Bu hafta neler oldu ? VİOP'da bilinmesi gerekenler neler ?

HAFTALIK PİYASA ANALİZİ

Borsa İstanbul'da bir süredir yön arayışı devam ederkenTCMB Para Politikası Kurulu toplantı beklentisi üzerine son haftada BIST100 7520 puandan 8062 puana kadar yükseliş gösterdi. Medyan beklenti 250 baz puan iken, TCMB beklentinin üzerinde 500 baz puan artış yaparak politika faizini %40'a çıkardı. Piyasa, beklentilerin karşılanması sonrası düşüş eğilimi gösterse de cuma günü seans kapanışından önce gelen haber akışıyla yönünü tekrardan pozitife çevirdi.

Önemli olan gelişmelerin arasında TBMM'ye sunulan yasa teklifine göre Banka ve Finans Kuruluşlarında 2024 ve 2025 yıllarında enflasyon muhasebesi uygulanmayacak olması yer alıyor.Bir diğer önemli gelişme ise Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in ''Swap limitlerini yeniden değerlendireceğiz'' söylemi piyasaya pozitif yansıdı.

KKM hesaplarından elde edilen gelirlere sağlanan kurumlar vergisi istisna uygulaması 30 Haziran 2024 tarihine kadar uzatılması TBMM’ye yasa teklifi olarak verildi.

Borsa İstanbul kapanış öncesi haber akışıyla yönünü pozitife çevirip %0,78 puanla artı olarak kapanış yaptı.

VADELİ İŞLEMLER OPSİYON PİYASASI HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKENLER

Borsa İstanbul'da işlem saatleri bilinmesi gereken en önemli etkenlerden biridir. Piyasanın olağan haberakışının dışında belli zamanlarda tepki alımları veya satış baskısı gelebilir. Teminat tamamlama (Margin Call) saatleri yaklaştıkça piyasada volatilite artmaya başlar.

Vadeli işlemler ve Opsiyon piyasasında 09.20 emir fiyat toplama, 09.25'te eşleşme gerçekleşir, saat 09.30’da sürekli işleme geçilir ve saat 18.10'a kadar sürekli müzayede devam eder. Pay vadeli, endeks vadeli ve emtia gibi ürünler bu aralıkta işlem görür.Akşam seansı diye adlandırılan seans saat 19.00'da başlayıp 23.00'a kadar devam eder. Bu süreç içerisinde pay vadeliler işlem görmez. Endeks, dolar ve altın gibi ürünler işlem görmektedir. Akşam seansında yapılan takas işlemi T+1 olarak gerçekleşir.

BİST 30 endeksinde bulunan Pay senetlerinin VİOP'da bulunan sözleşmeleri pay piyasasındaki hisseler üzerinde etki etmektedir. Pay senetlerinin halka açıklık kısmına göre dolaşımda belirli bir pay adedi bulunurken VİOP'da işlem gören pay vadelilerde sınırsız kontrat bulunmaktadır. Pay vadelilerle beraber endeks vadeli sözleşmeleri alım ve satım yapılırken kaldıraç olduğu gibi kontratlarında belirlenen değerler üzerinden teminatları bulunmaktadır. Bir önceki güne ait açık kalan pozisyon var ise teminat tamamlama çağrısı yapılır. Teminat tamamlanır veya pozisyonlar kapatılır.

Yatırımcı seans süresi içerisinde saat 15.30'a kadar teminat çekimi yapabilir. Saat 16.30’a kadar teminatların yatırılması gerekmektedir, kurum bazlı esneklik gösterilip saat 16.45'e kadar teminat yatırabilir.

Piyasada bu süreçte volatilite artar. Margin Call kapama son saati 15.00'dır. Yatırımcı pozisyonunu kapatmaz ise kurum tarafından pozisyon resen kapatılır.

VİOP akşam seansı içerisinde tavan ve taban fiyat%3 olarak işlem görmektedir. VİOP’da saat 19.00'da başlayan akşam seansının takas işlemleri, işlemi takip eden bir sonraki iş günü olarak gerçekleşir.

Borsa Uzmanları Derneği Yönetim Kurulu Üyesi

Ozan Aydemir