Türkiye ekonomisi 2020 Yılında neler yaşadı
4 Ocak 2021 Pazartesi 11:06
2020 Yılı gerek Dünya gerek Türkiye için zor bir yıl oldu. Türkiye ekonomisi de dünyanın geri kalanı gibi Koronavirüs salgını nedeniyle oldukça zorlu bir yıl geçirdi. Yıl içerisinde Türkiye ekonomisinde neler yaşandı? 2020 Yılı Türkiye ekonomisinde hangi haberler konuşuldu?
Türkiye ekonomisi 2019 Sonunda %6 büyüdü, dolar 5,85 seviyelerinde volatil bir şekilde işlem görüyorduTürkiye ekonomisi 2019 yılının son çeyreğinde % 6 büyüdü, ekonomi 2019’un tamamında ise % 0.9 büyüdü. 2020 Yılına başlarken 5.80 fiyatlarında bulunan dolar salgın hastalıkların ekonomilerdeki etkisi ile 8.58 TL fiyatlarını gördü.
Mart ayında ilk vaka görüldü, Ülkeler ekonomilerini kapattıDünya geneline yayılan COVID-19 salgınının Türkiye’deki ilk tespit edilen COVID-19 vakasının 10 Mart 2020’de olduğu Sağlık Bakanlığı tarafından 10 Mart’ı 11 Mart’a bağlayan gece açıklandı. COVID-19 ile mücadele kapsamında yurt dışı uçuşlar kademeli olarak durduruldu. Bu kapsamda ülkelerde okullarda eğitim ve öğretime ara verildi, restoranlar, spor salonları, düğün salonları, kuaför-berber ve güzellik salonları gibi pek çok işletmenin faaliyetleri geçici olarak durduruldu.
Türkiye ekonomisi yılın ilk çeyreğinde yüzde 4.5 büyüdü. Hane halkı nihai tüketim harcamaları yılın birinci çeyreğinde, geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlemiş hacim endeksine göre yüzde 5,1 yükseldi.
Bir çok sektöre vergi desteği verildiMart ayında açıklanan destek paketlerinin toplamı CNN’e göre 7 trilyon doları buldu. Bazı ülkelerde bunlara ek paketler ekleniyor. Süreç içerisinde AB’den 27 üye ülkeye 750 milyar euroluk (825 milyar dolar) fon önerisi yapıldı. ABD 2.1 Trilyon destek bütçesi ayırdı. Mart ayında Almanya da ekonomiyi ayakta tutmak için 750 milyar euroluk bir kurtarma paketi açıkladı. Türkiye’de ise hükümet 100 milyar liralık ‘Ekonomik İstikrar Kalkanı’ adlı paketi 18 Mart’ta açıkladı.
Borsa istanbul’da Devre kesici seviyesinden %10’a düşürüldü.Borsa İstanbul 12 Martta yaptığı açıklamada BIST’teki kaybın yüzde 10’a ulaşması ya da hisselerin yüzde 10 yükselmesi sonrası devre kesici uygulamasına geçileceğini bildirdi. Eski uygulamada yüzde 20 kayıp ya da yükselişte devre kesici uygulamasına gidiliyordu.
TVF Borsa İstanbul hisselerinin %10’unu Katar Varlık fonuna devretti.Türkiye Varlık Fonu (TVF) ve Katar Yatırım Otoritesi (QIA), Borsa İstanbul’un yüzde 10’luk payının QIA’ya devri için mutabakat anlaşması imzaladı. TVF, hâlihazırda yüzde 90,6’lık payıyla Borsa İstanbul’un en büyük pay sahibi konumunda bulunuyor. Katar Devleti’nin yatırım fonu olan QIA’ya devredilecek paylardan sonra TVF, Borsa İstanbul’un yüzde 80,6’lık payını elinde bulundurmaya devam edecek.
2020 yılının ikinci çeyreğinde Türkiye ekonomisi yüzde 9,9 daraldı. Kamu bankalarının uygun faizleriyle 300 milyar TL’lik kredi genişlemesi daralmanın hızını bir miktar da olsa kesti. Ekonomi 2008 krizinden sonra ilk kez bu kadar daralırken milli gelir 11 yıl sonra 9 bin doların altına indi. Birinci çeyrekte dolar/TL kuru ortalaması 6,08 iken ikinci çeyrekte bu rakam 6,80’e çıktı. Türkiye’den çok daha büyük bir ekonomiye sahip olan Almanya da ikinci çeyrekte yüzde 10 daraldı.
Bakan Berat Albayrak görevden istifa ettiHazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Instagram hesabından yaptığı duyuruda sağlık sebepleri nedeniyle görevinden istifa ettiğini açıkladı. Albayrak, Hazine ve Maliye Bakanlığı görevine Temmuz 2018 tarihinde getirilmişti.
Berat Albayrak’ın istifasının ardından boşalan Hazine ve Maliye Bakanlığı görevine AKP Mersin Milletvekili Lütfi Elvan getirildi. 2016-2018 yılları arasında Kalkınma Bakanı olarak görev yapan Elvan’ın Hazine ve Maliye Bakanlığı’na atanması kararı Resmi Gazete’de yayınlandı.
TCMB başkanı Murat Uysal görevden alındıTürkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Murat Uysal görevden alınarak yerine eski maliye bakanı Naci Ağbal getirildi. TCMB Başkanı Murat Çetinkaya görev süresinin dolmasına yaklaşık 10 ay kala görevinden alınmış, yerine dönemin Başkan Yardımcısı Murat Uysal atanmıştı. Uysal, 16 ay içerisinde görevden alınan ikinci Merkez Bankası başkanı oldu. Uysal’dan boşalan göreve eski Maliye Bakanı Naci Ağbal atandı.
BDDK Aktif Rasyosu Hesaplaması önce uygulandı, sonra kaldırıldı.BDDK aktif rasyosu hesaplamasını kaldırma kararı aldı. Mayıs ayından bu yana uygulamada olan aktif rasyosu 31 Aralık tarihi itibariyle yürürlükten kaldırılacak. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu aktif rasyosunun kaldırılmasına karar verdi. Bu uygulamanın başlaması bankacılık sektörü üzerinde baskı yaratmıştı.
BDDK Aktif Rasyosu hesaplanmasına son verdi
Borsa İstanbul’da Pazar değişiklikleri yapıldı.Borsa İstanbul tarafından 17 Eylül’de yayımlanan duyuruda, yeni pazar yapısında, işlem esasları açısından farklılıkların net olduğu Yıldız Pazar, Ana Pazar, Alt Pazar, Piyasa Öncesi İşlem Platformu ve Yakın İzleme Pazarı bulunacağı ve düzenlemenin 1 Ekim 2020’de devreye alınacağı bildirilmişti.
Gözaltı Pazarı nedir? Nelere dikkat edilmeli? Hangi hisseler?
Pazar Öncesi İşlem Platformu Nedir? Hangi hisseler var?
SPK Resmi rakamlara göre 2019 Yılında 45 milyon TL ceza uyguladı. Analistlerin tahminlerine göre bu rakam şuan yaklaşık 130 milyon TL seviyelerinde.Hem faizdeki düşüş hem pandemi süreciyle Borsa İstanbul’a yeni gelen 500 bin kişinin yatırım için ayırdıkları parayı cebe indirmek için piyasa dolandırıcıları akıl almaz oyunlar oynamaya devam ediyor. Ağırlıklı olarak Twitter ve Facebook, Telegram gibi sosyal medya mecralarını kullanan borsa dolandırıcıları (SPK) tarafından ağır cezalar yemeye başladı.
Sermeye Piyasası Kurulu 2019 yılında 42 milyon TL ceza kesti. Bu yılın Ocak-Haziran döneminde tam 45 Milyon TL’lik ceza kesti. SPK bu dönemde 26 şirket ve 75 kişiye ceza kesti. Yeni yıla girerken bu sayınını üçe katlanarak tam 145 Milyon TL‘yi bulduğu tahmin ediliyor
Faizlerde yıl içerisinde en düşük 8.25 en yüksek 17 seviyelerini gördüMurat Uysal göreve geldikten sonra ilk dokuz toplantıda indirime giderek faizi yüzde 24 seviyesinden yüzde 8.25 seviyesine düşüren Merkez Bankası yıl sonuna gelirken ard arda gerçekleştirilen 475 ve 200 baz puan faiz yükseltmeleri ile 17 seviyeleri görüldü.
Türkiye Ekonomisi 3. Çeyrekte Yeniden 6.7 BüyüdüTürkiye ekonomisi, yeni tip koronavirüs salgınının etkilerine rağmen yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 6,7 büyüdü. GSYH 2020 yılı üçüncü çeyrekte 1 trilyon 419 milyar 483 milyon TL oldu. Türkiye 3. çeyrek büyüme rakamlarını açıklayan 51. ülke olurken, 3. Çeyrekte dünyanın en hızlı büyüyen ülkesi oldu.
Dolar ve Euro tarihi seviyelere çıktı. Yıl içerisinde dolar 8,57 gördü euro 10,05 lira tarihi zirvedeydi.Finansal piyasaların genişlemesi, para arzı, TCMB Rezervlerinin azalması derken. Dolar/TL 8 Kasımda 8,57 ile zirveyi gördü. Faizlerin yükseltilmesi ile tekrardan 7.30’lara gerileyen doların fiyatı , yıl başından bu yana %23 yükseldi.
Borsa İstanbul’da 8 Halka arz gerçekleşti, 2020 Yılında halka arz ile 1,1 milyar TL, bedelli sermaye artırımı yoluyla 21,8 milyar TL fon sağlandı.Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı Taşkesenlioğlu, pay piyasalarına artan yatırımcı talebinin, kötü niyetli kişiler tarafından manipülatif işlemlerin parçası haline getirilmemesi için yoğun mesai içinde olduklarını bildirdi. Taşkesenlioğlu, Türkiye’nin, 2020 yılında sermaye piyasaları açısından önemli bir ivme kazandığını belirterek, şirketlerin birincil halka arz yöntemiyle 1,1 milyar TL, bedelli sermaye artırımı yoluyla 21,8 milyar TL fon sağladığını bildirdi