Çin'in Kovid-19 nedeniyle 2 ay ertelenen yıllık meclis toplantıları başlıyor

ANKARA (AA) – Çin’de yeni tip koronavirüs (Kovid-19) nedeniyle yaklaşık 2 ay ertelenen, ülkenin yıllık ekonomik büyüme oranı, savunma bütçesinin artışı gibi önemli konuların belirlendiği en üst düzey yasama organı Çin Ulusal Halk Kongresi (ÇUHK) ve istişare organı Çin Halk Siyasi Danışma Konferansının (ÇHSDK) yıllık toplantıları başlıyor.

ÇHSDK ve ÇUHK’nin 13’üncü dönem 3’üncü yıllık genel kurulu olan bu yılki toplantılarına katılmak üzere ülke genelinden 5 bin civarında delege başkent Pekin’deki Tiananmen Meydanı’nda bulunan Büyük Halk Salonu’nda bir araya gelecek.

ÇHSDK’nın ilk toplantısı bugün başlarken, ÇUHK’nin ilk açılış toplantısı yarın yapılacak.

Toplantı salgın nedeniye iki ay ertelendi

Çin hükümetinin 1998’den bu yana her yıl martta düzenlendiği meclis toplantıları “çifte toplantılar” olarak da adlandırılıyor.

Ülkede 2003’te yaşanan SARS salgını döneminde bile yapılan meclis toplantıları şubat ayında alınan bir kararla ertelenmişti.

Salgının ülkede ilk çıktığı Aralık 2019’dan sonra ülkedeki yüzlerce hükümet yetkilisinin bir araya gelerek yapacağı en önemli siyasi etkinlik, Çin hükümetinin “salgını kontrol altına aldığı” mesajı da taşıyor.

Çin’de bugüne kadar Kovid-19 82 bin 967 kişiye bulaştı, virüs nedeniyle 4 bin 634 kişi hayatını kaybetti. Salgın dünya genelinde ise 330 bine yakın kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu.

Ekonominin büyüme hedefi açıklanacak

Her yıl yaklaşık 2 hafta süren toplantıların bu yıl salgın nedeniyle yaklaşık 1 hafta süreceği açıklanırken, ülkede hayatı bir süreliğine durma noktasına getiren Kovid-19 salgını sonrası “yeni dönem” masaya yatırılacak.

Bununla birlikte, yılın ilk çeyreğinde yüzde 6,8 küçülen ekonomi, savunma sanayi bütçesi, bölgesel ve uluslararası siyasi konuların karara bağlanacağı toplantılarda pandemi nedeniyle sekteye uğrayan Devlet Başkanı Şi Cinping’in 2020’de yoksulluğu bitirme politikası da ele alınacak.

Yaklaşık 30 yıldır ilk defa küçülen Çin ekonomisinin yıllık büyüme hedefi, toplantılar sırasında uluslararası kamuoyunun merakla beklediği konuların başında gelirken, Çin hükümetinin 2020 yılı büyüme tahmini açıklanacak.

Kovid-19 salgınının neden olduğu ekonomik küçülme ve işsizlik, Çin hükümetinin geçen yıl açıkladığı hedefleri yakalayamamasına neden oldu.

ABD ile yaklaşık 2 yıl önce ticaret açığı, fikri mülkiyet hakları gibi nedenlerden başlayan ticaret savaşını bitirmek için yapılan Çin-ABD Birinci Faz Ticaret Anlaşması ile nefes alan Çin hükümeti, salgın sonrası ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin ile yaptığı ticaret anlaşmasını iptal edeceği tehditleriyle karşı karşıya kaldı.

Hem yurt dışı hem de ülke içi kaynaklı meselelerin köşeye sıkıştırdığı ekonominin bu yıl yüzde kaç büyümesinin hedeflendiği, 70 milyondan fazla olduğu iddia edilen işsizlik rakamları, toplantıların önemli gündem maddeleri arasında yer alıyor.

Pekin yönetimi, daha önce, 2018 yılı büyüme hedefini yüzde 6,5 civarı, 2019’da ise yüzde 6-6,5 civarında büyüme hedefi açıklamıştı.

Çin ekonomisi 2016’da yüzde 6,7, 2017’de yüzde 6,9, 2018’de yüzde 6,6 ve 2019’da yüzde 6,1 büyüme kaydetmişti.

Savunma bütçesi 171,5 milyar dolara çıkabilir iddiası

ABD ile Çin arasında salgın nedeniyle karşılıklı tartışmaların arttığı döneme denk gelen meclis toplantılarında bir diğer önemli konu ise yıllık savunma bütçesi olacak.

ABD ile yaşanan gerginliğin ardından Çin basınının önde gelen gazeteleri ülkenin nükleer caydırıcılığı ve askeri kapasitesinin artırılması yönünde hükümete çağrıda bulundu.

Basında yer alan haberlerde, yıllık savunma bütçesinin, ülkenin gayri safi milli hasılasının yüzde 3’ü oranında artırabileceği, bunun da yaklaşık 171,5 milyar dolarlık bir artış olacağı iddia ediliyor.

Güney Çin Denizi’nde ABD ile sıklıkla gerginlik yaşayan Pekin yönetimi yıllık savunma bütçesini 2018’de yüzde 8,1 artırarak 175 milyar dolara, 2019 ise yüzde 7,5 artırarak ile 177 milyar dolara çıkarmıştı.

UHK ve ÇHSDK’nin yapısı

Çin’in parlamentosu olarak da bilinen ÇUHK’de 2 bin 975 delege bulunuyor. Söz konusu delegeler arasında ülkenin kent, eyalet, özerk bölgeleri ve Çin Halk Kurtuluş Ordusundan temsilciler yer alıyor.

ÇUHK yılda bir kez toplanırken, diğer yasama görevlerini yaklaşık 2 ayda bir toplanan ÇUHK Daimi Komitesi ele alıyor. Söz konusu komitede 170’i aşkın delege yer alıyor.

Ülkenin en üst düzey istişare organı olarak merkezi hükümete fikir sunan ÇHSDK’de ise 2 bin 158 delege bulunuyor.