'Uykunun azaltılması, enfeksiyon hastalıklarına yatkınlık geliştirir' uyarısı

7 Aralık 2020 Pazartesi 13:33

İSTANBUL (AA) – Türk Böbrek Vakfından yapılan açıklamada, bağışıklık sistemini güçlendirmenin yolları şöyle sıralandı:

“Yeteri kadar uyuyun böylece yeteri kadar melatonin salgılansın, sigara içmeyin, tütün ürünleri kullanmayın, sebzelerden ve meyvelerden yana zengin içerikli beslenin, düzenli olarak egzersiz yapın, sağlıklı bir kiloda kalın, enfeksiyondan korunmak için önlemlerinizi alın, örneğin ellerinizi düzenli ve uygun şekilde yıkayın, yiyeceklerinizi iyi pişirin, stres düzeyinizi azaltmaya çalışın.”

İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Uyku Bozuklukları Merkezi Sorumlu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Derya Karadeniz de uykunun beden tamirindeki rolünün, bağışıklık sistemine olan etkisiyle ortaya konulduğunu belirterek, şu bilgileri verdi:

“Deneysel çalışmalarda, uyku yoksunluğu yapılan hayvanlarda, üç gün içinde, mide-bağırsak sisteminden kaynaklanan enfeksiyonlar nedeniyle ölüm gerçekleştiği gösterilmiştir. İnsanlarda da durum benzerdir. Örneğin dört gece boyunca, sadece dörder saat uyumalarına izin verilen insanlarda, beşinci gün grip aşısı yapıldığında, normal uyku sürelerini uyuyan insanlara göre bağışıklık yanıtı çok daha zayıf kalmıştır. Uyku hastalıklarının birçoğunda, bağışıklık sisteminin bozulduğu ve enfeksiyonlara yatkınlığın artığı gösterilmiştir.”

Uyku hastalıklarından bağımsız olarak, uykunun istemli olarak azaltılmasının da bağışıklığı düşürerek, özellikle enfeksiyon hastalıklarına yatkınlık geliştirdiğinin altını çizen Karadeniz, şunları kaydetti:

“Uykunun bağışıklık sistemi üzerine koruyucu ve geliştirici özelliğine örnek olarak, hasta olduğumuz zamanlarda uyku isteğimiz ve ihtiyacımızın artması verilebilir. Keza hastalık durumda uyku artarak, bağışıklık sistemini toparlamaya çalışır. Bu, bir nevi vücut tamirinin gerçekleşmesini sağlayan fiziksel bir savunma mekanizmasıdır. İmmün sistem hücrelerinin kendilerine has sirkadiyen yani günlük ritmi vardır ve tüm immün hücreler, herhangi bir saldırıda, uyku sırasında en üst seviyeye ulaşır. İmmün sistemin hafızası derin NREM uykusunda (NREM 3 evresi) sağlanır. Yani vücuda giren bir mikrobun tanınması ve buna cevap olarak ortaya çıkan antikor üretimi derin NREM uykusu sırasında gerçekleşir. Hastalık durumda uyku artarak, bağışıklık sistemini toparlamaya çalışır.”

“Temel vitamin ve mineraller kişilerin ihtiyaçları doğrultusunda alınmalı”

Türk Böbrek Vakfı Başkanı Timur Erk ise Kovid-19 salgını nedeniyle zor bir süreçten geçildiğine değinirken, özellikle mevsimsel hastalıkların da baş gösterdiği son günlerde insanların bağışıklık sistemini nasıl güçlendirecekleri arayışına girdiğini belirtti.

Alınacak takviyelerin bazı durumlarda uzmana danışılarak ve gereklilik halinde bir takım testler yaptırılarak tüketilebileceğine dikkati çeken Erk, şunları ifade etti:

“Temel vitamin ve mineraller kişilerin ihtiyaçları doğrultusunda alınmalıdır fakat bizim önereceğimiz konular, bir uzman desteği gerektirmeden kendi yaşam kalitenizi dolaylı olarak sağlığınızı ve bağışıklığını etkileyecek önemli unsurlardır. Sağlıklı beslenme, egzersiz, stres kontrolü ve uyku… Büyükannelerimizin dediği ‘Çocuk uykuda büyür’ tanımı bugün tüm bireyler için geçerlidir ve bilimsel araştırmalarla kanıtlanmıştır.”

Muhabir: Andaç Hongur