AB veto krizlerini aşmaya çalışıyor

BRÜKSEL (AA) – Avrupa Birliği (AB), Macaristan ve Polonya’nın AB bütçesini engellemesinin ardından Bulgaristan’ın Kuzey Makedonya’nın üyelik müzakerelerini vetosuyla ortaya çıkan krizleri aşmaya çalışıyor.

Bulgaristan, komşusu Kuzey Makedonya’nın AB üyelik müzakerelerine başlamasını tarihi kültürel anlaşmazlıklar nedeniyle veto etti. Polonya ve Macaristan ise AB fonlarının dağıtımının hukukun üstünlüğü ilkesine bağlanmasına karşı çıkarak AB’nin toplam 1,8 trilyon avroluk gelecekteki bütçesi ve yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) ekonomik sonuçlarına karşı hazırlanan kurtarma programını engelliyor.

Her iki konu da AB’nin Avrupa işlerinden sorumlu bakanlarının 8 saat süren toplantısında ele alındı ancak sorun çözülemedi.

AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Maros Sefcovic, toplantıdan sonra yaptığı açıklamada, Kuzey Makedonya ve Arnavutluk ile üyelik müzakerelerini başlatmak istediklerini belirterek, “Bulgaristan’ın Kuzey Makedonya hakkında gündeme getirdiği konuların çözülmesi ve müzakere çerçevesine yönelik mutabakatın bulunması için çabaların artırılması gerekiyor.” dedi.

Müzakerelerin başlaması için hükümetler arası konferansın bir an önce yapılmasını talep ettiklerini belirten Sefcovic, “Bu nedenle AB Komisyonu, Almanya dönem başkanlığı ile bu çabaları desteklemek üzere yakın temasta olacak. Böylece genişleme sürecinin devam ettiği ve sonuç verdiğine yönelik bölgeye önemli bir sinyal verilmiş olacaktır.” diye konuştu.

Almanya’nın Avrupa İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Michael Roth ise Kuzey Makedonya ve Arnavutluk’un üyelik sürecinde çok ilerleme kat ettiğini, Bulgaristan ile Kuzey Makedonya örneğinde görüldüğü gibi ikili sorunların bulunabileceğini, bunları çözmeye çalıştıklarını ifade etti.

Roth, Arnavutluk konusunda ise yeni seçim yasası ve Anayasa Mahkemesinin işleyişi hakkında sorunlar bulunduğunu aktardı.

Kuzey Makedonya AB adaylık statüsünü 2005’te, Arnavutluk ise 2014’te almıştı. Bulgaristan’ın Kuzey Makedonya’ya yönelik veto gerekçeleri arasında dil, etnik kimlik, azınlık meselesi ve tarihi şahsiyetler gibi konular bulunuyor.

AB bakanları, 8 saatlik toplantıda Polonya ve Macaristan’ın bütçe vetosunu aşmak için de ilerleme sağlayamadı. Polonya ve Macaristan AB içinde son yıllarda yargı, temel özgürlükler gibi alanlarda geriye gittikleri gerekçesiyle eleştiriliyor. İki ülke, fonların dağıtımının hukukun üstünlüğüne bağlanması halinde AB bütçesinden yeteri kadar yararlanamama endişesi taşıyor.

Bütçe ve genişleme alanlarındaki vetoların perşembe günü Kovid-19 salgını gündemiyle toplanacak AB Liderler Zirvesinde ele alınması bekleniyor.