İş Yatırım Geçtiğimiz Haftayı Değerlendirdi Gelecek Haftanın Beklentileri Neler
İş Yatırım Geçtiğimiz Haftayı Değerlendirdi Gelecek Haftanın Beklentileri Neler
28 Haziran 2025 Cumartesi 20:45
İş Yatırım haftalık değerlendirme raporu:
Geçtiğimiz hafta İran ile İsrail arasında sağlanan ateşkese ilişkin haber akışı ile Fed Başkanı Powell'ın Temsilciler Meclisi ve Senato'da gerçekleştirdiği sunumlar takip edildi. Jeopolitik gerilimin hafiflemesiyle petrol fiyatları hızlı düşüş kaydederken, piyasalarda risk iştahının arttığı izlendi. Yoğun bir veri akışının olduğu ABD'de ilk çeyrek daralması %0,2'den %0,5'e revize edildi. Önde gelen ekonomilere ilişkin Haziran ayı öncü PMI verileri küresel iktisadi faaliyete ilişkin karışık bir görünüm sundu. Yurt içinde Haziran'da hanehalkının enflasyon beklentilerinde sert düşüş dikkat çekerken, reel kesim güven endeksi 98,4 ile yaklaşık bir yılın en düşük seviyesine indi. Gelecek hafta ABD'de tarım dışı istihdam, Euro Alanı'nda enflasyon verileri yakından takip edilecek. Yurt içinde Haziran ayı enflasyon verileri açıklanacak.
İran ile İsrail arasındaki gerilimin hafiflemesiyle küresel risk algısında iyileşme kaydedildi. Geçtiğimiz hafta sonunda İran ile İsrail arasında artan gerilim ve sonrasında İran'ın Hürmüz Boğazı'nı kapatma kararı alacağı yönünde haberlerin gündeme gelmesinin ardından Pazartesi günü taraflar arasında ateşkes anlaşmasına varılması küresel risk algısında hızlı bir toparlanmayı beraberinde getirdi. Pazartesi günü %7,2 gerileyen Brent türü ham petrol fiyatı haftalık bazda %12,1 düşüş kaydederek İran-İsrail geriliminin öncesindeki düzeyine döndü. Haftanın devamında ateşkese ilişkin kırılganlıkların devam ettiğinin izlenmesine rağmen küresel hisse senedi piyasaları risk iştahındaki göreli iyileşmeyle birlikte haftayı primli tamamladı. Fed Başkanı Powell'ın Temsilciler Meclisi'ne ve Senato'ya yaptığı sunumlar takip edildi.
Fed Başkanı Powell'ın ABD Kongresi'ne gerçekleştirdiği yarı yıl sunumları ve Trump'ın Powell'a yönelik olumsuz açıklamaları geçtiğimiz hafta ekonomi gündeminde öne çıktı. Powell stagflasyon riskinin temel senaryolarında olmadığını belirtmekle birlikte ekonomik verileri yakından izlediklerini ve mevcut koşullarda faiz indirimi konusunda bekle-gör yaklaşımını sürdürdüklerini yineledi. Powell, gümrük vergilerinin enflasyon üzerindeki etkisinin beklenenden fazla ya da az olması ihtimallerini de dikkate aldıklarını belirtti. ABD Başkanı Trump ise Fed Başkanı Powell'ın faiz indirmeyerek hata yaptığı yönündeki yorumlarını tekrarladı. Trump'ın Powell'ın yerine geçecek ismi Eylül veya Ekim ayında açıklamayı düşündüğü yönünde haberler yakından takip ediliyor.
ABD'nin ilk çeyrek GSYH'sinin nihai değeri beklenenden olumsuz bir performansa işaret etti. ABD'de yılın ilk çeyreğine ilişkin yıllıklandırılmış çeyreklik GSYH verisindeki daralma %0,2'den %0,5'e revize edildi. Revizyonda tüketim harcamalarının ve ihracatın aşağı yönlü güncellenmesi belirleyici oldu. ABD ekonomisi geçtiğimiz yılın son çeyreğinde %2,4'lük bir büyüme kaydetmişti. İkinci çeyreğe ilişkin göstergeler de genel olarak zayıf bir ekonomik performansa işaret etmekle birlikte bu hafta açıklanan Haziran ayına ilişkin öncü PMI verileri imalatta 52,0, hizmetlerde 53,1 düzeyinde gerçekleşerek Nisan-Mayıs ortalamasına kıyasla daha olumlu bir görünüm sundu. Öte yandan, PMI anketi katılımcılarının girdi ve nihai ürün fiyatları beklentilerindeki bozulmanın devam ettiği izlendi. Ülkede Haziran ayı tüketici güven endeksi beklentilerin oldukça altında kalırken, haftalık işsizlik maaşı başvuruları 16-21 Haziran haftasında hafif gerileyerek 263 bin kişi oldu.
Euro Alanı PMI verileri imalat sanayindeki daralmanın sürdüğüne işaret etti. Euro Alanı'nda Haziran ayı öncü imalat PMI 49,4 ile piyasa beklentisinin altında kaydedildi. Aynı aya ilişkin hizmetler PMI piyasa beklentisine paralel olarak 50 seviyesinde gerçekleşti. Böylece sektör geçtiğimiz ay indiği daralma bölgesinden çıkarak nispeten olumlu bir sinyal verdi.
NATO Zirvesi'nden savunma harcamalarını artırma kararı çıktı.
24-25 Haziran'da Lahey'de gerçekleştirilen NATO Zirvesi'nde üye ülkeler savunma harcamalarını 2035 yılına kadar gayrisafi yurt içi hasılanın %5'ine çıkarma konusunda anlaştı. 2024 yılında NATO üyesi 32 ülkeden 22'sinin önceki %2'lik hedefin üzerinde savunma harcaması gerçekleştirdiği görülürken, NATO ortalamasının ise %2,6 seviyesinde kaydedildiği izleniyor. Toplantıların ardından yayınlanan bildirgede 2026 NATO Zirvesi'nin Türkiye'de gerçekleştirileceği duyuruldu.
Yabancı ziyaretçi sayısı Mayıs'ta geriledi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yayımlanan öncü verilere göre Mayıs'ta yabancı ziyaretçi sayısı yıllık bazda %1,8 gerileyerek 5 milyon kişi düzeyinde kaydedildi. Böylece yılın ilk beş ayında toplam yabancı ziyaretçi sayısı bir önceki yılın aynı dönemine göre % 1,0 düşüşle 15,6 milyon kişiye geriledi.
Reel kesim güven endeksi Mayıs ayının ardından Haziran'da da 100 seviyesinin altında gerçekleşti.
TCMB tarafından yayımlanan mevsimsellikten arındırılmış reel kesim güven endeksi aylık bazda 0,2 puan azalışla 98,4'e geriledi. Böylece art arda ikinci ayında da 100 eşik değerinin altında gerçekleşen endeks, Ağustos 2024'ten bu yana en düşük seviyesine indi. Bu dönemde mevsimsellikten arındırılmış imalat sanayii kapasite kullanım oranı da 0,7 puan düşüşle %74,4 düzeyine gerileyerek Mart 2023'ten bu yana en düşük düzeyinde gerçekleşti.
TÜİK tarafından açıklanan sektörel güven verilerine göre inşaat ve perakende ticaret sektörleri güven endeksleri geçtiğimiz ay izlenen iyileşmenin ardından bu ay tekrar geriledi. Böylece sektörel endeksler, inşaat sektöründe aylık bazda %1,7 düşüşle 86,9, perakende ticaret sektöründe %2,5 düşüşle 108,5 seviyesine indi. Hizmet sektörü güven endeksi ise aylık bazda %0,4 ile sınırlı artış kaydederek 110,9 düzeyine yükseldi.
Tüketici, reel kesim ve sektörel güven endekslerinin bileşik göstergesi olan ekonomik güven endeksi, büyük oranda tüketici güvenindeki iyileşmeden kaynaklı olmak üzere aylık bazda %0,1 artış kaydederek 96,7 oldu. Haziran ayı verisiyle birlikte ekonomik güven endeksinin ikinci çeyrek ortalamasının 96,7 ile ilk çeyrek ortalaması olan 99,9 seviyesinin altında kaydedildiği izleniyor.
Hanehalkının enflasyon beklentisi Haziran'da hızlı iyileşme gösterdi.
TCMB tarafından yayınlanan sektörel enflasyon beklentilerine göre Haziran'da 12 ay sonrasına ilişkin yıllık TÜFE enflasyonu beklentisi reel sektörde bir önceki aya göre 1,2 puan azalarak %39,8 seviyesine inerken, hanehalkında 6,9 puan azalarak %53,0 düzeyine geriledi. Böylece hanehalkının enflasyon beklentisi yaklaşık son 4 yılın en düşük seviyesine indi. Ayrıca, gelecek 12 aylık dönemde enflasyonun düşeceğini bekleyen hanehalkı oranı da geçen aya göre 2,9 puan artış kaydederek %30,7 seviyesine yükseldi.
Finansal piyasalar...
Bu hafta küresel piyasaların seyrinde jeopolitik gerilimdeki göreli hafifleme belirleyici oldu. Söz konusu görünüme paralel olarak ABD hisse senedi piyasalarında haftalık bazda yükseliş kaydedildi. Perşembe kapanışında S&P 500 ve Nasdaq endeksleri tarihi yüksek seviyelerine yaklaştı. ABD 10 yıllık tahvil getirisi de 12 baz puan gerileyerek %4,25 oldu. Bu dönemde MSCI gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler borsa endeksleri de sırasıyla %2,6 ve %3,1 yükseldi.
BIST 100 endeksi bu hafta Perşembe kapanışı itibarıyla haftalık bazda %1,1 artış sergiledi. Bu dönemde bankacılık endeksindeki yükseliş %4,7 olurken sanayi endeksi %0,4 geriledi. Türkiye'nin 5 yıllık CDS primi 302 baz puana geriledi. 2 yıllık gösterge tahvilin faizi ise 315 baz puan düşüşle %42,10 oldu.
Gelecek haftanın gündemi...
Gelecek hafta piyasaların veri gündeminde yurt içinde Haziran ayı enflasyon verisi ile ABD'de tarım dışı istihdam verisi öne çıkıyor. Ayrıca, Euro Alanı'nda Haziran ayı enflasyon verisi açıklanacak.
Geçtiğimiz hafta İran ile İsrail arasında sağlanan ateşkese ilişkin haber akışı ile Fed Başkanı Powell'ın Temsilciler Meclisi ve Senato'da gerçekleştirdiği sunumlar takip edildi. Jeopolitik gerilimin hafiflemesiyle petrol fiyatları hızlı düşüş kaydederken, piyasalarda risk iştahının arttığı izlendi. Yoğun bir veri akışının olduğu ABD'de ilk çeyrek daralması %0,2'den %0,5'e revize edildi. Önde gelen ekonomilere ilişkin Haziran ayı öncü PMI verileri küresel iktisadi faaliyete ilişkin karışık bir görünüm sundu. Yurt içinde Haziran'da hanehalkının enflasyon beklentilerinde sert düşüş dikkat çekerken, reel kesim güven endeksi 98,4 ile yaklaşık bir yılın en düşük seviyesine indi. Gelecek hafta ABD'de tarım dışı istihdam, Euro Alanı'nda enflasyon verileri yakından takip edilecek. Yurt içinde Haziran ayı enflasyon verileri açıklanacak.
İran ile İsrail arasındaki gerilimin hafiflemesiyle küresel risk algısında iyileşme kaydedildi. Geçtiğimiz hafta sonunda İran ile İsrail arasında artan gerilim ve sonrasında İran'ın Hürmüz Boğazı'nı kapatma kararı alacağı yönünde haberlerin gündeme gelmesinin ardından Pazartesi günü taraflar arasında ateşkes anlaşmasına varılması küresel risk algısında hızlı bir toparlanmayı beraberinde getirdi. Pazartesi günü %7,2 gerileyen Brent türü ham petrol fiyatı haftalık bazda %12,1 düşüş kaydederek İran-İsrail geriliminin öncesindeki düzeyine döndü. Haftanın devamında ateşkese ilişkin kırılganlıkların devam ettiğinin izlenmesine rağmen küresel hisse senedi piyasaları risk iştahındaki göreli iyileşmeyle birlikte haftayı primli tamamladı. Fed Başkanı Powell'ın Temsilciler Meclisi'ne ve Senato'ya yaptığı sunumlar takip edildi.
Fed Başkanı Powell'ın ABD Kongresi'ne gerçekleştirdiği yarı yıl sunumları ve Trump'ın Powell'a yönelik olumsuz açıklamaları geçtiğimiz hafta ekonomi gündeminde öne çıktı. Powell stagflasyon riskinin temel senaryolarında olmadığını belirtmekle birlikte ekonomik verileri yakından izlediklerini ve mevcut koşullarda faiz indirimi konusunda bekle-gör yaklaşımını sürdürdüklerini yineledi. Powell, gümrük vergilerinin enflasyon üzerindeki etkisinin beklenenden fazla ya da az olması ihtimallerini de dikkate aldıklarını belirtti. ABD Başkanı Trump ise Fed Başkanı Powell'ın faiz indirmeyerek hata yaptığı yönündeki yorumlarını tekrarladı. Trump'ın Powell'ın yerine geçecek ismi Eylül veya Ekim ayında açıklamayı düşündüğü yönünde haberler yakından takip ediliyor.
ABD'nin ilk çeyrek GSYH'sinin nihai değeri beklenenden olumsuz bir performansa işaret etti. ABD'de yılın ilk çeyreğine ilişkin yıllıklandırılmış çeyreklik GSYH verisindeki daralma %0,2'den %0,5'e revize edildi. Revizyonda tüketim harcamalarının ve ihracatın aşağı yönlü güncellenmesi belirleyici oldu. ABD ekonomisi geçtiğimiz yılın son çeyreğinde %2,4'lük bir büyüme kaydetmişti. İkinci çeyreğe ilişkin göstergeler de genel olarak zayıf bir ekonomik performansa işaret etmekle birlikte bu hafta açıklanan Haziran ayına ilişkin öncü PMI verileri imalatta 52,0, hizmetlerde 53,1 düzeyinde gerçekleşerek Nisan-Mayıs ortalamasına kıyasla daha olumlu bir görünüm sundu. Öte yandan, PMI anketi katılımcılarının girdi ve nihai ürün fiyatları beklentilerindeki bozulmanın devam ettiği izlendi. Ülkede Haziran ayı tüketici güven endeksi beklentilerin oldukça altında kalırken, haftalık işsizlik maaşı başvuruları 16-21 Haziran haftasında hafif gerileyerek 263 bin kişi oldu.
Euro Alanı PMI verileri imalat sanayindeki daralmanın sürdüğüne işaret etti. Euro Alanı'nda Haziran ayı öncü imalat PMI 49,4 ile piyasa beklentisinin altında kaydedildi. Aynı aya ilişkin hizmetler PMI piyasa beklentisine paralel olarak 50 seviyesinde gerçekleşti. Böylece sektör geçtiğimiz ay indiği daralma bölgesinden çıkarak nispeten olumlu bir sinyal verdi.
NATO Zirvesi'nden savunma harcamalarını artırma kararı çıktı.
24-25 Haziran'da Lahey'de gerçekleştirilen NATO Zirvesi'nde üye ülkeler savunma harcamalarını 2035 yılına kadar gayrisafi yurt içi hasılanın %5'ine çıkarma konusunda anlaştı. 2024 yılında NATO üyesi 32 ülkeden 22'sinin önceki %2'lik hedefin üzerinde savunma harcaması gerçekleştirdiği görülürken, NATO ortalamasının ise %2,6 seviyesinde kaydedildiği izleniyor. Toplantıların ardından yayınlanan bildirgede 2026 NATO Zirvesi'nin Türkiye'de gerçekleştirileceği duyuruldu.
Yabancı ziyaretçi sayısı Mayıs'ta geriledi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yayımlanan öncü verilere göre Mayıs'ta yabancı ziyaretçi sayısı yıllık bazda %1,8 gerileyerek 5 milyon kişi düzeyinde kaydedildi. Böylece yılın ilk beş ayında toplam yabancı ziyaretçi sayısı bir önceki yılın aynı dönemine göre % 1,0 düşüşle 15,6 milyon kişiye geriledi.
Reel kesim güven endeksi Mayıs ayının ardından Haziran'da da 100 seviyesinin altında gerçekleşti.
TCMB tarafından yayımlanan mevsimsellikten arındırılmış reel kesim güven endeksi aylık bazda 0,2 puan azalışla 98,4'e geriledi. Böylece art arda ikinci ayında da 100 eşik değerinin altında gerçekleşen endeks, Ağustos 2024'ten bu yana en düşük seviyesine indi. Bu dönemde mevsimsellikten arındırılmış imalat sanayii kapasite kullanım oranı da 0,7 puan düşüşle %74,4 düzeyine gerileyerek Mart 2023'ten bu yana en düşük düzeyinde gerçekleşti.
TÜİK tarafından açıklanan sektörel güven verilerine göre inşaat ve perakende ticaret sektörleri güven endeksleri geçtiğimiz ay izlenen iyileşmenin ardından bu ay tekrar geriledi. Böylece sektörel endeksler, inşaat sektöründe aylık bazda %1,7 düşüşle 86,9, perakende ticaret sektöründe %2,5 düşüşle 108,5 seviyesine indi. Hizmet sektörü güven endeksi ise aylık bazda %0,4 ile sınırlı artış kaydederek 110,9 düzeyine yükseldi.
Tüketici, reel kesim ve sektörel güven endekslerinin bileşik göstergesi olan ekonomik güven endeksi, büyük oranda tüketici güvenindeki iyileşmeden kaynaklı olmak üzere aylık bazda %0,1 artış kaydederek 96,7 oldu. Haziran ayı verisiyle birlikte ekonomik güven endeksinin ikinci çeyrek ortalamasının 96,7 ile ilk çeyrek ortalaması olan 99,9 seviyesinin altında kaydedildiği izleniyor.
Hanehalkının enflasyon beklentisi Haziran'da hızlı iyileşme gösterdi.
TCMB tarafından yayınlanan sektörel enflasyon beklentilerine göre Haziran'da 12 ay sonrasına ilişkin yıllık TÜFE enflasyonu beklentisi reel sektörde bir önceki aya göre 1,2 puan azalarak %39,8 seviyesine inerken, hanehalkında 6,9 puan azalarak %53,0 düzeyine geriledi. Böylece hanehalkının enflasyon beklentisi yaklaşık son 4 yılın en düşük seviyesine indi. Ayrıca, gelecek 12 aylık dönemde enflasyonun düşeceğini bekleyen hanehalkı oranı da geçen aya göre 2,9 puan artış kaydederek %30,7 seviyesine yükseldi.
Finansal piyasalar...
Bu hafta küresel piyasaların seyrinde jeopolitik gerilimdeki göreli hafifleme belirleyici oldu. Söz konusu görünüme paralel olarak ABD hisse senedi piyasalarında haftalık bazda yükseliş kaydedildi. Perşembe kapanışında S&P 500 ve Nasdaq endeksleri tarihi yüksek seviyelerine yaklaştı. ABD 10 yıllık tahvil getirisi de 12 baz puan gerileyerek %4,25 oldu. Bu dönemde MSCI gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler borsa endeksleri de sırasıyla %2,6 ve %3,1 yükseldi.
BIST 100 endeksi bu hafta Perşembe kapanışı itibarıyla haftalık bazda %1,1 artış sergiledi. Bu dönemde bankacılık endeksindeki yükseliş %4,7 olurken sanayi endeksi %0,4 geriledi. Türkiye'nin 5 yıllık CDS primi 302 baz puana geriledi. 2 yıllık gösterge tahvilin faizi ise 315 baz puan düşüşle %42,10 oldu.
Gelecek haftanın gündemi...
Gelecek hafta piyasaların veri gündeminde yurt içinde Haziran ayı enflasyon verisi ile ABD'de tarım dışı istihdam verisi öne çıkıyor. Ayrıca, Euro Alanı'nda Haziran ayı enflasyon verisi açıklanacak.