Koronavüris infaz yasası değişiklik çalışmalarını hızlandırdı
24 Mart 2020 Salı 14:06
ANKARA (AA) – AK Parti’nin yürüttüğü ve yeni tip koranavirüs (Kovid-19) salgınında alınacak tedbirler kapsamında hızlandırılan infaz indirimi düzenlemesine ilişkin çalışmada sona gelindi.
AK Parti’nin hazırladığı, infaz düzenlemesini de içeren 3. Yargı Paketi çalışmalarının kapsamı belli oldu. Siyasi parti gruplarına sunulan çalışmayla ilgili görüşmeler tamamladıktan sonra son şekli verilecek teklif TBMM Başkanlığına sunulacak.
Alınan bilgiye göre, değişiklikle Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun, İnfaz Hakimliği Kanunu ve Türk Ceza Kanunu ile Ceza Muhakemesi Kanunu olmak üzere toplam 10 farklı kanunda değişiklik yapılacak.
Çalışmanın önemli bölümlerinden biri, ceza infaz kurumlarında geçirilmesi gereken sürenin kısaltılması. Çalışmaya göre, koşullu salıverilme oranı 2/3’ten 1/2’ye indirilecek. Böylelikle, koşullu salıverilme oranı kural olarak 1/2 (yüzde 50) olarak uygulanacak.
Kasten öldürme suçu bakımından 2/3 ve terör suçları ile örgütlü suçlar bakımından 3/4’lük koşullu salıverilme oranında herhangi bir değişiklik yapılmayacak.
Mükerrirler (kesinleşmiş cezası varken ikinci kez suç işleyenler) ve buna bağlı cinsel suçlar ile uyuşturucu ticareti suçları bakımından 3/4’lük koşullu salıverilme oranı 2/3’e indirilecek.
Denetimli serbestlikteki cezasızlık algısı ortadan kalkacak
Tüm hapis cezaları için 1 yıllık sabit bir denetimli serbestlik süresi uygulanmasının, toplumda “cezasızlık” algısına yol açtığı ve “hakkaniyete aykırı bir infaz rejiminin ortaya çıkması sonucunu doğurduğu” eleştirilerine dikkate alan AK Parti, bu konuda da değişikliğe gidiyor.
Çalışmayla denetimli serbestlik kriterleri değiştirilerek, herkese maktu 1 yıl uygulamak yerine, ceza adaletini sağlamak amacıyla hükmolunan ceza ile orantılı olarak bir düzenleme yapılacak. Böylelikle, her hükümlünün en az yüzde 40 oranında ceza infaz kurumunda kalması sağlanacak.
1 yıllık denetimli serbestlik süresi geçici olarak 3 yıla çıkarılacak
Geçici bir düzenlemeyle belirli bir tarihten önce işlenen terör, kasten öldürme ve özel hayatın gizliliğine ilişkin suçlar hariç tüm suçlar bakımından denetimli serbestlik süresi 1 yıldan 3 yıla çıkarılacak.
Anne ve yaşlılara da tahliye yolu
Belirli bir tarihten önce işlenen suçlar bakımından, terör suçları, kasten öldürme suçları, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar ve özel hayatın gizliliğine ilişkin suçlar hariç, 0-6 yaş grubu çocuğu bulunan kadın hükümlüler ile 70 yaşını bitirmiş hükümlülerin denetimli serbestlik uygulanarak serbest bırakılması süresi 2 yıldan 4 yıla çıkartıldı.
Maruz kaldıkları ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatlarını yalnız idame ettiremeyen 65 yaşını bitirmiş hükümlülerin koşullu salıverilmeleri için ceza infaz kurumlarında geçirmeleri gereken süreler, azami süre sınırına bakılmadan denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infaz edilecek.
Çocukların 1 günü 3 gün sayılacak
Belirli bir tarihten önce suç işleyen çocuk hükümlülerin 18 yaşını dolduruncaya kadar infaz kurumunda geçirdikleri 1 gün 3 gün olarak kabul edilecek.
Konutta infaz usulünün kapsamı genişletilecek
Hapis cezalarının hafta sonu ve gece ceza infaz kurumunda kalmak suretiyle infaz edilebilmesine ilişkin 6 aylık sınır, kasıtlı suçlar bakımından 1 yıl 6 aya, ölüme neden olma hariç taksirli suçlar bakımından ise 3 yıla çıkarılacak.
Kadınlar ve yaşlılar için öngörülen konutta infaz usulünün uygulanacağı hapis cezalarının sınırı artırılacak, çocuklar da bu kapsama alınacak.
Böylelikle konutta infazın sınırı, kadın, çocuk ve 65 yaşını bitirmiş erkeklerde 6 aydan 1 yıla, 70 yaşını bitirmiş kişilerde 1 yıldan 2 yıla, 75 yaşını bitirmiş kişilerde 3 yıldan 4 yıla çıkarılacak.
Toplam 5 yıl veya daha az süreli hapis cezasına mahkum olan veya adli para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilen hükümlülerden maruz kaldığı ağır bir hastalık veya engellilik nedeniyle ceza infaz kurumu koşullarında hayatını yalnız idame ettiremeyeceği Adli Tıp Kurumu raporuyla tespit edilenlerin cezasının konutunda çektirilmesine imkan sağlanacak.
Yeni doğum yapan ve toplam 3 yıl veya daha az süreli hapis cezasına mahkum olan ya da adli para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilen hükümlü kadınların cezasının konutunda çektirilmesine imkan sağlanacak.
İnfaz hakimliğinin görev ve yetkileri genişletilecek
Çalışmayla ayrıca infaz hakimliğinin görev ve yetkileri genişletilerek, infaz aşamasında verilecek tüm kararların infaz hakimleri tarafından verilmesi sağlanacak.
Çalışmayla yapılacak diğer deşikliklerle hükümlünün eş veya çocuklarının sürekli hastalık veya malullükleri nedeniyle bakıma muhtaç olmaları halinde de infaza ara verilebilmesine imkan tanınacak. Yeni doğum yapan kadınların cezası 6 ay yerine 1 yıl 6 ay ertelenebilecek. Hükümlünün bakıma muhtaç çocuklarının barındırılmasına ilişkin hükümlerin tutuklular bakımından da uygulanabilmesine imkan tanınacak.
Açık ve kapalı ceza infaz kurumlarındaki hükümlülerin salgın hastalık halinde de kuruma ait telefon ve faks cihazından derhal yararlandırılması sağlanacak.
“Canavarca his”le işlenen suçlarda ceza artacak
Yaralama suçunun canavarca his saiki ile örneğin kezzap atmak suretiyle işlenmesi durumunda ceza artırılacak. Azami verilecek ceza süresi 13 yıl 6 aydan 18 yıla çıkarılacak.
Kaçakçılık suçlarında malın değerinin azlığı indirim nedeni olarak kabul edilecek, kovuşturma evresi için de etkin pişmanlık imkanı getirilecek.
Yaklaşık 100 bin kişinin tahliye edilmesi öngörülüyor
İnfaz yasasında yapılacak bu değişikliklerle koşullu salıverilme oranı denetimli serbestlik süresinin çıkarılması halinde tahliye olacakların sayısının 80 bine kadar çıkması bekleniyor.
Cezaevinde ya da dışarıda 0-6 yaş arası çocuğu bulunan kadınlar ve 70 yaşını geçen hükümlüler için denetimli serbestliğin 4 yıl uygulanmasıyla 2 bine yakın hükümlünün tahliyesi olacağı tahmin ediliyor.
Çalışmayla toplam tahliye sayısının 100 bini bulması öngörülüyor.
Cezaevinde şu an 300 bin tutuklu ve hükümlü bulunuyor.
Muhabir: Aylin Dal