Araştırma: Kovid-19'a karşı bazı antikorlar, virüsün daha fazla yayılmasına yol açabilir

15 Ekim 2020 Perşembe 12:14

ANKARA (AA) – Bilim insanları, “yeni tip koronavirüs (Kovid-19) tedavilerinde bazı antikorların bağışıklık sistemini harekete geçirmek yerine virüsün yayılmasını hızlandırabileceği” uyarısında bulundu.

“South China Morning Post” gazetesindeki habere göre, Çin’in Fudan Üniversitesinden bilim insanlarının sonuçlarını, makale ön yayın platformu “medRxiv.org” internet sitesinde yayımladıkları araştırmada, insan vücudunun virüsle savaşmak üzere ürettiği bazı antikorların, bazı vakalarda ters bir etkiyle virüsün vücuda tutunmasına ve yayılmasına yardımcı olabildiği tespitine yer verildi.

Henüz yayın öncesi değerlendirme aşamasındaki araştırmaya göre, 222 Kovid-19 hastası üzerinde yapılan incelemelerde, hastalığı hafif belirtilerle geçiren kişilerin yüzde 8’inde, ağır belirtiler gösteren hastaların ise yüzde 76’sında bu türden antikorların etkili olduğu belirlendi.

Antikora bağlı çoğalma

Araştırmacılar, tıp literatüründe “antikora bağlı çoğalma” (ADE) adı verilen bu olgunun Zika, Dang Humması, Şiddetli Akut Solunum Yolu Sendromu (SARS) ve Ortadoğu Solunum Sendromuna (MERS) yol açan virüslerde de görüldüğüne dikkati çekti.

Kovid-19 hastalarında tespit edilen “7F3” adı verilen antikorun bu açıdan riskli olduğuna işaret eden araştırmacılar, antikorun koronavirüse bağlandıktan sonra “Fc” adlı alımlayıcı molekül vasıtasıyla virüsün bağışıklık hücresi zarına nüfuz etmesine yardımcı olduğunu belirledi.

Her ne kadar antikorlar virüsle mücadele için üretilse de virüsün bazı durumlarda “çatal” biçimli molekülleri hücrelere tutunmak ve yayılmak için kullanabileceğini vurgulayan araştırmacılar, bu durumla daha çok vücuttaki antikor düzeyinin düşük olduğu hallerde karşılaşıldığını, antikor seviyesi yüksek olduğunda bağışıklık sisteminin genelde virüsü etkisizleştirmekte başarılı olduğunu kaydetti.

Aşı çalışmaları için risk

Antikora bağlı çoğalma riskinin ilaç ve aşı geliştirme çabalarını zorlaştırabileceği uyarısında bulunan araştırmacılar, aşı geliştiricilerin aşı adaylarının 7F3 ve benzeri etkilere yol açabilecek antikorları üretip üretmediğine karşı hassas olması gerektiğini belirtti.

Araştırmacılar, Kovid-19’a karşı plazma nakli ve antikor kokteyli gibi tedavilerinin de benzer riskleri barındırabileceğini kaydetti.

ABD’de antikor tedavisinin klinik denemeleri durdurulmuştu

Araştırmanın bulguları, ABD’de Kovid-19’a karşı bir antikor tedavisi geliştiren ilaç firması Eli Lilly’nin önceki gün yürüttüğü klinik denemeleri, “potansiyel güvenlik endişesi” nedeniyle durdurduğunu açıklamasının ardından geldi.

Kovid-19 virüsüne tepki olarak insan vücudunun ürettiği bağışıklık moleküllerinin kitlesel olarak üretilen taklitleri olan monoklonal antikorlar üzerine çalışma yürüten şirket, söz konusu güvenlik endişesine yol açan yan etki veya sebepler konusunda ise herhangi bir bilgi paylaşmamıştı.

Diğer bir Amerikan şirketi Johnson and Johnson (J&J) firması da aynı gün, bir katılımcının hastalanması nedeniyle Kovid-19 aşı adayının 3. aşama denemesine ara verdiğini duyurmuştu.