Ermenistan'ın 'Hiroşima'ya çevirdiği Ağdam esaretten kurtuldu

Ermenistan’ın 1993’te işgal ettiği Ağdam ili, 27 yıl sonra gerçek sahipleri olan Azerbaycanlılara teslim edildi.

• Azerbaycan ordusu 27 yıldır işgal altında bulunan Ağdam’a girdi

Azerbaycan ordusunun 27 Eylül’de başlattığı Dağlık Karabağ’daki topraklarını işgalden kurtarma operasyonunda elde ettiği başarı Ermenistan’ı ateşkes imzalamaya mecbur etti. Azerbaycan ile Ermenistan’ın imzaladığı ateşkes gereği, Ermeni silahlı güçleri 20 Kasım itibarıyla Ağdam’dan çıktı. Ermenistan ordusuyla birlikte, 27 yıl önce işgalle bölgeye yerleşen Ermeni nüfus da bölgeyi terk etti.

Azerbaycan ordusu Ağdam’a üzerinde Azerbaycan bayraklarının yanı sıra Türk bayraklarının da bulunduğu tank ve zırhlı araçlarla girdi.

Dağlık Karabağ’ın doğusunda yer alan Ağdam, işgal dönemi boyunca Ermenistan ve Azerbaycan silahlı güçleri arasında tampon bölge oldu.

Sovyetlerin dağılmasının ardından Azerbaycan topraklarına saldırılar düzenleyen Ermeni silahlı güçleri 1991’de Hankendi’yi, 1992’de Hocalı ve Şuşa’yı işgal etti, Laçın, Hocavend, Kelbecer ve Ağdere’den sonra 1993’te Ağdam’a girdi.

Şehrin kent merkezi ve 100’den fazla köyünde, işgalden önce 143 bin Azerbaycanlı yaşıyordu.

Kenti savunmasında yaklaşık 5 bin Azerbaycanlı şehit oldu. Ağdam’ın yaklaşık yüzde 73’i Ermenistan tarafından işgal edildi. Ermenistan yönetimi, farklı bölgelerden getirdiği Ermeni halkını bölgeye yerleştirdi.

Ermeniler işgal döneminde, Azerbaycanlılara ait çok sayıda tarihi ve kültürel eseri yıktı, kent merkezini neredeyse yerle bir etti. 1870 yılında ibadete açılan Ağdam Ulu Cami, Ağdam Ekmek Müzesi ile Ağdam Etnografya Müzesi ile içindeki tarihi eserler Ermenilerin tahrip ettiklerinden bazıları. Ermenilerin işgal süresince Ağdam’da yaptığı tahribatlar yabancı basında “Kafkasya’nın Hiroşiması” diye nitelendirildi.

Ermeniler, ateşkes gereği şehri boşaltmaları gereken 20 Kasım’dan önce de tahribat yapmayı sürdürdü. Evler ateşe verildi, ağaçlar kesildi, altyapıya hasar verildi. Birlikte götüremedikleri hayvanlar telef edildi.

Azerbaycan ordusu bugün girdiği Ağdam’da, mayınları temizleyecek, altyapıyı onaracak. Bölgenin güvenliği sağlandıktan sonra, 27 yıldır topraklarından uzakta yaşamak zorunda kalan 200 bini aşkın Ağdamlı evlerine dönebilecek.

Azerbaycan ordusunun 27 Eylül’de başlattığı operasyonda 5 kent merkezi 4 kasaba ve 286 köyün kurtarılması üzerine Ermenistan yenilgiyi kabul etmiş, işgal altındaki Ağdam, Laçın ve Kelbecer illerini de boşaltacağını taahhüt eden ateşkesi imzalamıştı.