TCMB’den Swap işlemlerine ilişkin duyuru!

Yapılan açıklamanın detaylarına göre 30 Mayıs 2019’da imzalanan ikili para takası (swap) anlaşmasının 35,1 milyar TL ve 23 milyar Çin yuanı artırılarak toplam 46 milyar TL ve 35 milyar Çin yuanına ulaştığını, anlaşma kapsamında artırılan rakamın bugün (dün) itibarıyla hesaplara girdiğini duyurdu.

TCMB, Çin Halk Cumhuriyeti Merkez Bankası ile imzalanan swap anlaşmasına ilişkin duyuru yaptı.

Duyuruda, TCMB ile Çin Halk Cumhuriyeti Merkez Bankası arasında 30 Mayıs 2019’da imzalanan ikili para takası (swap) anlaşmasının 35,1 milyar TL ve 23 milyar Çin yuanı artırılarak toplam 46 milyar TL ve 35 milyar Çin yuanına ulaştığı bildirildi.

Artırılan söz konusu rakamın TCMB hesaplarına girdiği belirtilen duyuruda, “Para takası anlaşmasının temel hedefi, yerel para birimleri üzerinden gerçekleştirilen ticareti kolaylaştırmak ve iki ülkenin finansal istikrarına destek sağlamaktır.” denildi.

Erkan, ‘Swap’ nedir sorusunu şöyle yanıtlıyor: İki tarafın birbiriyle belli bir vade üzerinden yaptıkları finansal enstrüman takası ve vade sonunda bu işlemin tersini gerçekleştirmeleridir. Başka bir deyişle, belli bir vade için bir teminat karşılığında para borçlanılması ve vade sonunda bu yükümlülüklerin ilk swap işleminin tersi yapılmak suretiyle, üzerine belli bir faiz ödemesi de yapılarak kapatılmasıdır.

Yerel para swapları, USD swapları, faiz swapları, enflasyon swapları, emtia swapları vs. şeklinde yapılır genelde… Banka veya finansal kurumlar belli cins bir para birimini ve finansal enstrümanı ilgili ülkenin finansal kurumlarından veya karşı taraflardan temin ederek swap yapabildiği gibi, Merkez bankaları arasında da gerek yerel paralar, gerekse de USD swap işlemleri yapılabilmektedir. Merkez bankalarının swap işlemlerinde likiditeye erişim, finansal istikrar, rezervlere katkı, yerel paralarla ticaret anlamında karşılıklı menfaatler söz konusu olmaktadır.

Finansal piyasalarda taraf olan iki parti arasında da yapılabilir. Bireysel/kurumsal yatırımcı, spekülatör, Merkez Bankaları vs.

20 Mayıs itibariyle Katar MB ile olan ve 2018’de imzalanmış olan swap anlaşması 3 katına çıkarıldı ve 15 milyar USD karşılığına yükseltildi. Diğer merkez bankalarıyla da swap görüşmeleri devam etmektedir. Özellikle G7 içerisinden bir swap anlaşması sağlanması önem arz etmektedir.

Swap işlemleri belli bir vade üzerinden karşılıklı para takası olarak yapılıyor ve vade sonunda bu işlemin tersi yapılıyor. Tabii anlaşmanın koşullarına ve piyasa şartlarına göre swap yükümlülüğü kapatılırken belli bir faiz ödemesi de söz konusu oluyor. Swap anlaşmalarının finansal istikrar, rezervlere katkı, yerel paralarla ticaretin geliştirilmesi ve kısa vadede yabancı para likiditesine erişim sağlanması anlamında etkileri vardır.

Türkiye 2012’de Çin ile, 2018’de de Katar ile swap anlaşmaları imzalamıştır. Fed, 2020 Covid-19 krizi ile birkaç gelişmiş ülke ve gelişmekte olan ülke merkez bankasıyla swap line oluşturmuştur. 2011 Euro Bölgesi borç krizi döneminde de Fed ECB’ye swap anlaşması üzerinden likidite sağlamıştır.