Ticaret Bakanı Pekcan: Eylül ihracatımız 16 milyar 13 milyon dolar

İSTANBUL (AA) – Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, “Eylül ihracatımız geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4,8, ağustosa göre yüzde 28,5 artışla 16 milyar 13 milyon dolar oldu.” dedi.

Pekcan, Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) Dış Ticaret Kompleksi’nde gerçekleştirilen toplantıda eylül ayı ihracat rakamlarını açıkladı.

Bakan Pekcan, dün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ifade ettiği üzere, 2020 Eylül ayında sadece eylül ayı ve 2020 için bir başarıya imza atmadıklarını, aynı zamanda bugüne kadarki en yüksek eylül ayı ihracat rakamına ulaştıklarını belirtti.

Eylül ihracatının geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4,8, ağustosa göre yüzde 28,5 artışla 16 milyar 13 milyon dolar olarak gerçekleştiğini ifade eden Pekcan, “Eylül ayında rekor ihracatı gerçekleştiren tüm ihracat ailemizi tebrik ediyorum.” dedi.

Pekcan, 2. çeyreğe göre 3. çeyrekteki ihracat artışının yüzde 34,5 olduğunu aktararak, “Bu rakamlar ihracatımızda pandemi etkisinden toparlanmanın ve normalleşme sürecinin başarılı bir şekilde devam ettiğini teyit eden rakamlardır. Ekonomimizin V-tipi toparlanması, üçüncü çeyrek büyümesi açısından olumlu işaretler sunmaktadır.” diye konuştu.

Bakan Pekcan, altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranının eylül ayında yüzde 90,9 seviyesine ulaştığını, ilk 9 aylık dönemde yüzde 84,4 gibi oldukça yüksek seviyelerde seyrettiğini söyledi.

Pekcan, Eylül ayı dış ticaret verileri değerlendirme toplantısındaki konuşmasında, pandemi sürecinde sadece sağlık alanında değil ekonomik alanda da dünya genelinde büyük şokların yaşandığını, bunun da küresel yapıdaki dengelenmeleri etkilediğini söyledi.

Yaşanan dönüşüm içinde Türkiye’nin yoluna ihracatla devam ettiğini, sağlam bir gelecek vizyonu ile hareket ettiğini, küresel ekonomi içindeki payını her geçen gün artırdığını dile getiren Pekcan, şunları kaydetti:

“Ağırlığını bölgesinde her geçen gün biraz daha hissettiren Türkiye için ihracat en değerli, en önemli, en kritik enstrümanlardan birisi. Ülkemiz ekonomisinin yüksek büyümeye dayalı, yenilikçi ve yerli üretim perspektifine paralel olarak, teknoloji, tasarım ve katma değer odaklı artırmak için çalışmalarımızı iş dünyamızla beraber artırarak devam ediyoruz.

Geçen sene, pandemi etkileri henüz görülmeden önce, dünyadaki korumacılık önlemlerinin artış göstermesi ile birlikte dünya ekonomisi ciddi daralma gösterdi. Bu dönemde dahi Türkiye, yüzde 2,1 ihracat artışıyla dünyada ihracatını en çok artıran 50 ülke arasında 6’ncı sırada yerini aldı.”

Dünya Ticaret Örgütü’nün dış ticaret verilerini kayıt altına almaya başladığı 1948 yılından itibaren Türkiye’nin dünya ihracatından aldığı paya işaret eden Pekcan, Türkiye’nin dünyada korumacılık önlemlerinin arttığı bir dönemde 2019’u, dünya mal ve hizmet ticaretindeki rolünü güçlendirerek kapattığını anımsattı.

Bakan Pekcan, “2020’de de, pandemi sürecinde de bu başarımızı devam ettirmeyi öngörüyoruz. Küresel ekonomideki tarihi küçülmeye, Avrupa Birliği gibi en önemli ihraç pazarlarımızdaki çok ciddi talep daralmalarına rağmen, ekonomideki direncimizi göstermekte ve ihracatta çok güçlü performanslar kaydetmekteyiz.” ifadelerini kullandı.

“Yeni ekonomi programımızın icrasında ihracata ve ihracatçılara çok önemli rol ve sorumluluk düşüyor”

Geçen günlerde açıklanan Yeni Ekonomi Programı’na (YEP) atıfta bulunan Pekcan, şu değerlendirmeyi yaptı:

“YEP’te de vurgulandığı üzere, yeni dengelenme, yeni normal ve yeni ekonomi temaları ile yolumuza etkinlikle, iş dünyamızla birlikte planlı ve kararlı biçimde devam edeceğiz. Küresel ekonomi teması içinde dijital dönüşüm, e-hizmetler ve e-ticaret gibi faktörler ön plana çıkmakta.

Yeni ekonomi temamız ise yenilikçi, yüksek katma değerli ve ihracata dayalı bir büyüme ve kalkınma vizyonu ortaya koymakta. Yeni ekonomi programımızın icrasında ihracata ve ihracatçılara çok önemli rol ve sorumluluk düşüyor. Biz de tüm desteklerimizle, ihracatçımızın, iş dünyamızın yanında olmaya devam edeceğiz.”

“Eximbank, kritik destek mekanizmalarından biri olma özelliğini artırarak devam ettirecek”

Bakanlık bünyesinde ihracatçılara ve iş dünyasına verilen destekler hakkında bilgi veren Pekcan, desteklerin talep ve ihtiyaçlara göre şekillendirildiğini anlattı.

Pekcan, Ar-Ge, tasarım ve markalaşmaya yönelik destekler dahil olmak üzere, farklı destek türleriyle ihracatçının yanında olduklarını bildirerek, şu bilgileri verdi:

“Özellikle mevcut pandemi koşullarında, gelişmiş ülkelerdeki pek çok firmanın finansman arayışı içinde olduğu bir dönemde, hem Bakanlığımızın hem de Eximbank’ın yurtdışı şirket satın alımı ve marka satın almaya yönelik desteklerinin kullanılması çok daha anlamlı hale geldi.

Eximbank’ın destek tutarlarımıza baktığımızda, Eximbank önümüzdeki dönemde de ihracatçılarımız için kritik destek mekanizmalarından biri olma özelliğini artırarak devam ettirecek. Eximbank’ın Ocak-Ağustos döneminde geçen seneye göre destekleri yüzde 7 oranında artırarak 30,4 milyar dolara ulaştı ve geçen yılın aynı dönemine göre kullandırdığı kredi oranı da yüzde 13 artarak 20 milyar dolar oldu.”

Bakan Pekcan, pandemi döneminde alınan devlet destekli özel tedbirler kapsamında 5 bin 57 krediye tekabül eden 4,1 milyar dolarlık kredinin vade uzatımının sağlandığını bildirdi.

Ticaret Bakanı Pekcan, orta ve uzun vadeli kredilerin payının, Eximbank’ın toplam krediler içindeki payında ilk defa yüzde 30’lar seviyesine ulaştığını aktardı.

“Gümrük ve dış ticaret hizmetlerimizin neredeyse tamamında dijitalleşme sağladık”

Pandemi sürecinin başından itibaren, temassız ticaret mekanizmasını devreye aldıklarını anımsatan Bakan Pekcan, şu bilgileri verdi:

“Bugünkü başarılarımızda, temassız ticaretle ihracatı kısmen de olsa sürdürülebilir kılmamızın etkisinin büyük olduğunu değerlendiriyorum. Dijitalleşme konusunda her zaman öncü rol oynadık, bundan sonra da bu çalışmalara ara vermeden devam edeceğiz. Gümrük ve dış ticaret hizmetlerimizin neredeyse tamamında dijitalleşme sağladık.

Sanal fuar ve ticaret heyetlerine üyelik destekleri vermeye başladık. Mayıs ayından bu yana 40 ülkeyi kapsayan 24 genel ve sektörel ticaret heyeti düzenledik, bu ticaret heyetlerinde 4 bin 200 iş görüşmesi yapılmasını sağlamış bulunuyoruz. Yine bu dönemde 4 adet sanal fuar gerçekleştirdik. Sanal ticaret heyetleri ve sanal fuar uygulamalarımızın pandemi sonrasında da devam edeceğini öngörüyorum.”

“Export Akademi’ ve ‘Online ve Fiziki Kadın Girişimci Network’ dünyadaki iyi uygulama örnekleri arasında gösterildi”

Hizmete açtıkları “Kolay İhracat Platformu”ndan da bahseden Pekcan, “Akıllı İhracat Robotu” başta olmak üzere farklı fonksiyonları mevcut olan platformda verilen hizmetler hakkında bilgi verdi.

Platformun diğer ülke örnekleri ile kıyaslandığından hepsinden daha önde olduğuna işaret eden Pekcan, sistemin ikinci fazının da kısa sürede tamamlanacağını aktardı.

İhracatın tabana yayılması çerçevesinde yaptıkları çalışmalara da değinen Pekcan, şunları söyledi:

“2018 yılında ilk kez ihracatçı sayımız ithalatçı sayımızı geçti ve bu rakam aynen devam ediyor. Eylül ayında ihracatçı sayımızda, geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 6,8 artış yaşandı. Ülke olarak özellikle e-ticaret kanallarının kullanılması suretiyle daha fazla başarılı girişimciye ve daha fazla ihracatçıya sahip olmamızın önü açıktır. Kadın ve genç girişimciliğe yönelik başlattığımız ‘Export Akademi’ ve ‘Online ve Fiziki Kadın Girişimci Network’ programımızı da pandemi sürecinde online olarak gerçekleştirmeye devam ettik.

Uluslararası Ticaret Merkezi’nin ‘SheTrades Outlook’ platformunca, ‘Export Akademi’ ve ‘Online ve Fiziki Kadın Girişimci Network’ dünyadaki iyi uygulama örnekleri arasında gösterildi.”

Bakan Pekcan, “81 ilimizle ilgili potansiyel ihracatçı analizlerimizi tamamlamak üzereyiz. İhracatı hiç tecrübe etmemiş firmalarımıza hem Ticaret Bakanlığı’nın desteğini hem de mentorluk programını devreye alacağız.” dedi.

Pekcan, ihracatta yüksek teknolojili ve katma değerli üretimi desteklemek üzere bu yıl devreye alınan İhtisas Serbest Bölge modeline değinerek, serbest bölgelere yeni bir nitelik kazandırdıklarını söyledi.

Bu modelin ilkini İstanbul’da hayata geçirdiklerini dile getiren Pekcan, yüksek teknolojili veya katma değeri yüksek sektörlerde ihracat hedefiyle faaliyet gösterecek firmalara istihdam ve kira desteği sağlanacağını bildirdi.

Pekcan, “Bu bölgeleri kuracak yatırımcılara faiz veya kar payı desteği verilmesi, ayrıca yazılım ve bilişim sektörlerinde yapılacak yatırımların öncelikli yatırım konuları arasına alınarak faiz desteği ve sigorta primi işveren hissesi desteğine başladık. Yasal altyapı çalışmalarımızı hazırladık.” diye konuştu.

Yenilikçi yatırımlar için yatırımcıları ve bütün TİM üyelerini bu bölgelerde faaliyet göstermeye davet eden Pekcan, bu bölgelerin yüksek teknolojili ve katma değerli ürün ihracatına yapacağı katkılardan bahsetti.

Eylül ayı ihracat verilerini paylaşan Pekcan, dış ticaretin görünümünü daha da iyi anlamak için “altın hariç” verilere bakmak gerektiğini söyledi.

Altın hariç rakamları değerlendirmenin kendilerine somut fotoğrafı çekme fırsatı vereceğini dile getiren Pekcan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Altın ticareti hem muhtevası hem de amacı yönünden mal ticaretinden çok farklılık arz ediyor. Kültürel boyutu da olan altın ihracatı ve ithalatı, yatırımlar ve tasarruflarla ilintilidir. Altın ithali sonucunda likit döviz çıkışı karşılığında ülkemize yine sermaye değeri taşıyan likit altın girişi sağlanmaktadır. Bu da dış ticaret açığı ve cari açık bakımından diğer mal ihracat ve ithalatından farkı bir değer taşımaktadır. Dolayısıyla altın alım satımını somut mal ticaretinden farklı değerlendirmek gerekmektedir. Şubattan itibaren Birleşik Krallık da dış ticaret rakamları artık altın hariç olarak açıklanmaktadır.”

“İhracatın ithalatı karşılama oranı altın hariç değerlendirildiğinde yüzde 84,4”

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Türkiye’nin dış ticaretine ilişkin verilerin altın hariç değerlendirildiğinde ortaya çıkan rakamlara değinerek şu bilgileri paylaştı:

“Bu çerçevede biz de dış ticaretimizi altın hariç değerlendirdiğimizde eylül ihracat artışımızın yüzde 4,8 yerine yüzde 5,9 olduğunu görüyoruz. Eylül ithalat artışımızın altın hariç tutulduğunda yüzde 9,1 seviyesinde kaldığını görüyoruz. Yılın 9 ayına baktığımızda altın hariç ithalatımızın yüzde 6,3 azaldığını görüyoruz. Aslında bir sermaye ve yatırım aracı olarak ülkemize giren altının ithalat rakamlarımıza yansımasının sadece eylül ayı için 3,4 milyar dolar.

Ocak-eylül döneminde toplam ithalatımızda altının payı 18,5 milyar dolar olmaktadır. Altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı eylülde yüzde 90,9 seviyesine ulaştı. İlk 9 aylık dönemde yüzde 84,4 gibi oldukça yüksek seviyelerde seyretmektedir.”

“Otomotiv ihracatı pandemi döneminde ilk kez arttı”

Ruhsar Pekcan, salgından en çok etkilenen sektörlerden otomotive değinerek, “Otomotiv sektörü pandemi döneminde ilk defa bu ay geçen yılın aynı dönemine göre başa başı yakaladı hatta ufak da bir artış gösterdi. Yüzde 0,5 artışla 2 milyar 200 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Ancak ağustosa göre yüzde 83’lük bir artışa tekabül ediyor.” dedi.

Hazır giyimde yüzde 15 artışla 1,6 milyar dolar, tekstilde yüzde 12,8 yükselişle 1,1 milyar dolarlık ihracat yapıldığını dile getiren Pekcan, kimyada yüzde 19,4 artışla 1,1 dolar, makine sektöründe yüzde 4,8 yükselişle 2,1 milyar dolara ulaştıklarını anlattı.

Pekcan, eylülde AB ülkelerine bakıldığında Fransa’da yüzde 12,8, Almanya’da yüzde 10,6, İngiltere’de yüzde 3,2, İspanya’da yüzde 2,3’lük ihracat artışı söz konusu olduğunu kaydederek, İtalya’da yüzde 7,2, Hollanda’da ise yüzde 5,9 düşüş görüldüğünü söyledi.

En yüksek ihracat artışı yüzde 51 ile Güney Kore’ye”

Ticaret Bakanı Pekcan, pandemiden en çok etkilenen İspanya ve İtalya’nın Türkiye’nin ihracatından en çok düşüş yaşanan ülkeler arasında olduğunu anlatarak, “İhracatımızı en çok artırdığımız ülkeler yüzde 40,9 ile Güney Kore, yüzde 32,3 ile Avustralya. Çin’e ihracatımızın yüzde 28,3, Rusya’ya ise yüzde 5,7 arttığını görüyoruz.” dedi.

AB’ye ihracatın yüzde 5,6, Amerika’ya yüzde 22, Asya’ya yüzde 6,8, Afrika’ya ise yüzde 1,7 arttığını dile getiren Pekcan, “Ancak Orta Doğu’da, özellikle Suudi Arabistan’da son zamanlarda ihracatçılarımızın yaşadığı sıkıntıları da biliyoruz bölge ülkelerinde, Orta ihracatımız yüzde 4,7 azalmış. AB harici Avrupa’da da yüzde 2,5 azalma yaşanmış.” diye konuştu.

Pekcan, ülke ekonomisini hak ettiği yere taşıma noktasında güçlü bir potansiyele sahip olduklarını belirterek, bugünkü verilerin kendilerine moral verdiğini, devlet, kamu, STK ve özel sektör iş birliğiyle el ele vererek hedeflerine ulaşacaklarını vurguladı.

Bakan Pekcan, “16 milyar doları aşarak kırdığımız rekor; pandemi sürecinin etkilerini geride bırakma ve güçlü, katma değerli ve sürdürülebilir ihracat trendimizi yeniden tesis etmeye yönelik güzel ve olumlu bir işarettir.” yorumunu yaptı.