İflaslar Arttı! Dolandırıcılara Dikkat!

Türkiye’de Karşılıksız Çek Verilerinde Dikkat Çeken Değişimler: Ağustos'ta Gerileme, Yıllık Bazda Büyük Artış

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve Türkiye Bankalar Birliği (TBB) tarafından yayımlanan son veriler, Türkiye'de karşılıksız çek işlemlerinde dikkat çekici değişimlerin yaşandığını ortaya koyuyor.

Ağustos ayında karşılıksız kalan çek adedi ve tutarında önceki aya göre belirgin bir düşüş gözlemlenirken, yıllık bazda ise kayda değer artışlar yaşandığı dikkat çekiyor.

Ağustos Ayında Karşılıksız Çeklerde Düşüş

TCMB'nin Elektronik Veri Dağıtım Sistemi (EVDS) üzerinde yayımlanan Takasbank verilerine göre, Ağustos ayında karşılıksız çek adedi bir önceki aya kıyasla %61,1 oranında azalarak 12.030 adede geriledi.

Bu, Temmuz ayında kaydedilen 26.351 adet karşılıksız çek sayısına göre ciddi bir düşüşe işaret ediyor.

Aynı dönemde, karşılıksız çek tutarı da neredeyse yarı yarıya azalarak 15,77 milyar TL’den 7,95 milyar TL’ye düştü.

Toplamda ibraz edilen çek adedi, Temmuz ayında 1 milyon 472 bin 577 adet iken, Ağustos ayında %58,3 oranında azalarak 613 bin 636 adede geriledi.

Çeklerin toplam tutarı ise Temmuz ayındaki 606,34 milyar TL’den Ağustos ayında 353,2 milyar TL’ye düştü.

Ayrıca, mahsuplaşmaya tabi çek adedi 1 milyon 411 bin 262'den 582 bin 201 adede gerilerken, toplam tutar da 557,8 milyar TL’den 325,1 milyar TL’ye geriledi.

2024 Yılında Karşılıksız Çeklerde Büyük Artış

Ağustos ayında görülen bu düşüşe rağmen, 2024 yılının genelinde karşılıksız çeklerde önemli bir artış söz konusu.

Türkiye Bankalar Birliği'nin Risk Merkezi verilerine göre, 2024 yılı Temmuz ayında karşılıksız işlem yapılan çek tutarı, 2023 yılının aynı dönemine göre %254,43 artış göstererek 6,76 milyar TL'den 22 milyar TL'ye yükseldi.

Temmuz 2024'te karşılıksız işlem yapılan çek adedi ise 34.392'ye çıkarak, bir yıl önceki 18.460 çek sayısına göre %86,30 oranında bir artışa işaret etti.

Ayrıca, Temmuz 2024'te karşılıksız çek yazılan kişi veya şirket sayısı geçen yılın aynı ayına göre %82,29 oranında artarak 7.826'ya yükseldi.

2024 yılının ilk 7 ayında ise toplamda karşılıksız çek tutarı 89,97 milyar TL’ye ulaştı; bu rakam, 2023 yılının tamamında 57,18 milyar TL olarak kaydedilmişti.

Karşılıksız Çeklerdeki Değişimler Ne Anlama Geliyor?

Karşılıksız çeklerdeki bu değişimler, Türkiye’de ekonomik faaliyetin dalgalı seyrettiğini ve işletmelerin nakit akışında zorluklar yaşadığını gösteriyor.

Ağustos ayında gözlemlenen düşüş, mevsimsel etkilerle açıklanabileceği gibi, kısa vadeli nakit akışındaki iyileşmelerin bir sonucu olabilir.

Ancak yıllık bazda görülen büyük artış, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin finansal sıkıntılar yaşadığını ve bu durumun karşılıksız çek yazma oranlarını artırdığını ortaya koyuyor.

İflaslar Artıyor: Yeniden Yapılandırmaların Sayısı Hızla Yükseliyor

Bununla birlikte EY "Yeniden Yapılandırma Nabzı" araştırmasının sonuçları yayımlandı. Şirketten yapılan açıklamaya göre, 

2023 yılında başlayan iflas dalgası, likidite rezervlerinin piyasa baskılarına karşı dayanma gücünü yitirmesiyle 2024'te de hız kesmeden devam ediyor.

İşletmeler, pandemi sonrası dönemde sunulan hükümet desteklerinin sona ermesiyle birlikte yeni piyasa koşullarına uyum sağlayamadıkları için iflaslar artarken, ödeme sıkıntısı yaşayan şirketlerin borçlarını bankalara devretme eğilimi giderek yaygınlaşıyor.

2024'ün ilk yarısında, yeniden yapılandırma işlemlerinin sayısı bir önceki döneme göre artış gösterdi.

Finansman kaynakları açısından mevcut kreditörler ve hissedarlar öne çıkarken, yeni finansman sağlayıcılar geride kaldı.