Türkiye'nin Risk Primi (CDS) Düşüyor !

Seçim öncesi siyasetteki gelişmelerin Türkiye'nin 5 yıllık kredi risk primini düşürdüğü değerlendiriliyor. 
CDS değeri günlük 50 puandan fazla düşüşle Aralık 2022'den bu yana ilk kez 500 baz puanın altına indi. Ülkenin risk seviyesi TSİ 12.30'da 497 seviyesinde bulunuyor.

CDS değeri geçen hafta +%0,69, geçen ay +%0,81, geçen yıl -%20,52 değişti.

Türkiye 5 Yıllık Ulusal CDS maksimum değeri 908,40'a (18 Temmuz 2022) ve minimum getirisi 152,28'e (5 Ocak 2018) ulaştı.

Türkiye 5 Yıllık CDS : her yıl için tarihsel değer aralığı. Yeşil
bir mum çubuğu , yıl içindeki değer değişiminin negatif olduğu anlamına gelir . Kırmızı bir mum çubuğu , yıl içinde değer değişiminin pozitif olduğu anlamına gelir .

CDS Nedir? Kredi Risk Primi Nedir?
Açılımı "Credit Default Swap" yani Kredi Risk Primi olan CDS, bir ülke tarafından alınan kredinin geri ödenmemesine yönelik riski temsil eder. Söz konusu risk değeri, kredi talebinde bulunan ülkenin finansal güvenilirliğini anlatır. CDS’in yüksek olması, ülkeler için iflas ve finansal kriz riskinin dikkate alınması gereken bir seviyede olduğunu gösterir.

Her kredinin belli bir ölçüde geri ödenmeme riski vardır. Bu durum, bireysel finansmanların yanı sıra ülkeler tarafından alınan krediler için de geçerlidir. Borcun geri ödenmemesi, alacaklının finansal açıdan zor duruma düşmesine sebep olabilir. CDS primi, bu tür riskleri önlemek için kullanılan bir değerdir. Söz konusu prim, kredi veren ülkelerin varlıklarının geri ödememe durumuna karşı sigortalanması için kullanılır. Bu değer aynı zamanda finansman sağlayıcılarının almayı kabul ettiği risk oranını ifade eder.

Kredi Risk Primi Nasıl Hesaplanır?
CDS risk primi, kredi değerlendirme kuruluşları tarafından hesaplanan bir değerdir. Söz konusu puan hesaplanırken ülkenin genel ekonomik ve siyasi koşulları dikkate alınır. CDS risk hesaplama için kullanılan başlıca parametreler şunlardır.

-Ülke borcunun gayri safi hasılaya oranı
-Ülke genelindeki bütçe açığı
- Piyasa güvenilirliği
Yukarıdaki maddelerden yola çıkmak gerekirse bir ülkenin CDS puanını belirleyen temel unsur finansal ve siyasi istikrardır. Kırılgan ekonomiye sahip ülkelerde bu puanın yüksek olması normaldir. Kredilerin geri ödenmesini zorlaştıran iç ve dış sorunlar, kredi temerrüt takasının yüksek olmasına sebep olabilir. Bu konu hakkında hakkında detaylı bilgi edinmek isterseniz “Borçları Ödeyememezlik Riski” başlıklı içeriğimizi okuyabilirsiniz.

CDS (Credit Default Swap) Priminin Yükselmesi Nasıl Yorumlanmalıdır?
CDS yükselmesi, ülkeye yönelen yatırımların azalması anlamına gelir. Risk primi yüksek olan bir ülkeye yatırım yapmak maliyetli olur. Her 100 puan için %1 oranında bir sigorta maliyeti mevcuttur. Örneğin; 300 CDS puanına sahip ülkeye yatırım yapan bir kurumun parasını sigortalamak için bu %3 oranında maliyete girmesi gerekir. Bu maliyetin yükselmesi, uluslararası yatırımların azalmasına sebep olur.

Kredi risk primi yükseltildiğinde ekonominin iyileştirilmesi için önlemlerin alınması gerekir. Söz konusu puanın yüksekliği, ülkedeki ekonominin kırılganlığının işareti olarak kabul edilir. Yukarıda belirtildiği gibi, finansal istikrar sağlandığı zaman CDS puanı doğal olarak düşer. 

CDS yüksek olursa ne olur ?
CDS yükselmesi, ülkeye yönelen yatırımların azalması anlamına gelir. Risk primi yüksek olan bir ülkeye yatırım yapmak maliyetli olur. Her 100 puan için %1 oranında bir sigorta maliyeti mevcuttur.