TÜİK’ten enflasyon açıklaması “sehven” yanlış atıldı (!)
Mayıs ayı enflasyon oranlarını dün açıklayan TÜİK “0,89” olarak açıkladığı enflasyonun veri setlerine aktarılırken “sehven” yüzde 1,44 olarak işlendiğini duyurdu.
Ahmet Çetinkaya
TÜİK’ten yapılan açıklamada, kurumun program kapsamında yer alan araştırma sonuçlarının, “Haber bültenleri, bülten tabloları ve istatistiksel tablolar” ile “Merkezi Veri Dağıtım Uygulaması (MEDAS)” olmak üzere 2 farklı platformda eş zamanlı olarak kullanıcılara sunulduğu ifade edildi.
Kurumun internet sayfasında bugün saat 10.00’da yayınlanan “Tüketici Fiyat Endeksi, Mayıs 2021” haber bülteninin de aynı şekilde kamuoyu ile paylaşıldığı belirtilen açıklamada, haber bülteni, bülten tabloları ve istatistiksel tablolarda herhangi bir sorun bulunmadığı vurgulandı.
Bülten tablolarından daha ayrıntılı ve bölge detayında verilerin yer aldığı MEDAS’a yüklenen veriler ile haber bülteninde yer alan veriler arasında tutarsızlık tespit edildiği bildirilen açıklamada şunlar kaydedildi:
“Yapılan incelemede, pandemi nedeniyle Türkiye genelinde 2021 Mayıs ayında uygulanan tedbirlerin TÜFE üzerindeki etkilerini araştırmak ve literatürde ‘Aktarım Etkisi (Carry Over Effect)’ olarak geçen, enflasyonun takip eden aya aktarımını ölçmek amacıyla kurum içi yapılan analiz çalışması sonuçlarının MEDAS veri tabanına “sehven” aktarıldığı belirlenmiştir. TÜFE hesaplamalarında ay genelinde oluşan ‘ortalama fiyatlar’ kullanılmakta iken sehven veri tabanına atılan ve aktarım etkisini ölçmeyi amaçlayan çalışmada ise ‘son gözlenen fiyatlar’ (günlük fiyat derlenen maddeler için son gün fiyatı, haftalık fiyat derlenen maddeler için son hafta fiyatı, iki dönem fiyat derlenen maddeler için ikinci dönem fiyatı) kullanılmıştır.
Etki analizi sonucunda bulunan ve sehven veri tabanına aktarılan aylık yüzde 1,44 değeri ile haber bülteninde yer alan aylık yüzde 0,89 değeri arasındaki fark, sepette yer alan maddelerin fiyatlarında haziran ayında hiçbir değişiklik olmaması durumunda takip eden aya aktarılacak katkı tahminini ifade etmektedir. Yaşanan aksaklığa ilişkin çok kısa bir süre içerisinde harekete geçilerek doğru veri MEDAS uygulamasına yüklenmiştir. Konuyla alakalı idari süreç başlatılmıştır.”
Kurumun güvenilirliğinin piyasada sorgulanmasına neden oldu
Son dönemde piyasada oldukça fazla bir şekilde dillendirilen enflasyon oranlarının olduğundan daha düşük açıklandığı tezini savunan kişi ve kurumlarca bu durumun malumun ilanı olduğu yorumlanın yapılmasına yol açtı.
