Merkez Bankasını rezervlerine yeni kaynak IMF’den gelebilir?

Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası’nın bahar toplantıları yarın (5 Nisan Pazartesi) başlıyor. Pandemi nedeniyle toplantılar, geçen yıl olduğu gibi bu yıl da sanal ortamda yapılacak. Toplantıların ardından 6 Nisan Salı günü IMF, Küresel Ekonomik Görünüm raporunu yayımlayacak. Bu raporda hem üye ülkelerin hem de küresel ekonominin makro ekonomik performanslarına ilişkin değerlendirmelere ve tahminlere yer verilecek.

IMF toplantısının öne çıkan gündemlerinden biri, üye ülkelere toplamda 650 milyar dolara denk IMF parası (SDR-özel çekme hakları) aktarılması. Bloomberg, bu konudaki resmi önerinin haziran ayına kadar masaya gelmeyeceğini ancak üye ülkeler arasında geniş destek topladığını aktardı. ABD Hazine Bakanı Janet Yellen de geçen hafta Kongre’de yaptığı konuşmada, rezerv aktarım önerisine destekleme niyetinde olduklarını belirtmişti.

Önerinin hayata geçmesi durumunda, Türkiye’ye ülke kotası doğrultusunda 6 milyar 370 milyon dolarlık IMF parası (SDR) aktarılacak. Bu para da TCMB brüt rezervlerine eklenecek. Ülke kotası en yüksek ülke olan ABD, rezerv aktarım planı gerçekleşirse 113,4 milyar dolarlık IMF parası aktarılacak. Diğer üyeler de kotaları ölçüsünde IMF parası alacak. Türkiye gelen bu parayı SDR olarak brüt rezervlerinde tutabilir. Üye ülkeler, IMF parasını dolara ya da diğer fiat paralara çevirip harcayabilir ancak genelde SDR’ı çok zorda kalmadıkça harcamıyorlar. Mevcut durumda 1 milyar 576 milyon dolarlık IMF parası TCMB brüt rezervlerinde duruyor. Bu para, IMF’nin üye ülkelere kredi olarak aktardığı paradan farklı.

TCMB’nin şu an 90,9 milyar dolarlık brüt rezervi bulunuyor. Bundan bankaların TCMB’de zorunlu karşılık olarak tuttukları döviz ve altınlar başta olmak üzere bazı yükümlülükler çıkarıldığında 12,8 milyar dolarlık net rezerve ulaşılıyor. TCMB’nin yurt içi ve yurt dışındaki bankalardan belirli bir süreliğine swap (takas) ile ödünç aldığı döviz ve altınlar 26 Mart itibarıyla 60 milyar dolar seviyesinde. Bu rakam da çıkarıldığında TCMB’nin net rezervi şu an eksi (-) 47,2 milyar dolarla tarihi dip seviyelerde bulunuyor. Son iki yılda TCMB rezervlerinden 130 milyar doların, gayri resmi yollardan kur artışını yavaşlatmak adı altında harcanması, siyaset ve ekonomi gündemlerinde ilk sıralarda yer alıyor.