Finyad Başkanı Bahçuvan, Serbest Fonlardaki Tehlike Hakkında Uyardı!

Finyad Başkanı Bahçuvan: “Serbest fonları yalnızca nitelikli yatırımcılar alıp satabilmeli”

Finyad (Finansal Yatırımcılar Derneği) Başkanı Ali Bahçuvan, son dönemde gündeme gelen fon manipülasyonu iddialarına ilişkin önemli açıklamalarda bulundu.
Bahçuvan, toplu mağduriyetler ortaya çıkmadan önce önlem alınması gerektiğini belirterek, “Manipülasyon şüphesiyle alınan polisiye tedbirler piyasada daha büyük sıkıntılar yaratıyor. Türkiye’de hızlı çözüm üretebilecek finans mahkemeleri ve finansal bilirkişilik kurumu gibi yapılar eksik,” dedi.

Bahçuvan, yıllardır borsada yapılan düzenlemelerin sadece aracı kurumların görüşleriyle şekillendiğini belirterek şu ifadeleri kullandı:

“Bugün gelinen noktada yatırımcıların değil, aracı kurumların, halka açık şirketlerin ve son dönemde portföy yönetim şirketlerinin zengin edildiği bir yapı oluştu.”

“Geri alım fikrini ilk biz ortaya attık”

Bahçuvan, geçmişte BORYAD (Borsa Yatırımcıları Derneği) Başkanı iken borsayı ayakta tutan geri alım (buy-back) fikrini ilk kendilerinin gündeme getirdiklerini hatırlattı:

“Yatırım uzmanlarına lisans verilmesi konusunu da biz ikna ettik. Serbest fonların varlığı da doğruydu ama bugünkü biçimi değil. Piyasanın faydasına olabilecek mekanizmalar, piyasa dolandırıcılığı için kullanılmamalı.”
 

Son dönemde fon pazarlamalarına dikkat çekti

Bahçuvan, son zamanlarda bazı aracı kurumların veya platformların, “serbest fon” formatında ama herkese açık gibi pazarlanan ürünler sunduğuna dikkat çekti.
Bu durumun, SPK’nın “yalnızca nitelikli yatırımcı” şartını dolaylı biçimde aşma riski taşıdığını belirten Bahçuvan, şunları söyledi:

“Bu fonlar normal yatırımcıya açıldığında, riskin farkında olmayan kişiler büyük zararlar görebiliyor. O yüzden sadece nitelikli yatırımcıların erişimine açık olmalı.”

Toplu dava (Class Action) sistemi şart

Türkiye’de yatırımcıların toplu dava açamamasına dikkat çeken Bahçuvan, bu sistemin mutlaka hayata geçirilmesi gerektiğini belirtti:

“Bu sadece finansal tüketici için değil, tüm sektörlerde mağduriyetlerin önlenmesi açısından da gereklidir.”
 

“Riskli hisseler özel pazarda işlem görmeli”

Bahçuvan, yatırımcıların korunmasına yönelik mevcut önlemlerin yetersiz olduğunu vurgulayarak şu önerilerde bulundu:

“Yatırımcıya risk anketi yapılıyor ama bu yeterli değil. Riskli hâle gelen şirketler özel bir pazara alınmalı ve bu pazarda yalnızca SPL Düzey 1 lisansına sahip yatırımcılar işlem yapabilmeli.
Serbest yatırım fonları da aynı şekilde yalnızca nitelikli yatırımcılara açık olmalı.
Forex ve kripto işlemleri de aynı lisans düzeyiyle sınırlandırılmalı.
ABD, Çin ve diğer yabancı borsalardaki hisselere bireysel yatırımcıların doğrudan yatırım yapmaması gerekir. Bu piyasalarda büyük kayıplar yaşandı ve devamı gelebilir.
Bu alanlara yatırım yapmak isteyenler, sadece bu varlıklara yatırım yapan fonlar aracılığıyla işlem yapmalı. Böylece yatırımcı tuzaklara düşmeden korunur.”
 

Serbest Fonlarda “Nitelikli Yatırımcı” Şartı Nedir?

Serbest yatırım fonları, diğer fon türlerinden farklı olarak çok geniş bir yatırım yelpazesinde işlem yapabilir. Bu nedenle riskleri yüksektir.

SPK mevzuatına göre serbest fonlara yalnızca “nitelikli yatırımcılar” yatırım yapabilir.

Nitelikli yatırımcı, en az 1 milyon TL tutarında finansal varlığa sahip olan gerçek veya tüzel kişidir. Bu tutara hisse senetleri, fonlar, mevduatlar, eurobondlar gibi finansal araçlar dâhildir.

Amaç, yüksek risk taşıyan bu fonlara sadece risk bilinci yüksek ve mali gücü yeterli yatırımcıların erişimini sağlamaktır.

Son dönemde bazı fonların “herkese açık” gibi pazarlanması eleştirilmektedir. Uzmanlar bu durumun yatırımcı mağduriyetlerine yol açabileceği uyarısında bulunuyor.