Kripto para ‘Spekülatif Hisse’ gibi görülmeli
Ekonomi çevrelerinde devam eden en büyük tartışmalardan biri de kripto para yatırımlarının güvenli olup olmadığı. Piyasanın henüz olgunlaşmamış olması, regülasyonların oluşmaması dolayısıyla kripto paraların yatırımcıları zarara uğratmaya çok açık araçlar olduğu düşünülüyor. Merkezi yapıya sahip olmayan borsalarda risklerin her zaman olacağını belirten Altınbaş Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Atilla Çifter, sıcak cüzdanda tutulan kripto paraların risk altında olduğu uyarısında bulundu. Çifter, sorularımızı şöyle yanıtladı:
– Türkiye’de yatırımcının kripto paraya ilgisi hızla arttı. Bunun arkasındaki dinamik nedir?
Pandemi döneminde ABD’nin ve diğer gelişmiş ülkelerin parasal genişlemesi sonucu kripto paraların piyasa değeri 2 trilyon dolar seviyesine ulaştı ve yatırımcılarda sürekli artacak beklentisi oluştu. Bu dönemde kumar sektörünün kapalı olması da ilgiyi artırdı. Ayrıca, genç nüfus oranının daha fazla olması, iş imkanlarında daralma ve enflasyon ile reel gelir erimesi gibi faktörler Türkiye’yi kripto paralara en fazla yönelen ülkelerden birisi yapıyor.
– Peki, kripto paralarda işlem yapmak isteyenler nelere dikkat etmeli?
Kripto paraları yüksek spekülatif hisse senedi olarak değerlendirmek gerekiyor. Ayrıca teknik bilgisi yetersiz kişiler için güvenlik boşlukları çok daha fazla. Portföy yönetiminde yüksek spekülatif varlık ağırlığı düşük olmalıdır, yatırımcılar bu faktörü dikkate alarak portföy oluşturmalıdır.
Finansal sistemi değiştiremez– Kripto para birimlerinin finansal sistemi değiştirebileceğini düşünüyor musunuz?
ABD Merkez Bankası’nın parasal genişleme adımları kripto paraların ve hisse senetlerinin yükselmesini sağladı. Kripto paraların yüksek spekülatif hisse senedi özelliğinin artacağını ve bu özelliği ile finansal sistemi değiştirebilme imkanının olmayacağını düşünüyorum.
Vergilendirmeden önce tanımına karar verilmeli– Vergi konusunda nasıl bir düzenleme yapılması gerektiğini düşünüyorsunuz?
Kripto paraların vergilendirilmeden önce tanımının yapılması gerekiyor. Kripto parayı bazı ülkeler özel para olarak tanımlarken, bazı ülkeler emtia, ödeme aracı, hatta mülk olarak tanımlıyor. Öncelikle tanımına karar verilmeli. Kripto paralar diğer örnek ülkelerde olduğu gibi vergilendirilebilir. Vergi yöntemi kâr üzerinden olabileceği gibi ek olarak kripto para alım satımı üzerinden de olabilir. Merkeziyetsiz para birimlerinin tam regülasyonu mümkün olmamasına rağmen, son gelişmeler kripto borsalarının yönetim ve sermaye tarafında regülasyonları gerekli kılıyor. Türkiye, diğer ülkeler gibi regülasyonlarda geç kaldı.
(sözcü)