Gündemdeki bu 8 hisseye işlem kısıtlaması şoku!

Borsa İstanbul hisseleri tedbir yağmuruna tuttu;

23 Aralıkta Getirilen Tedbirler?

Borsa İstanbul SPK kararı uyarınca VBTS kapsamında EGEPO.E, ETILR.E ve PLTUR.E paylarında 20 Ocak 2023 tarihinde seans sonuna kadar kadar açığa satışa ve kredili işlemler yapılamayacak.

22 Aralıkta Getirilen Tedbirler?

Tedbirli hisseler;

Borsa İstanbul SPK kararı uyarınca VBTS kapsamında DITAS.E, OSMEN.E ve OZGYO.E paylarında 20 Ocak 2023 tarihinde seans sonuna kadar kadar açığa satışa ve kredili işlemler yapılamayacak.

Yasaklarına yasak eklenen hisseler;

OTTO.E ve VKING.E paylarında da 20 Ocak 2023 seansı sonuna kadar mir iletim kanalları kısıtlanarak (internet emir yasağı ile) işlem görecektir. İlgili hisseler de daha önceden uygulanan açığa satış ve kredili işlem yasağı, brüt takas, emir paketi ve tek fiyat işlem yöntemi tedbirleri yasağı bu tarihe kadar uzatıldı.

Brüt takas nedir?

Brüt takas, SPK tarafından belirli kriterlere göre seçilen bazı hisse senetlerinin takas işlemlerine yönelik olarak yapılan farklı bir uygulamayı ifade eder. SPK’nın, Borsa İstanbul, Takasbank ve Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. ile işbirliğiyle yürüttüğü, yatırımcıları korumaya yönelik çalışmaları kapsamında başlattığı Brüt Takas uygulaması, bir çeşit tedbir niteliğindedir. Buna göre SPK, gerekli gördüğü durumlarda Borsa İstanbul’da (BİST) işlem gören bazı hisse senetlerini belirli veya belirsiz süreli olarak brüt takas uygulamasına dahil etmektedir. Brüt takas kavramı ve brüt takasın nasıl uygulandığı bir çok yatırımcı tarafından net olarak bilinmemektedir.

Netleştirme işleminin kaldırılması olarak da adlandırılan brüt takas işlemi esas olarak, İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş.(Takasbank) tarafından gerçekleştirilen, aracı kurumların, gün içindeki her iki seansta yaptığı alım satımların takas süreci ile ilgilidir. SPK’nın brüt takasa aldığı hisse senetlerinin, takas ve alım/ satım işlemleri brüt takas kapsamında olmayan hisse senetlerine göre bazı farklılıklar gösterir. SPK, piyasanın oluşmasını etkilemeyen bazı hisse senetlerini brüt takas uygulamasına dahil ederek bu hisselerde oluşabilecek spekülatif fiyat ve miktar hareketlerini önlemek amacıyla takas ve alım/satım işlemlerine bazı kısıtlar getirmektedir.

Hisse senetleri sadece SPK tarafından brüt takas kapsamına alınabilir veya bu kapsamdan çıkarılabilir. Hisselerin brüt takasta tutulma süresi de yine SPK tarafından belirlenir.
Brüt takasta olan hisse senetleri internet üzerinden alım/satım emir girişine kapatılır. Şahsen veya telefon aracılığıyla emir girişi yapılabilir.
Brüt takasa alınan hisse sentelerinde aynı gün (günlük) alım satım işlemi yapılamaz.
Brüt takas kapsamında bulunan hisseleri satın alırken toplam bedel ancak nakit olarak ödenebilir, kredili satın alma işlemi yapılamaz.
Yukarıda açıklanan brüt takas kısıtlarına tabi olmak istemeyen yatırımcıların hisse senedi satın almadan önce hisse senedinin brüt takas kapsamında olup olmadığını araştırmaları önemlidir.

Görüldüğü gibi brüt takas uygulaması, hisselerin takas işlemleri ile ilgilidir, yatırımcıların kararlarını etkileyebilecek veya yatırım yapmalarını engelleyecek sonuçlar doğurmaz.