Ev Sahipleri Örgütlendi! Evler Boş Kalacak!

Uzayan yargı süreçleri, ev sahiplerini çileden çıkardı. Türkiye genelinde adliyelerde bekleyen on binlerce dava dosyası arasında, en kısa süren davalarda bile karar aşamasına ulaşmanın üç yılı bulduğu, bazı tespit davalarında ise bilirkişi raporlarına ancak iki yıl sonra ulaşılabildiği belirtiliyor.  Kiracılarla yaşanan hukuki süreçlerin uzaması, mülk sahiplerini ciddi anlamda mağdur ediyor.

10 Yıl Dolmadan Çıkartamaz

Belirli süreli kira sözleşmelerinde, sürenin sona ermesi durumunda sözleşmeyi sona erdirme hakkı yalnızca kiracıya aittir. Örneğin, 1 yıllık bir kira sözleşmesi sona erdiğinde, ev sahibi kiracıyı " süre doldu, evi boşalt" diyerek çıkartamaz. Ancak, kira sözleşmesinin sona ermesinden itibaren 1 ay içinde, ihtiyaç sebebiyle tahliye davası açılması mümkündür.

Ev sahibinin kiracıyı evden çıkarması için, 10 yıllık uzatma süresi dolmadan önce geçerli bir sebep bulunması gerekir. Ev sahibinin kiracıyı çıkarabileceği durumlar şunlardır:

- Ev sahibinin kiralanan mülke ihtiyaç duyması nedeniyle tahliye

- Kiracının eve özensiz davranması

- Yeni malikin mülkü kullanma ihtiyacı

- Mülkün yeniden inşa veya imar edilmesi

- Kiracının verdiği tahliye taahhüdüne dayanarak tahliye

- Kira bedelinin iki defa geciktirilmesi üzerine iki haklı ihtar yapılması durumunda tahliye

- Kiracının veya eşinin aynı bölgede başka bir konutunun olması nedeniyle tahliye

Bu durumların varlığı halinde, tahliye davası açılabilir ve kiracı mülkü tahliye etmek zorunda kalabilir.

Bununla birlikte, ev sahibinin kiracıyı sebepsiz yere çıkarması için kira sözleşmesinin başlangıcından itibaren 10 yıllık uzatma süresinin dolması gerekmektedir. Ayrıca, kiracı kirayı iki kez geciktirirse ve kiraya veren iki haklı ihtar çekmezse, kiracı evden çıkarılamaz. Ev sahibinin mülke ihtiyacı olmadığı ya da aynı bölgede başka bir mülkü bulunduğu durumlarda, kiracı ihtiyaç nedeniyle tahliye edilemez. Geçersiz bir tahliye taahhüdü varsa, kiracı yine de tahliye edilemez.

5 Yılı Dolduran Sözleşmeler Feshedilebiliyor mu?

Kira sözleşmesinin 5 yıl boyunca uzamış olması, ev sahibinin haklı bir sebep olmadan kiracıyı çıkarmasını sağlayamaz. Ancak kira sözleşmesinin başlangıcından itibaren 10 yıl geçtikten sonra, ev sahibi sözleşmeyi feshetme hakkına sahip olur. Bu durumda, genel hükümler çerçevesinde süresinde fesih bildirimi yapılması gerekir.

Ek olarak kira sözleşmesi 5 yılı geçmişse, ev sahibi kira bedelinin yeniden belirlenmesi için dava açma hakkına sahiptir. Bu davada, hakim tarafından kira bedeli belirlenir ve bu belirleme %25 sınırıyla bağlı değildir. Hakim, kira bedelini belirlerken emsal kira bedelleri üzerinden bilirkişi incelemesi yapacaktır.

Bu bilirkişi incelemeleri birçok durumda neredeyse iki yılı aşkın süreleri bulabilirken ev sahipleri iki yıllık süreçte aldıkları kira bedelinin enflasyon ile beraber değer kaybetmesinden yakınıyorlar.

Ev sahibi, ekonomideki durumu gerekçe göstererek kira miktarını yüksek oranda artırabilir mi?

Hayır. Konut ve işyeri için kira bedeli bir önceki yılın tüketici fiyat endeksindeki ( TÜFE) on iki aylık ortalamalara göre oluşan değişim oranını geçmemek koşuluyla belirlenebilir. Bu oran örneğin 2024'ün Temmuz ayında bu oran %61,78 olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla örneğin evden 10000 TL kira alınıyorsa, sözleşme yenilenirken kira bedeline en fazla 6.178 TL’lik bir zam yapılabilir.

Davalar birkaç yılı bulabiliyor!

Kiracının tahliyesi için açılan dava bölgeden bölgeye ve hatta mahkemeden mahkemeye farklılık gösterebilirken, birkaç ay ile bir yıl arasında değişebilir. *

Kira artışı davalarının sonuçlanma süresi ise mahkeme sistemi, yargılama yoğunluğu ve dava koşullarına bağlı olarak değişebilir. Kira artışı davalarının sonuçlanma süresi birkaç ay ile birkaç yıl arasında değişebilir.

Ev sahipleri evlerini boş tutacak!

Uzayan yargı süreçleri ev sahiplerini de bezdirdi. Adliyelerde bekleyen on binlerce dava dosyası bulunuyor. Bu davalarda en kısa davada bile karar aşaması üç yılı bulurken, bazı tespit davalarında bilirkişi aşamasına bile iki senede varıldığını söyleyen ev sahipleri artık evleri boş tutmaya karar verdi! Sosyal medyadaki ev sahiplerinin birer birer evlerini boş tutma kararlarını açıklamaları büyük dikkat çekti.