TÜBİTAK’tan Kovid-19'un sosyo ekonomik etkilerini araştıranlara destek

ANKARA (AA) – Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre, “Kovid-19 ve Toplum; Salgının Sosyal ve Beşeri Etkileri, Ekonomik Etkileri, Sorunlar ve Çözümler” başlığıyla başlatılan projelerin destek üst limiti 200 bin lira olarak açıklandı.

Toplumsal değişimlere neden oluyor

Dünya Sağlık Örgütü tarafından küresel pandemi ilan edilen Kovid-19 sadece sağlık alanında değil ekonomik, sosyolojik, psikolojik etkilere de sebep oluyor. Salgının toplumsal hayatı derinden etkileyerek pek çok alanda önemli değişimlere sebep olması bekleniyor. Değişimlerin bireysel, kurumsal, toplumsal, ekonomik, çevresel bağlamda birçok sonuç doğuracağı tahminleri yapılıyor.

Sosyal ve ekonomik etkileri araştırılacak

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) , aşı ve ilaç geliştirme çalışmaların dışında salgının ekonomik ve sosyal yönden etkilerini araştıran bilim insanlarına da destek verecek. TÜBİTAK’a bağlı Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Destek Grubu (SOBAG), Kovid-19 ve Toplum; Salgının Sosyal ve Beşeri Etkileri, Ekonomik Etkileri, Sorunlar ve Çözümler” isimli özel proje çağrısına çıktı. Çağrı ile salgını daha iyi kontrol etmek ve etkilerine karşı hazır olmak için acil sağlık durumlarının sosyal bağlamları ortaya konulacak. Ayrıca gelecekteki olası etkilerinin sosyal ve beşeri bilimler yönünden araştırılması sağlanacak.

Çözüm önerileri oluşturulacak

Araştırma sonunda, mevcut durum ve eğilim kanıt temelli bilimsel verilerle ortaya konulacak. Kısa, orta, uzun vadeli projeksiyon, öngörü ve analiz çalışmaları yapılacak. Analiz ve öngörüler doğrultusunda karar alıcılara ve uygulayıcılara katkı sağlayacak çözüm önerileri oluşturulacak.

Konu başlıkları

TÜBİTAK SOBAG’a 4 Mayıs’a kadar başvurulacak projelerin süresi azami 6 ay olarak belirlendi. Açıklamada, araştırmacıların projede sosyal ve beşeri yönden ele alacakları konu başlıkları şöyle sıralandı:

– Küresel, ulusal, bölgesel ve yerel düzeyde kriz yönetimi ve yönetişimi,

– Salgının küresel, ulusal ve yerel siyaset üzerindeki etkileri,

– Etkili ve etkin sağlık iletişimi,

– Eğitim, sağlık, yargı gibi kritik kamu hizmetlerinin uzaktan erişim yoluyla ve çevrim içi sunulma uygulamaları,

– Okullardaki eğitime ara verilmesi ve sınavların ertelenmesi ile iptal olmasının etkileri,

– Salgınla bireysel ve ailesel başa çıkma stratejileri ve bunların psikolojik, sosyolojik, kültürel, ekonomik vb. değişkenlerle ilişkisi,

– Belirsizlik, kaygı, korku ve stresin çocuklar, yetişkinler ve yaşlılar üzerindeki etkileri ve oluşturduğu riskler ve bunların etkisini azaltan, artıran olası faktörler,

– Salgın nedenli kaybı olan ailelere, sağlık personeline ve risk altındaki tüm gruplara acil klinik müdahalelerin geliştirilmesi ve psiko-sosyal desteklerin sağlanması,

– Salgının yerleşim birimleri üzerindeki etkisi, salgınla mücadelede kentsel yaşam kalitesinin sağlanması.

Salgının ekonomik etkileri yönünden ele alınacak konu başlıkları ise şunlar:

– Ulusal, bölgesel ve küresel düzeyde makro, mikro seviyede ekonomi, ticaret, finans, istihdam ve iş modelleri üzerindeki etkileri,

– Salgının farklı sektörlerde yol açtığı arz-talep durumları, tedarik zincirleri, üretim kapasitesi, dijitalleşme ihtiyaçları; finansa erişim, istihdam açılarından sorunlar ve çözüm yolları, ekonomik kurtarma paketlerinin bireysel ve sektörel etkileri,

– Küresel yatırımlardaki değişiklik, doğrudan yabancı yatırımların eğilimleri,

– İş güvenliği, kurumsal risk yönetimi, yeni insan kaynakları uygulamaları, yeni çalışma ilişkileri açısından salgının etkileri.