Tüm Sektörlerde Güven Artışı, Ancak Tarihsel Ortalama Altında

Sektörel Güven Endeksleri Yükselişte: Talep Kaynaklı İyileşme Öne Çıktı

AkBank, İktisadi Yönelim Anketi ve Sektörel Güven Endeksleri raporunu yayınladı. Aracı kurumun analizleri aşağıdaki gibi oldu:

Güven Endeksleri Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE): RKGE mevsimsellikten arındırılmış (m.a) olarak kasımda 1,2 puan daha artarak 103,2 ile Mart 2025'ten beri en yüksek değere ulaştı. Endeks tarihsel ortalamasına oldukça yaklaşarak imalat sanayinde iyileşmeye başlayan bir görünüme işaret etti. Siparişlerdeki gerçekleşmeler ve mevcut görünüm ile gelecek 3 aya ilişkin beklentilerdeki iyileşme RKGE'deki artışın belirleyicisi oldu.

Sektörel Güven Endeksleri (SGE): Tüm sektörlerde güven endeksi kasım ayında artmakla birlikte, tarihsel ortalamalarının altında kalmaya devam etti. Hizmet sektöründe güven endeksi aylık bazda 1,1 artarken, RKGE'de olduğu gibi marttan bu yana en yüksek seviyede gerçekleşti. Perakende sektöründe de güven endeksi son dört ayda toplam 6,3 puan artarak şubat ayından bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. RKGE'de sipariş göstergelerindeki iyileşmeye benzer şekilde, hizmet ve perakende güveninde de iş hacmi ve satışlara yönelik sorulardaki artış aylık iyileşmede belirleyici oldu. Dolayısıyla, imalat sanayi, hizmet ve perakendede talep kaynaklı bir iyileşmeden söz etmek mümkün görünüyor. İnşaat sektörü güveni ise ekim ayındaki sert düşüşün ardından kasımda 1,3 puan artmakla birlikte önceki ayki düşüşü telafi edemedi.


KKO (m.a.) kasım ayında 0,1 puanlık sınırlı artışla %74,1 olurken, ilk 10 aylık ortalamasının 0,4 puan, 2024 yılı ortalamasının 2,1 puan, tarihsel ortalamasının ise 2,2 puan altında kalarak üretimde zayıf seyrin yılın son çeyreğinde de devam ettiğine işaret etti.

KKO'nun sektörel kompozisyonunda manşet endekste olduğu gibi ekim ayına kıyasla genel olarak kayda değer bir değişim yok. Son dönemde görece daha zayıf seyrettiğine dair vurgu yaptığımız gıda, tekstil, giyim ve makine-ekipman imalatı sektörlerinde aylık bazda sınırlı artışlar olsa da tarihsel ortalamalarına ve sene başındaki değerlerine kıyasla zayıf görünüm korunuyor. Kimyasalürünler, ana metal, mobilya, mineral maddeler ve elektrikli teçhizat imalatında ise aylık artışlar bir miktar daha kuvvetli gerçekleşti.

Diğer taraftan, ekimde aylık bazda görece olumlu bir seyir izlemiş olan kağıt ürünleri, ağaç ve mantar ve fabrikasyon metalde kasımda düzeltme hareketi gözlemlendi. Toplam sanayi üretiminde ve KKO hesaplamasında yüksek dalgalanmalara neden olan diğer ulaşım araçları KKO'su ekim ayındaki 1,4 puanlık gerilemenin ardından kasımda da 1,7 azalarak %76,2 seviyesinde oluştu. Ölçek bazında KKO, orta ölçekli firmalarda artarken, büyük ölçekli firmalarda yatay seyretti, küçük ölçekli firmalarda ise düşüşünü sürdürdü. Mal grupları Mal grupları bazında ise KKO dayanıklı tüketim dışında tüm mal gruplarında yataya yakın seyretti.

İktisadi Yönelim Anketi Son 3 ay üretim hacmi sorusu ekim ayındaki belirgin düşüşün düzeltmesi olarak kasımda 2,8 puan artmakla birlikte uzun dönem ortalamasının 5,7 puan altında kalarak imalat faaliyetinde zayıf görünümün devam ettiğine işaret etti (Grafik 6). Ölçek bazında orta ve büyük ölçekli firmalardaki, mal grupları bazında ise ara malı ve yatırım mallarındaki artışlar öne çıktı. Mamul mal stoku da kasımda aylık bazda güçlü arttı. Artışta ölçek bazında büyük ve küçük ölçekli firmalar, mal grupları bazında dayanıklı tüketim malları ve yatırım malları öne çıktı. Dayanıksız tüketim mallarında stoklar üst üste beşinci ayda da azalırken, ara mallarında arttı.

İstihdam eğilimi son sekiz ayın en yüksek seviyesine ulaşmakla birlikte tarihsel ortalayama göre zayıf görünümünü korudu (Grafik 8). Eylül ayında önceki yedi ayın en yüksek seviyesine ulaşan yatırım eğilimi ekim ve kasım aylarında sınırlı şekilde geriledi (Grafik 9). Yatırım eğilimi orta ölçekli firmalarda güçlü artarken, büyük ölçekli firmalarda yatay seyretti, küçük ölçekli firmalarda ise geriledi (Grafik 9). Mal grupları bazında ise yatırım eğilimi yalnızca dayanıklı tüketim mallarında artarken, diğer sektörlerin tamamında düşüş kaydetti. İmalat sanayi firmalarının dış sipariş beklentileri kasımda güçlü yükseldi. Son altı aylık dönemde yalnızca ekim ayında azalan iç piyasa sipariş beklentileri ise kasımda tekrar arttı (Grafik 10). Mal grupları bazında dış sipariş beklentileri tüm sektörlerde yükselirken, dayanıklı tüketim sektörlerindeki güçlü artışlar beklentileri tarihsel ortalamanın üzerine taşıdı. İç siparişlerde beklentiler dayanıksız tüketim malı sektörlerinde geriledi. Diğer sektörlerde ise artış ılımlı düzeyde gerçekleşti.