Koronavirüsteki gizli tehlike 'süper yayıcılar'

ANKARA (AA) – Kulak Burun Boğaz (KBB) Hastalıkları ve Baş Boyun Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Esin Yalçınkaya, AA muhabirine yaptığı açıklamada, koronavirüse yakalananların yüzde 80’inin hastalığı ayakta atlabilen, test sonuçları negatif çıkan ve hastalık geçirdiklerinin de farkında olmayan süper yayıcılar olduklarını söyledi.

Yaşlılarda ve kronik hastalığı olanlarda ciddi komplikasyonlara yol açan koronavirüsü asıl yayanların, gençler ve sağlıklı kişiler olduğunun altını çizen Yalçınkaya, “Yapılan araştırmalara göre koronavirüs bulaşan kişilerin yaklaşık yüzde 80’i enfeksiyonu ayakta atlatabilmekteler ve hastalık geçirdiklerinin farkında değiller. Bu nedenle günlük hayatlarını sürdürmeye ve virüsü hızla yaymaya devam etmektedirler.” dedi.

“Bir süper yayıcı, yüzlerce kişiye bulaştırabilir”

Doç. Dr. Yalçınkaya, süper bulaştırıcılarla ilgili asıl endişe verici durumun hastalığı geçirdiklerinin farkında olmamalarından kaynaklandığını vurgulayarak, “Virüsü alan bazı kişilere test yapılsa dahi, kuluçka döneminde sonuçlar negatif çıkabiliyor. Kuluçka döneminde henüz belirti vermeyen ve durumun farkında olmayan bu kişiler risk unsuru. Aynı şekilde, bağışıklık sistemleri güçlü kişiler de hiç farkında olmadan hastalığı atlatabilmektedir.” diye konuştu.

Koronavirüs belirtisi vermeyen kişilerin enfeksiyonu çevresine, çevresindeki kişilerin de başkalarına bulaştırmaya devam etmesi nedeniyle salgının katlanarak arttığını ifade eden Yalçınkaya, şu bilgileri paylaştı:

“Yapılan araştırmalara göre bu şekilde bir süper yayıcının, 600 kişiye virüs bulaştırabildiği saptanmıştır. Koronavirüs salgınında hastaneye başvurmasına rağmen test yapılmayan İtalya’nın bir numaralı hastası Mattia ile Kore’de test yaptırmayı kabul etmeyen 31’nci hasta ‘süper yayıcılara’ verilecek en çarpıcı örneklerdir. Her iki hasta da hastaneye yatırılana dek yüzlerce kişiye virüsü bulaştırmıştır.”

“14 günlük karantinanın nedeni kuluçka süresi”

Doç. Dr. Esin Yalçınkaya, hastalığın semptomları görülmeye başladığında test sonuçlarının da pozitif çıktığını ve bulaşıcılığın arttığını bildirdi. Doç. Dr. Yalçınkaya, hastalığın belirti vermediği dönemde gözden kaçan ve karantina uygulanmayan vakaların görece olarak daha bulaştırıcı olduğunu aktararak, “Hastalık bu dönemde daha az bulaşıcı olmasına rağmen daha çok kişiye bulaştırabiliyorlar. Virüsün kuluçka süresi 2 ile 14 gün arasında değişmektedir. Koronavirüs görülen bir ülkeden dönen kişilerin, yakınlarıyla birlikte 14 gün süreyle karantina altına alınmasının nedeni bu kuluçka süresidir.” ifadelerini kullandı.

Asemptomatik yani belirti vermeden hastalığı geçiren kişilerin tespitinin, daha fazla test yapmaktan geçtiğini vurgulayan Yalçınkaya, şu uyarılarda bulundu:

“Bu kişilerde testlerin önce negatif, sonraki tekrarlarda ise pozitif çıkması da söz konusu olabilir. İlk aşamada testin negatif çıkmasının bir nedeni hastalığın kuluçka evresinde olması, diğer bir nedeni asemptomatik kişilere tarama amaçlı hızlı test kitinin uygulanmasıdır. Hızlı test kitinin güvenirliği yüksektir ancak ‘altın standart’ olarak kabul edilen en güvenilir yöntem PCR yöntemidir. PCR testi daha uzun sürede sonuç vermekte ve taramalarda değil, şüpheli kişilerde uygulanmaktadır. Testlerle ilgili böyle bir süreç söz konusu iken salgınla mücadelede yapılacak en doğru şey, her bireyin kendisi virüs taşıyormuş gibi davranmasıdır.”

Duygu Yener