Türkiye'de ve Dünyada Enerji Piyasası Son Gelişmeleri ve Şirketlere Yansımaları

Türkiye'de ve Dünyada Enerji Piyasası Son Gelişmeleri ve Şirketlere Yansımaları. Dünyanın gözde sektörlerinden enerji sektörü ne durumda? Dünyada ve Türkiye' de üretim ve tüketim rakamları ne yönde şekilleniyor ve bu durum enerji şirketlerine ne şekilde yansıyor?

TSKB Yatırım enerji sektörünü mercek altına aldı.

TSKB Yatırım enerji bülteni

Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ) farklı şirketlerle sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) anlaşmaları imzaladı.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar'ın açıklamalarına göre BOTAŞ Gastech sürecinde farklı şirketlerle LNG anlaşmaları imzaladı. Yapılan ilk açıklamaya göre BP, Shell ve Eni ile ile sırasıyla 4,8 milyar metreküp (bcm), 2,4 bcm ve 1,5 olmak üzere her biri 3 yıl geçerli olacak LNG alım anlaşmaları imzalandı. Bununla birlikte Hartree, JERA, Cheniere, SEFE ve Equinor firmaları ile yapılan anlaşmaların miktarı toplam 5,7 bcm oldu. Üç yıla yayılan bu anlaşmalar ile İtalya'da düzenlenen GasTech sürecinde toplam 14,4 bcm'lik LNG alım anlaşması gerçekleştirilmiş oldu.

LNG anlaşmaları ABD ile yapılan görüşmelerde de gündemde olmaya devam etti. Buna göre BOTAŞ, ABD'de Mercuria ile 20 yıla yayılan LNG tedarik anlaşması imzaladı. Bakan Bayraktar'ın açıklamalarına göre 2026 itibarıyla başlayacak teslimatlar kapsamında yıllık yaklaşık 4 bcm, toplamda yaklaşık 70 bcm doğal gaz eşdeğeri LNG, hem ABD'deki yükleme terminallerinden hem de Türkiye, Avrupa ve Kuzey Afrika'daki gazlaştırma tesislerinden teslim alınacak.

Bununla birlikte BOTAŞ Avustralyalı şirket Woodside Energy arasında da uzun LNG tedarikine yönelik ön anlaşma imzalandı. Bakan Bayraktar'ın sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamaya göre tedarik anlaşması 2030 yılında başlayacak ve 9 yıl sürecek. Bununla birlikte anlaşma 5,8 milyar metreküp doğal gaz eşdeğeri LNG öncelikli olarak ABD'deki Louisina LNG Projesi kaynaklı olmak üzere BOTAŞ'a tedarikini kapsayacak.

Türkiye kısa, orta ve uzun vadeli bu anlaşmalar ile 2045 yılına kadar LNG tedariğini çeşitlendirdi.



Kurulu Güç Analizi

2025 yılı Ağustos ayı sonunda 120.885 megavat (MW) seviyesinde olan Türkiye toplam kurulu gücü, 2025 yılı Eylül ayında 121.014 MW seviyesine ulaştı. Eylül ayında Ağustos ayına kıyasla toplam net 128,7 MW ilave kurulu güç devreye alındı. Bu kurulu gücün 122,7 MW'ı güneş enerjisi santrallerinden sağlandı. Yenilenebilir atık santrallerinin kurulu gücü 4,4 MW ve doğal gaz ve çok yakıtlı santrallerin kurulu gücü 1,6 MW arttı. Diğer santrallerin kurulu gücünde ise değişiklik gözlemlenmedi.

Eylül ayında devrede olan santrallerin %61,4'ünü yenilenebilir kaynaklardan elektrik üreten santraller oluşturdu. Hidroelektrik santraller, Türkiye toplam elektrik kurulu gücünün %26,7'sini oluştururken, rüzgar ve güneş enerjisi santrallerinin toplam kurulu güçteki payı %31,4 ile hidroelektrik santrallerin payını geçti

Elektrik Üretim-Tüketim Analizi

2025 Ağustos ayında yaklaşık 35,8 teravatsaat (TWh) olan toplam elektrik üretimi, 2025 Eylül ayında 29,8 TWh olarak gerçekleşti. Bununla birlikte Eylül ayına ilişkin ortalama günlük elektrik üretimi bir önceki aya göre %14 düşerken, bir önceki yılın aynı dönemine göre % 3,8 arttı.

Ağustos ayı içerisinde üretilen elektriğin %57,6'sını sağlayan termik santraller, Eylül ayında toplam üretilen elektriğin %58'ini karşıladı. Üretilen elektriğin kaynak bazlı kırılımı incelendiğinde bir önceki ayda %12,5'lik bir paya sahip olan hidroelektrik santrallerin Eylül ayında toplam elektriğin %10,9'unu ürettiği görülüyor. Aynı dönemde rüzgar enerjisi santrallerinden üretilen elektriğin payı %12,6 seviyesinde gerçekleşirken, jeotermal enerji santralleri ise üretilen toplam elektriğin %2,7'lik kısmını sağladı.

2025 yılı Ağustos ayında %40 olan yenilenebilir enerji santrallerinin elektrik üretimindeki payı, 2025 Eylül ayında %39,8 seviyesinde gerçekleşti. İlgili dönemde, baraj tipi hidroelektrik santraller toplam üretimin %8,5'ine katkıda bulunurken, güneş santralleri toplam üretimin %13,6'sını karşılayarak en fazla elektrik üreten yenilenebilir kaynak olarak kayıtlara geçti. Bununla birlikte rüzgâr ve güneş enerjisi santrallerinden elde edilen elektriğin toplam üretilen elektriğe oranı %26,2 olarak kaydedildi.



Yurt İçinden Haberler -

Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ), Temmuz ayına ilişkin kapasite mekanizması ödeme listesini açıkladı. Buna göre TEİAŞ, 32 elektrik üretim santraline Temmuz ayı için toplam 1,12 milyon TL kapasite ödemesi yapacak. Kapasite mekanizması kapsamında Temmuz ayı için en yüksek ödemeyi 105,8 milyon TL ile Soma Kolin Termik Santrali alacak.

- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar Çin Ulusal Enerji İdaresi Başkanı ile bir araya geldi. Bakan Bayraktar'ın sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamaya göre görüşmede iki ülke arasında geçtiğimiz yıl imzalanan “Enerji Dönüşümü Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı” kaosamında hayata geçirilmesi planlanan somut projeler ele alındı. Bakan Bayraktar özellikle nükleer enerji ve yenilenebilir enerji konusunda önemli iş birliği fırsatları olduğunu vurguladı.

- Yerli kömürden elektrik üretimine alım garantisi üzerinde çalışılıyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar yaptığı açıklamada, yerli kömür santrallerinin ürettiği elektriğin %60'lık kısmına 2030 yılına kadar megavatsaat başına 75 dolarlık bir alım fiyatı garantisi üzerinde çalıştıklarını belirtirken, çalışmanın yeni kurulacak kömür santralleri için 2045 yılına kadar bir alım garantisi teşvikini de içerdiğini ifade etti. Sanayi sektöründe de yerli kömür kullanımını teşvik edeceklerini açıklayan Bakan Bayraktar, çevre yatırımı yapmayan, işçi ücretlerini ödemeyen ve kamuya borcu olan şirketlerin bu teşviklerden faydalanamayacağını ilave etti. Bakan Bayraktar ayrıca, Soma Termik Santrali'nin enerji arz güvenliğinde önemine işaret ederken Soma Termik Santrali'nin işletmecisinin değişeceğini sözlerine ekledi.

- Türkiye “Yerli Nükleer Reaktör Geliştirilmesi Çağrısı”nı başlattı. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yapılan çağrı ile Türkiye'nin kendi nükleer teknolojisini geliştirme ve üretme kapasitesini oluşturması, kritik sistem (reaktör) bileşenlerinin yerli olarak tasarlanması ve üretilmesi ile birlikte nükleer alanında yüksek teknoloji ekosistemi oluşturarak uluslararası teknolojik bağımlılığın azaltılması hedefleniyor. Çağrı kapsamında geliştirilmesi hedeflenen reaktörlere mikro reaktörler, küçük modüler reaktörler veya farklı güç aralığındaki yenilikçi reaktör tasarımları dahil ediliyor. Proje başvurularının en geç 31 Aralık 2025'e kadar tamamlanması gerekiyor.

- BOTAŞ farklı şirketlerle sıvılaştırılmış LNG anlaşmaları imzaladı. Buna göre BP, Shell ve Eni ile üçer yıl geçerli 8,7 bcm LNG alım anlaşması imzalanırken, Hartree, JERA, Cheniere, SEFE ve Equionar firmaları ile toplam 5,7 bcm'lik anlaşma yapıldı. Ayrıca, ABD'de Mercuria ile 20 yıla yayılan LNG tedarik anlaşması ile birlikte Avustralyalı Woodside Energy ile yapılan 5,8 bcm doğal gaz eşdeğeri LNG anlaşması ise 2030 yılında başlayarak 9 yıl sürecek. Bununla birlikte, Mercuria ile yapılan anlaşma ile yaklaşık 70 bcm doğal gaz eşdeğeri LNG anlaşması 2026 yılında başlayacak ve 20 yıla yayılacak.

- Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Akdeniz'de Türk karasuları içinde dört yeni petrol arama ruhsatı almak için resmi başvuruda bulundu.

- Irak – Türkiye Ham Petrol Boru Hattı'ndan petrol akışı 29 Eylül 2025 itibarıyla tekrar başladı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada Şubat 2023'te yaşanan depremler nedeniyle geçici süreyle kapalı kalan ve Ekim 2023'te BOTAŞ tarafından operasyona hazır hale getirilen boru hattından bu sabah itibarıyla petrol akışının yeniden başladığını belirtti.

- Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Temmuz ayına ilişkin “Elektrik Piyasası Sektör Raporu” ve “Doğal Gaz Piyasası Sektör Raporu ”nu yayımladı. Buna göre Temmuz ayında elektrik tüketimi bir önceki yılın aynı ayına göre %5,1 artarak 36,2 TWh oldu. Elektrik tüketimi Haziran ayında 28,2 TWh olarak gerçekleşmişti. Yayımlanan diğer rapor olan “Doğal Gaz Piyasası Sektör Raporu ”na göre, Temmuz ayında toplam doğal gaz tüketimi bir önceki yılın aynı ayına göre %7,5 artarak 3,53 milyar metreküp (bcm) olurken tüketilen doğal gazın %50,3'ü dönüşüm/çevrim sektörü tarafından kullanıldı. Doğal gaz ithalatı ise 2024 yılı Temmuz ayına göre %8,5 artarak 3,60 bcm olarak gerçekleşti.

Yurt Dışından Haberler.

- ABD, 12 adet açık deniz rüzgar projesine ayrılan toplam 679 milyon dolarlık fonu sonlandırdı. ABD Ulaştırma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada başarısız olduğu değerlendirilen açık deniz rüzgar projelerinin ABD 'nin denizcilik sektörünü canlandırmaya harcanabilecek kaynakları tükettiği belirtilirken, sonlandırılan fonlar kritik liman iyileştirmeleri ve diğer temel altyapı ihtiyaçları için yeniden değerlendirilecek.

- OPEC ve IEA petrol piyasası raporlarını yayımladı. Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü 'nün (OPEC) yayımladığı Eylül ayına ilişkin Aylık Petrol Piyasası Raporu 'nda 2025 yılı küresel talep büyüme tahminini sabit tuttu. 2025 yılına ilişkin küresel petrol talebinin 2024 yılına göre 1,3 milyon varil artacağını belirten rapor, 2025 yılı petrol talebinin 105,1 milyon varil olmasını beklediğini ifade etti. Rapor, 2026 yılında petrol talebinin 106,5 milyon varil olacağı öngörüsünü de korudu. Bununa birlikte, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) yayımladığı aylık raporda, 2025 ve 2026 yıllarında toplam petrol talebinin sırasıyla 103,9 ve 104,6 milyon varil olacağını öngördü.

- Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) “Küresel Hidrojen Görünümü 2025” raporunu yayımladı. Rapora göre küresel hidrojen talebi 2024 yılında bir önceki yıla göre %2 artarak 100 milyon tona ulaştı. Bu artışta geleneksek olarak hidrojen tüketen petrol rafinerisi ve sanayi gibi sektörler rol oynadı. IEA düşük emisyonlu hidrojen üretiminin 2024 yılında %10 arttığını ve 2025 yılında 1 milyon tona ulaşacağı belirtirken, bunun küresel üretimin yalnızca %1'ini oluşturduğunu vurguluyor. Bununla birlikte düşük emisyonlu hidrojen kullanımının yüksek maliyetler, belirsiz talep, düzenleyici ortamlar ve yavaş altyapı gelişimi ile yavaşladığını belirtiyor. Bu doğrultuda 2030 yılına yönelik düşük emisyonlu hidrojen üretimi tahminini de yıllık 49 milyon tondan 37 milyon tona düşürüyor.
WhatsApp'ta özel haber grubumuza katılmak için buraya tıklayın! Katılım ücretsizdir!