OVP Detayları Açıklandı! 3 Yıl İçerisinde Enflasyon Tek Hane!
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Orta Vadeli Program'ın (OVP) detaylarından bahsetti. Detaylar haberin devamında...
5 Eylül 2024 Perşembe 15:00
Orta Vadeli Program'ın (2025-2027) tanıtım toplantısında açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, üç yıllık perspektifle hazırlanan programın Cumhurbaşkanı imzası ile resmileştirdiğini duyurdu.
Program amacının makroekonomik politikaları belirlemek ve temel ekonomik büyüklükleri, gelir-gider tahminlerini, bütçe dengesini ve borçlanma durumunu ele almak olduğunu belirten Yılmaz, programın kamu idarelerinin ödenek teklif tavanlarını içerdiğini de ekledi.
Önümüzdeki üç yıllık dönemde ekonominin yol haritasını oluşturacak 2 önemli hedeften bahseden Yılmaz, bu iki hedefin ekonomik istikrarı sağlamak ve sürdürülebilir büyümeyi desteklemek olduğunu açıkladı.
OVP'nin ilk yılına dair somut bilgilerin 2025 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda ayrıntılı olarak yer alacağını duyuran Cevdet Yılmaz, programı belirlerken farklı paydaşlara istişare içerisinde bulunduklarının ve farklı görüş ve önerileri önemsediklerinin altını çizdi.
Son bir yılın değerlendirmesini yaparak sözlerine devam eden Yılmaz, beklenildiği üzere dezenflasyon sürecinin etkilerinin 2024 yılı Haziran ayından itibaren başladığını belirtti.
Bu tarihten itibaren enflasyon oranında 23,5 puanlık bir düşüş kaydedildiğini ve işsizlik oranlarının iyileşme gösterdiğini aktaran Cevdet Yılmaz, 2023 yılında ise deprem felaketine rağmen ekonominin yüzde 5,1 oranında büyüyerek 14 yıl boyunca kesintisiz büyüme sürecini devam ettirdiğini açıkladı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, haberin devamında yer alan önemli maddelere değindi:
- 2024 yılının ilk yarısında milli gelir büyümesi yüzde 3,8 olarak gerçekleşti.
- 2024 yılının Ağustos ayı itibarıyla birikimli TÜFE artış oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre gerileyerek yüzde 52 olarak kaydedildi.
- 2023'ün ikinci çeyreğinde 31 milyon 556 bin kişi olan istihdam, 2024 yılının ikinci çeyreğinde 32 milyon 661 bin kişiye ulaştı. Son 1 yılda 1 milyon 105 bin ilave istihdam imkanı oluştu.
- 2023 yılının ikinci çeyreğinde yüzde 9,7 olan işsizlik oranı, bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 8,8'e geriledi.
- 2023 yılının Aralık ayı itibarıyla, cari işlemler açığının milli gelire oranının yüzde -4,0 seviyesine gerilediği gözlemlendi.
- 2024 yılının Haziran ayı itibarıyla cari işlemler açığı daha da gerileyerek milli gelirin yüzde 2,2'sine düştü.
- 2023 yılının Ocak ayında TL mevduatlarının toplam mevduatlar içindeki payı yaklaşık yüzde 38,9 seviyesindeyken 2024 yılı Ağustos ayında yüzde 53,6 seviyesine yükseldi.
- KKM mevduatlarının payı yıl ortalarında yüzde 30’lara yaklaşan oran, Ağustos 2024'te yüzde 10,1'e geriledi.
- Yabancı para (YP) mevduatlarının payı ise Ocak 2023'te yüzde 44,4 seviyesinde iken, Ağustos 2024'te yüzde 36,3 seviyesine geriledi.
- Brüt uluslararası rezervleri 26 Mayıs 2023 tarihinde 98,5 milyar dolar seviyesinden 23 Ağustos 2024 tarihinde 150,4 milyar dolara yükseldi.
- Risk primi, Mayıs 2023'te 703 baz puan seviyesindeyken, 3 Eylül 2024 itibarıyla 283 baz puana geriledi.
- 2023 yılının Aralık ayı itibarıyla bütçe açığı yüzde 5,2'ye geriledi.
- 2024 yılının birinci çeyreğinde, 26 reform tedbiri planlandı ve bunlardan 20'si başarıyla tamamlandı.
Cevdet Yılmaz 2025-2027 dönemi Orta Vadeli Program'ın temel amacını açıkladı.
Enflasyonun kademeli olarak tek haneli seviyelere düşürülmesi, büyüme potansiyelinin dezenflasyon süreciyle uyumlu şekilde yükseltilmesi, yapısal reformlarla verimliliğe dayalı yatırım, istihdam, üretim ve ihracatın artırılması, sağlanacak refah artışıyla gelirin toplumun tüm kesimlerine daha adil bir şekilde dağıtılması olarak program amacının detaylarını anlattı.
Büyümenin kaynaklarında, beşeri sermayenin güçlendirilmesinin, sabit sermaye yatırımlarının artırılmasının ve toplam faktör verimliliğinin yükseltilmesinin öncelikli hedef olduğunu belirtti.
Önemli Hedefler ve Reform Alanları
- Makroekonomik ve Finansal İstikrarın Kalıcı Hale Getirilmesi
- Ar-Ge ve Yenilikçilik Kapasitesinin Geliştirilmesi
- Yeşil ve Dijital Ekonomiye Geçişe Yönelik Teknolojik Dönüşümün Sağlanması
- İş ve Yatırım Ortamının İyileştirilmesine Devam Edilmesi
- Ekonomide Kayıt Dışılığın Azaltılması
Dış Talep
Avrupa Birliği (AB) ve Orta Doğu ve Kuzey Afrika (MENA) bölgelerinin ihracatımızdaki payı yüzde 60’ın üzerindedir.
Büyüme Oranı
2023 yılında Gayri Safi Yurt İçi Hasıla büyümesi yüzde 5,1 olarak gerçekleşmiştir.
2025 yılına gelindiğinde, büyüme oranının yüzde 4,0 seviyesine ulaşması hedeflenmektedir.
2026 ve 2027 yıllarında ise büyüme oranlarının sırasıyla yüzde 4,5 ve yüzde 5,0 seviyelerine çıkması planlanmaktadır.
2023 yılında GSYH cari fiyatlarla 26,5 trilyon TL seviyesindeyken, 2024 yılında bu rakamın 44,2 trilyon TL’ye çıkması beklenmektedir.
Dolar cinsinden bakıldığında, milli gelirin 2024 sonunda 1 trilyon 331 milyar dolar ve kişi başına gelirin ise 15.551 dolar olması bekleniyor.
2027 yılına geldiğimizde ise GSYH’nın 83,1 trilyon TL seviyesine ulaşması öngörülüyor.
GSYH’nın 2027 yılında 1,8 trilyon dolara yükselmesi hedeflenmektedir.
Kişi başına düşen gelirin 2027 yılı sonunda 20 bin 420 dolara ulaşması planlanmaktadır.
İşsizlik
2025 yılında, işsizlik oranının yüzde 9,6 seviyesinde olacağı öngörülmektedir.
2026 ve 2027 yıllarında işsizlik oranlarının sırasıyla yüzde 9,2 ve yüzde 8,8 seviyelerine gerilemesi beklenmektedir.
OVP dönemi boyunca toplamda 2,3 milyon ilave istihdam oluşturulması hedeflenmektedir.
Tek Haneli Enflasyon
2025 yılı itibarıyla, enflasyon oranının daha da gerileyerek yüzde 17,5 seviyesine inmesi hedeflenmektedir.
2026 yılına geldiğimizde, enflasyonun yüzde 9,7 ile tek haneli seviyelere gerilemesi ve 2027 yılında yüzde 7,0’ye gerilemesi öngörülmektedir.
Cari İşlemler Açığı
2025 yılında cari işlemler açığının milli gelire oranının yüzde 2,0 seviyesinde olması öngörülmektedir.
2026 ve 2027 yıllarına geldiğimizde, cari işlemler açığının milli gelire oranının sırasıyla yüzde 1,6 ve yüzde 1,3 seviyelerine gerilemesi hedeflenmektedir.
Bütçe Açığı
Bütçe açığının, 2025 yılında yüzde 3,1 olarak gerçekleşmesi hedeflenmektedir.
Bütçe açığının milli gelire oranının, OVP döneminde kademeli olarak azalarak 2027 yılında yüzde 2,5 düzeyine gerilemesi öngörülmektedir.
2025 yılında, bütçe açığının 1 trilyon 931 milyar TL olması ve 19 milyar TL faiz dışı fazla verilmesi hedeflenmektedir.