Trump Kazandı! Dolar ve Bitcoin Yükselişe Geçti

Cumhuriyetçi aday Donald Trump, 2016'da kazandığı Wisconsin eyaletinde yeniden zafer elde ederek başkanlık için gereken 270 seçmen oyunu tamamladı. 2016'da Wisconsin’i kıl payı kazanarak, Ronald Reagan’dan sonra eyaleti alan ilk Cumhuriyetçi olan Trump, 2020 seçiminde eyaleti Demokrat rakibi Joe Biden’a kaybetmişti. Şimdiki zaferle birlikte Trump 10 delege oyu daha kazandı. Demokrat aday Kamala Harris’in yenilgisi, son sekiz yılda ikinci kez bir kadının Demokrat Parti’nin başkan adayı olarak başarıya ulaşamaması anlamına geldi. Trump, seçimde kritik öneme sahip salıncak eyaletler olan Pensilvanya, Georgia, Kuzey Carolina ve Wisconsin’de önde giderken, Arizona, Michigan ve Nevada’da sayımlar devam ediyor. Harris ise New York, Kaliforniya ve Virginia’yı kazandı.

ABD eski başkanı Donald Trump, dün erken saatlerde Florida’da destekçileriyle buluşarak erken bir zafer turuna çıktı. Florida’nın West Palm Beach kentinde yaptığı konuşmada Trump, temmuz ayında yaşanan suikast girişimine atıfta bulunarak başkanlığının “ilahi bir amaç” taşıdığını ima etti ve ABD’ye “altın çağ” getireceğini belirtti. Kendisini “tüm zamanların en büyük siyasi hareketi” olarak tanımladığı oluşumla öven Trump, zafere sadece birkaç delege uzaktayken “Tanrı'nın beni ülkemizi kurtarmak ve Amerika'yı yeniden yüceltmek için koruduğunu” ifade etti. Ayrıca, Elon Musk’a övgülerde bulunan Trump, SpaceX roketleri ve Starlink teknolojisine olan hayranlığını belirterek Musk’a “süper dahi” dedi.

Erdoğan: Dostum Trump
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dostu Trump’ı zaferinden dolayı tebrik ederken, “ABD halkının seçimiyle başlayan bu yeni dönemde daha adil bir dünya için daha fazla çaba gösterileceğine inanıyorum” dedi ve bölgesel çatışmaların sona ermesini umut ettiğini ekledi.

Dolar %1,5 arttı
Trump’ın zaferini duyurması üzerine dolar; pound, euro ve Japon yeni gibi birçok para birimi karşısında yaklaşık %1,5 değer kazandı ve pandeminin başlangıcından bu yana en büyük sıçramasını yaptı. Gelişmekte olan piyasa para birimlerinden Meksika pesosu, ABD ile artması beklenen ticaret engelleri nedeniyle dolar karşısında %3 değer kaybederek son iki yılın en düşük seviyesine indi. ABD’de vadeli işlemler çarşamba günü yükselişe geçerken, Dow %2,85 ve S&P 500 %2 artış gösterdi. Japonya Nikkei 225 endeksi seansı %2,6 artışla tamamlarken Avustralya'nın ASX 200 endeksi %0,8 yükseldi. Rusya’ya yönelik yaptırımların gevşetilebileceği beklentisiyle Moskova Menkul Kıymetler Borsası (MOEX) endeksi %3,3 değer kazandı ve Avrupalı rakiplerini geçti.

Trump’ın önde gitmesi küresel piyasalarda dalgalanmalara neden oldu. BIST 100 endeksi %3’e yakın artışla en çok yükselen endekslerden biri olurken, Avrupa borsaları genel olarak %1’in altında değer kazandı. ABD vadelilerinde belirgin yükselişler kaydedilirken, US 2000 vadelileri %5 değer artışıyla dikkat çekti. Wells Fargo, Citigroup ve Bank of America gibi ABD bankaları piyasa öncesi işlemlerde yaklaşık %8 oranında yükseldi. Pan-Avrupa Stoxx 600 endeksi %0,9 artış gösterirken, medya hisseleri %2,2 yükseldi ve otomotiv sektörü %2,2 düşerek kayıplara öncülük etti. Tesla, açılış öncesinde %12 artış gösterdi ancak diğer elektrikli araç üreticileri düşüş yaşadı.

Bitcoin 75 bin doları geçti
Trump’ın ikinci döneminde vergi indirimleri, artan gümrük vergileri ve enflasyon beklentileriyle Bitcoin rekor seviyeye ulaştı. Çarşamba sabahı %8 artışla 75 bin doları aşarak 75.345 dolara çıkan Bitcoin, daha sonra 75 bin doların hemen altında işlem gördü. Kripto parayı destekleyen Trump, ABD’yi kripto merkezi yapmayı ve bir bitcoin rezervi oluşturmayı vadetti. Ayrıca, kampanyasında kripto bağışları kabul eden Trump, ailesiyle birlikte World Liberty Financial adında kripto girişimi başlattı. Petrol fiyatları düşerken, Brent petrol %1,75 değer kaybıyla 74,21 dolara indi. Altın fiyatları ise Trump’ın politikalarının risk algısını azaltması nedeniyle gerileyerek ons başına 15 dolar düştü ve iki haftanın en düşük seviyesine ulaştı.

Trump’ın başkanlık dönemi ABD’nin korumacı politikaları artırıp artırmayacağına dair merak uyandırıyor. Bu yaklaşım, Çin ve AB gibi küresel ticaret ortaklarıyla ilişkiler üzerinde etkili olacak. ABD’nin içine kapanması askeri iş birliklerini de etkileyebilir. ABD’de üreticilerin korunması için ithalata yüksek vergi getirme sözü veren Trump’ın bu politikayı nasıl uygulayacağı merak konusu. Citigroup Avrupa teknoloji araştırmaları başkanı Andrew Gardner, Trump’ın kazanmasının Avrupa çip endüstrisini etkileyebileceğini belirterek, daha yüksek gümrük vergileri ve Enflasyon Azaltma ile CHIPS Yasalarının Trump yönetimi altında iptal edilebileceğini söyledi. Gardner, bu durumun Avrupa çip ve ekipman sektörlerinde rüzgar yaratabileceğini belirtti.