İmtiyazlı pay nedir? Borsa İstanbul şirketlerinde imtiyazlı paylar !
Borsa İstanbul şirketlerinde imtiyazlı pay nedir Borsa İstanbul’a kote olan şirketlerde imtiyazlı ve imtiyazsız hisseler gündemde. Peki hangi şirketlerde patronlar şirketle ilgili kararlarda işini olasılıklara bırakmadı. Hangi şirketlerde bireysel paylara sahip yatırımcılar da yönetimde söz sahibi olabilir?
Ahmet Çetinkaya
Borsa İstanbul şirketlerinde imtiyazlı pay nedir İmtiyazlı paylara ilişkin merak edilen tüm detaylar haberimizde…
İmtiyazlı Hisse Senedi Nedir?Finansal piyasalarda hisse senedi, bir şirketin paylarını dağıtarak elde ettiği sermaye desteğidir. Söz konusu hisseler arasında nispeten daha özel bir yere sahip olan senetler de mevcuttur. İmtiyazlı hisse senedi, esas sözleşmede hüküm bulundurmak kaydıyla pay sahiplerine kâr ve tasfiye payı, rüçhan ve oy hakkı kullanımı gibi konularda öncelik sağlar.
İmtiyazlı hisse senedi nedir sorusunu kısaca “altın hisse” şeklinde yanıtlamak mümkündür.
İmtiyazlı hisse senedi özelliklerinin başında ayrıcalığın ortağa değil, payın bizzat kendisine bağlanması gelir. Bu sayede pay ile birlikte imtiyazlı hak da el değiştirmiş olur. İmtiyaz hakları ana sözleşmede öngörülerek ayrıcalıkların geçerlilik şartları hükme bağlanmıştır. Senedin ihraç edilebilmesi için ana sözleşmede bu minvalde bir hükmün yer alması gerekir. Eğer yoksa ana sözleşmede bu yönde bir değişiklik yapılması suretiyle bu senet ihraç edilebilir. Ana sözleşmede hüküm bulunmadıkça pay sahiplerinin oy birliği ile dahi imtiyazlı hisse senedi ihracı mümkün olmaz.
İmtiyazlı Hisse Senedinin Avantajları Nelerdir?İmtiyazlı hisse senedi, adi sermaye payına göre daha önceliklidir. Söz konusu hisse senedinin şartları, bu payları ihraç eden kişilerin esas ya da kuruluş sözleşmelerinde açıklanır. Bu hisse senedinin sahipleri, rüçhan hakkı kullanabilir. Bu sayede mevcut ortaklara bedelli sermaye artırımlarına öncelikli olarak katılma hakkı doğar. İmtiyazlı hisse senedi sahiplerinin oy hakkı da bulunur. Değerli paylara eşit oy hakkı tanınarak senet ihracının önlenmesi amaçlanır.
Şirket hissedarlarına ortaklık payları oranında kâr dağıtılması durumuna temettü adı verilir. İmtiyazlı hissedarlar, şirket kârından belli oranlarda temettü alabilir. Söz konusu ödeme, yıllık bilançoya göre belirlenen ana kârdan ya da temettü için ayrılan paydan yapılabilir. İmtiyazlı hisse senedi sahiplerine tanınan bir diğer ayrıcalık ise aday gösterebilme yetkisidir. Şirket yönetim kuruluna aday gösterilebilmesi için imtiyazlı pay sahipleri özel kurulunun toplantı ve karar hususlarına uygun şekilde bir araya gelerek karar vermesi gerekir.
İmtiyazlı Hisse Senedi Nasıl Alınır?İmtiyazlı hisse senedi nasıl alınır sorusunu kısa ve net bir şekilde yanıtlamak mümkündür. Hisse senedi almak için ilki olarak SPK lisansı olan bir kurumda yatırım hesabı açmak gerekir. Yatırım hesabı açıldıktan sonra geleneksel borsada işlem yaparak hisse senedi satın almak ve portföy oluşturmak mümkündür. Ardından internet bankacılığını kullanarak bu yatırım hesabıyla hisse senedi alabilirsiniz. Bağımsız aracı kurumlar ile hisse senedi almak için ise daha farklı bir yol izlemek gerekebilir. Bunun için kurumun internet sitesinden bağlantı kurularak hesap açıldıktan sonra satın alma işlemi gerçekleştirilebilir.
Halka açık 428 şirketin yüzde 58’inde ana hissedarların elinde az veya çok imtiyaza sahip hisseler bulunuyor. Yüzde 42’sinde ise hiçbiri imtiyaz bulunmuyor. Bu hisselerin bazıları yönetim kuruluna üye seçme, bazıları genel kurulda diğer hisselere göre misliyle oy kullanma, bazılarına kritik kararları veto etme, bazılarında ise tüm bunların hepsini gerçekleştirebilme imtiyazına sahip. Örneğin bazı şirketlerde şirketin tüm halka açık hisselerini ele geçirip genel kurula katılsanız bile esas sözleşme gereği yönetim kuruluna bir üye bile aday gösterme hakkı yok. Bazı şirketlerde ise imtiyazlı hisseler sayesinde azınlık hissedarların elindeki her bir hissenin 100 katına varan oy kullanma gücü nedeniyle zaten aksi önerilerin kabul edilme ihtimali bulunmuyor.
Borsa İstanbul’da işlem gören en yüksek işlem hacmine sahip şirketlerin imtiyaz durumu şu şekilde
Neden bazı şirketlerde imtiyaz yok?Peki patronlar bu risk varsa neden tüm şirketlerde esas sözleşmelerini değiştirip imtiyazlı hisseler yaratarak yönetimlerini garanti altına almıyorlar?
Burada kritik nokta sermayeye ihtiyaç duyulduğunda gidilen tek yatırımcı tipinin yerli veya yabancı bireysel yatırımcı olmaması. Şirketler bazen stratejik nedenlerle azınlık hisselerini yabancı kurumsal yatırımcılara da satabiliyor. Bunda bazen girilmek istenen bir pazara o stratejik ortakla girilmesinin daha mantıklı olması, uluslararası kredibilite için bazen hissedarlar arasında yabancı kurumsal yatırımcıların varlığının önemli olması, bazen başka şirketlerdeki yabancı ortaklıklar için şirketi konsolide eden ana şirketlerde pay verme zorunluluğu ve her biri duruma göre değişebilecek onlarca sebep saymak mümkün.
Ayrıca örneğin ABD’deki bir emeklilik fonu yatırımcısının belki de 30- 40 yıl boyunca elinde tutacağı şirket hisselerine yatırım yapması da bir başka sebep olarak sayılabilir. Böyle bir durumda da yabancı kurumsal yatırımcıların çoğu gerektiğinde hissesine sahip oldukları şirketin genel kuruluna göndereceği temsilcisi aracılığıyla yönetime uyarılarda bulunmak isteyebilir. Bu da ancak sermayeyi temsil eden hisselerde imtiyaz olmaması ile mümkün. Zaten imtiyazlı hisseye sahip olmayan şirketlerin birçoğunun yabancı portföylerine sık sık girip çıkan şirketler olduğu dikkat çekiyor.
hisselere-hicbir-imtiyaz-tanimayan-İndir
Kaynak : Dünya
imtiyazlı pay nedir imtiyazlı pay nedir
Bizi Twitter’da takip edin =>https://twitter.com/home
Para Ajansı Telegram grubuna üye olun => https://t.me/paraajansi paraajansı
