Bankalarda Faiz Oranları Çıldırdı! Borsanın Şansı Var mı?

Ekonomi yönetiminin politika faizini kademeli artırarak %40’a kadar çıkardığı son altı ayda mevduat ve kredi faizleri de hızla yükselirken, Merkez Bankası’nın Kur Korumalı Mevduatın (KKM) tasfiyesi yönündeki direktifleri sonrası klasik TL mevduat üzerinden bankaların kaynak toplama yarışı kızıştı.

Giderek artan rekabet dolayısıyla bankalar TL mevduatta faiz artırımı yarışına girdiler. Mevduata verilen yıllık faiz oranı sektör ortalamasında özellikle bir aydan uzun ve altı aya kadar olan vadelerde %50’ye dayanırken, banka bazında aynı vadelere fiilen %65’e kadar faiz veren bankalar olduğu belirlendi. Merkez Bankası’nın sektör ortalaması akım veri olarak açıkladığı haftalık verilere göre mevduat faizlerinde özellikle son üç ayda göze çarpan bir şekilde yükseliş yaşandı.

Ağustos sonunda sektör ortalamasında %25,06 olan bir aya kadar vadeli TL mevduatın yıllık faizi, 1 Aralık itibarıyla %40,77’ye yükselirken,

aynı dönemde üç aya kadar vadelinin faizi %30,76’dan %49,33’e,

altı aya kadar vadelinin %23,82’den %48,877’ye,

bir yıla kadar vadelinin %20,13’ten %45,12’ye,

bir yıl ve daha uzun vade ile açılan TL mevduatların yıllık faizi de %19,80’den %37,20’ye çıktı.

Ancak bu oranlar, Türkiye’de faaliyet gösteren kamu, özel ve yabancı toplam 55 bankanın uyguladığı faizlerin ortalamasını gösteriyor. Merkez Bankası’nın aylık bazda açıkladığı ‘bankalarca mevduata fiilen uygulanan azami faiz oranı’ verileri ise sektör ortalaması olan bu oranların çok üzerinde faiz veren bankalar olduğunu gösteriyor.

Buna göre Ekim ayı itibarıyla TL mevduata bir aya kadar vadede %50, bir aydan uzun 6 aydan kısa vadelerde %65, altı aydan uzun ve bir yıla kadar vadelerde %60, bir yıl ve daha uzun vadelerde %57 faiz veren bankalar bulunuyor. Bankalarca mevduata fiilen uygulanan azami faiz oranı son bir yılda 1 aya kadar vadede 20 puan, üç aya kadar vadede 33,5 puan, altı aya kadar vadede 34,5 puan, bir yıla kadar vadede 32 puan, bir yıl ve üzeri vadede 27 puan yükseldi.

Merkez Bankası verilerine göre bankalarca TL mevduata uygulanan en yüksek faiz oranları baz alınırsa, aynı faiz ve vade ile çevrilme durumunda en yüksek kazanç 3 aya kadar olan mevduatta.

Kredi faizi taşıtta düştü

Kredi faizlerindeki yükseliş de devam ederken, bankaların taşıt kredisi oranlarını son haftalarda aşağı çektikleri dikkati çekti.

MB'nin açıkladığı haftalık akım verilere göre 10 Kasım haftasında bankacılık sektörü ortalamasında %46,26 olan taşıt kredisi faizi 17 Kasım’da %43,83’e, 24 Kasım’da %40,26’ya ve 1 Aralık itibarıyla %38,13’e kadar indi. Buna göre taşıt kredisi yıllık faiz oranı son üç haftada 8 puana yakın düşüşle, ağustos sonundan bu yana en düşük düzeyine geriledi.

Buna karşılık ihtiyaç kredilerine uygulanan faizlerin sektör ortalaması 17 Kasım’daki %59,53’lük düzeyinden, 24 Kasım’da %60,15’e ve 1 Aralık’ta %61,30’a yükseldi. 1 Aralık itibarıyla konut kredilerinin sektör ortalaması %42,56 olurken, ticari kredilere uygulanan faiz oranlarının ortalaması da aynı tarihte %52,82 düzeyinde oluştu.