SATIŞ ZAMANI GELDİ Mİ ? Borsalarda neler oluyor? Endeks hangi seviyeleri görebilir?

Değerli Yatırımcılar,

Bir önceki yazımda, Bist 100 endeksi 101.000-102.000 seviyelerine kadar hareket edebileceğini ve-fakat özellikle USD-TL konusunda kayda değer bir swap yada kaynak bulma haberi gelmeden,iyimserliğin tek ayak üzerinde kalıp uzun soluklu olmayacağını belirtmiştim..Geçtiğimiz hafta bir çok büyük Merkez Bankası faiz toplantılarını yaptı ve özellikle 2020, ikinci çeyreğinin zor geçeceğini, ABD de işsizlik rakamlarının %20 ye kadar ulaşabileceğini ve bunun içinde 3.7-3.8 trılyon dolar olan likiditenin, 6.4 trilyona kadar çıkarıldığını ve gerekirse parasal genişlemenin devam edeceğini FED (Amerikan Merkez Bankası) Başkanından duymuş olduk..Keza, Avrupa Merkez Bankası (ECB) de bu açıklamalara yakın bir açıklama yaptı..Sonuç olarak Cuma günü gelişmiş borsalarda %2 lerin üzerinde bir düşüşle borsalarını kapadılar.O zaman birlikte bir takım sorular cevap arayalım..

Dünyada bu kadar bol ve %0 (sıfır) faizler varken neden gelişmekte olan ülkelerde yerel para birimleri değer kaybeder?

Bir diğer soruda ikinci çeyrek verileri kötü gelecekse borsaların toparlaması geçici midir?

İlk soru için yaklaşımım, USD artık bir ülkenin para birimi olmaktan çıkmış ve küresel bir para olmuş durumda..Dünya ticaretinin %67 si bu para birimi ile yapılıyor..Yani bol kullanışlı. Para bastıkça, özellikle gelişmekte olan ülkelerde talep artıyor ve eskisinden daha çok, usd kullanılmaya başlıyor.. Bizden basit bir örnek verecek olursak, Bankacılık Sistemimizde 4-5 yıl öncesine kadar tutulan mevduatların %35 i döviz cinsindeyken bugünlerde bu oran %51-52 seviyelerine çıkmış durumda..Yani USD miktarı, 3.7 triyon düzeyindeyken, %35 olan birey ve kurumların döviz bulundurma oranları, USD miktarı 6.4 trilyona çıkarken %51-52 seviyelerine gelmiş olması başka bir deyişle basılan paranın hala büyük talep görmesi buna bizden verilebilecek en iyi örnek olur diye düşünüyorum..Dünyadan bir örnek verirsek, herhangi bir Arap ülkesi, başka bir Arap ülkesiyle yada Rusya, Çin, Hindistan la ticari yada varlık alımı yaparken konun ABD ile ilgisi olmamasına rağmen tüm tutar ve para akışının USD cinsinde olması buna verilebilecek başka bir örnek.. Özetle basılan para hala talep görüyor ve bu para ülkelerin yerel para birimlerinden çıkılarak USD ye yönlendiği için hala ilgili para değerini koruyabiliyor diyebiliriz..Ayrıca iyiki para basıyorlar demeliyiz zira dolar likiditesini artırmamış olsalar bugün 10-11 usd-tl den bahsediyor olurduk..İkinci soruya gelecek olursak;

Pandeminin , ilan edilmesi ve ülkelerin hatta şehirlerin kapanması, evde yaşam uygulamalarına geçiş, Mart ayının ilk haftalarında başladı ve iş yerleri, sosyal hayat, seyahat ve bir çok ekonomik aktivite durmaya bu tarihte başlayarak, Nisan hatta Mayıs sonuna kadar devam edecek bir döngüye dönüştü..Yani ikinci çeyreğin ilk 2 ayı kayıp ay oldu..Haziranda ise açılımlar olacak olsa da düşük yoğunluktan başlayacağı için ikinci çeyrek tümden kaybedilmiş oldu demek yanlış olmaz diye düşünüyorum..Bununla birlikte Borsalar beklentiyi alır ve gerçeği satar sözü tam olarak çalışmakta olduğunu belirtmeliyim..Borsalar haziran başlangıcını aldı ve düştükleri seviyelerden %50 toparlama yaptılar..Bundan sonra gelecek verilerin nasıl olacağını görmek ve üçüncü çeyreği tahmin etmek üzere kar rasyonalizasyona yönelip beklemeyi tercih edeceklerini düşünüyorum..Bunun ilk örneğini Amerikan Borsalarında görmeye başladık..Kar satışları ilk tepkideki kadar yoğun ve yıkıcı olmayacak mevcut seviyelerden %5-6 arası realizasyonlarla endeksler ileriye yönelik tahminlerde bulunmaya çalışacaklardır..Yani önümüzdeki hafta , ABD ve Avrupa Merkez Bankalarının açıklamalarından ürkenler ve karda olanların satışa yönelecek olma olasılıklarının önemli bir ihtimal olduğunu düşünüyorum.Bize gelecek olursak;

Nisan ayı, son 15 ayın endeks bazında en yüksek getirisini yaparak %12.7 lik bir yükselişle kapandı..Endeksin önemli hisseleri olan banka ve holdinglere yükseliş az yansımış olsa da, küçük ve orta ölçekli şirketlerin hisselerin %50-%150 arası bir yükseliş yaşadığını gördük..Göreceli olarak piyasa değeri 30 mıo tl ile 500 mıo tl arası olan hisseler adete uçuşa geçti..Oysa Covid den en çok etkilenenler arasında olma ihtimallerine rağmen..Sebep ise basit, büyük kağıtlar değerleri itibariyle prim yapmaları, büyük fonların ve özellikle yabancıların alımlarıyla mümkün, Yabancıların bizde her ay 150-200 mıo usd hisse satarak çıktıkları verilerde mevcutken, yerlilerimiz küçük ve orta ölçekli hisselerde yeşilleri yakmayı daha güvenli buldular..Yeşil gözüken bu hisselere de oldukça iyi talep geldiğini görmek mümkün..O zaman hızla çıkış yapmış küçük ve orta ölçeklere dikkat etmekte alınmışsa da satmak için uygun zamanın geldiğini söyleyebiliriz.Bununla birlikte 102.000 seviyelerinin yukarıda ve bir önceki yazımda belirttiğim gibi USD-TL tarafında istikrarı görmeden geçilemeyeceğini hatta 7 TL üzerinde tutunacak bir kurun endeksi önce 98.000 ler arkasından da 94.000-95.000 aralığına kadar geri çekebilme ihtimalini önümüzdeki hafta için öngördüğünü belirtmek isterim..Yukarıdaki senaryomda olduğu gibi tüm borsalarda gelebilecek %5-6 arası kar satışlarına hazırlı olmak önemli olacak diye düşünüyorum. Öncelikle sağlıklı ,daha sonra öngörülerinizin kazanca döndüğü bir hafta dilerim..

Yazar/ Piyasa Ustası

Twt/piyasaustası