirtti. Diğer yandan talepteki zayıflık firmaların fiyat belirleme gücünü sınırlayarak nihai ürün enflasyonu bu ayda 2025 yılının en düşük seviyesinde gerçekleşti.

• Üretim, yeni siparişler ve girdi talebindeki zayıflamanın neticesinde son üç aydır iyileşen tedarikçi teslimat süreleri haziranda ham madde yetersizliklerinden dolayı artış kaydetti. Sektörel bazda ise mevsimsellikten arındırılmış olarak;

• Manşet endeks hem haziranda hem de çeyreksel bazda tüm sektörlerde 50 eşik seviyesinin altında kalarak faaliyet koşullarının sektörlerin geneline yayılan şekilde bozulduğuna işaret etti. Aylık bazda en sert düşüş giyim ve tekstil sektörlerinde görülürken, mayısta genişleme bölgesinde bulunan giyim ve mineral madde sektörleri bu ayda daralma bölgesine geçti



• Üretim endeksi takip edilen on sektörün tamamında 50 eşik seviyesinin altında kaldı. Giyim sektöründeki üretim yavaşlaması Eylül 2023'ten bu yana en hızlı düzeyde gerçekleşirken, mayıs verisi hariç tutulduğunda endeksin 2 yıldır daralma bölgesinde kaldığı görülüyor. Giyim ile yüksek ileri bağlantıya sahip tekstil sektöründe ise üretim yavaşlaması Ekim 2022'den bu yana en yüksek düzeye ulaştı. Kimya, taşıt ile elektrikli ve elektronik ürünler de üretimleri en fazla gerileyen diğer sektörler olurken, bu sektörlerdeki üretim düşüşü önceki aya kıyasla arttı

• Yeni siparişler endeksi makine sektörü haricinde tüm sektörlerde 50 eşik değerinin altında kaldı. Makine sektörü yeni siparişlerindeki artış, yeni ihracat siparişlerindeki güçlü iyileşmenin desteğiyle son 1 yıldır ilk kez arttı. Yeni siparişleri aylık bazda en belirgin azalan sektör dış talepteki keskin zayıflamanın etkisiyle giyim olurken, tekstilde yeni sipariş endeksi Ekim 2022'den bu yana en düşük seviyede gerçekleşti

• Üretimde görülen düşüş nedeniyle sektörler bu ayda genel olarak istihdamı azaltma eğilimi gösterdi. 8 sektörde istihdam hacmi gerilerken, ana metal ve elektronik sektörlerinde çalışan sayısı arttı

• Girdi maliyetleri TL'deki değer kaybı ve ham madde maliyetlerindeki yükseliş nedeniyle bu ayda belirgin arttı. En düşük girdi maliyet artışı, satışlarını artırabilmek için nihai fiyatlarını düşüren tekstil sektörü sayesinde giyim sektöründe kaydedildi