Yiyecek Hizmeti Sektöründe Fiyatlar Uçtu! Merkez Bankası Analiz Yayınladı
TCMB, yiyecek hizmetleri sektöründe fiyat artışlarının maliyetlerin ötesine geçtiğini ve fiyatlama davranışlarında bozulma olabileceğini açıkladı.
Osman Burak Kıbık
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), "Son Dönem Yiyecek Hizmetleri Sektörü Fiyatlama Gelişmeleri" başlıklı Ekonomi Notu’nda, yiyecek hizmetleri sektöründe fiyatlama davranışlarındaki bozulmaya dikkat çekti. Notta, temel maliyet kalemlerindeki artışların fiyat hareketlerini açıklamakta yetersiz kaldığı ve fiyat/maliyet endekslerinin tarihsel ortalamaların üzerinde olduğu belirtildi.
Covid-19 salgınının etkili olduğu dönemde kısıtlamalardan en çok etkilenen sektörlerden biri olan yiyecek hizmetleri, pandemi sonrası dönemde hızlı bir toparlanma süreci yaşadı. Ancak, bu süreçte sektör fiyatlarındaki yüksek artışlar dikkat çekiyor. TCMB, sektördeki fiyat dinamiklerinin asgari ücret ve gıda fiyatlarındaki değişimlere duyarlı olduğunu, ancak son dönemde fiyat artışlarının maliyet artışlarını aşan bir seyir izlediğini vurguladı.
Analizlerde, 2023 yılı sonrası dönemde özellikle bazı ürün gruplarında fiyatlama davranışlarının farklılaştığı tespit edildi. Kebap ve döner gibi kırmızı et ağırlıklı ürünlerde fiyat-maliyet farkının görece sınırlı olduğu, ancak tavuk eti ve fast-food ürünlerinde fiyat-maliyet makasının belirgin şekilde açıldığı ifade edildi.
Gıda, personel, kira ve enerji gibi temel maliyet kalemleri dikkate alınarak oluşturulan maliyet endeksleri, yiyecek hizmetleri sektöründe fiyatların bu kalemlerdeki artışların üzerinde seyrettiğini ortaya koydu. Bu durumun, fiyatlama davranışlarında bozulma olabileceğini gösterdiği kaydedildi.
TÜİK verilerine göre, pandemi döneminde yiyecek hizmetleri sektörünün cirosu yüzde 25 oranında düşerken, kısıtlamaların kaldırılmasıyla birlikte 2021 sonrası hızlı bir toparlanma gözlemlendi. Ancak, sektördeki mevcut fiyatlama eğilimleri, gıda enflasyonu ve diğer maliyet unsurlarının ötesine geçerek kamuoyunda tartışma yaratıyor.