İkinci el oto piyasasında son durum ne ?

İkinci el araç fiyatlarındaki gerileme en çok lüks araçları etkiledi. Arabam.com’un verilerine göre son üç ayda marka bazında fiyatı ortalama en çok gerileyen otomobil markaları yüzde 24’le Cadillac, yüzde 23’le MG, yüzde 11’le Bentley, yüzde 9’la MBC olarak sıralanıyor.

Kasım ayından itibaren ekonomideki değişim ve reform açıklamaları sonrası oluşan olumlu hava, normalleşen sıfır araç üretiminin etkisiyle araç fiyatları gerilemeye başladı. Bu fiyat düşüşü en çok lüks araçları etkiledi. Arabam.com Pazarlama Direktörü Dr. Naim Çetintürk, “Genellikle sık tercih edilen, satış rakamı yüksek olan marka ve modellerdeki fiyat düşüşleri, piyasa koşullarındaki iyileşmelere daha geç tepki veriyor. Çünkü satıcılar belirli zirve fiyat seviyesini gördükten sonra, alıcısı da çok olan araçlarını düşük fiyata satmakta direniyor. Bu nedenle fiyatı gerileyen modeller, alıcısı görece daha az olan niş araçlar” diyor. Çetintürk, mart ayı itibariyle kafe ve restoranların belirli sınırlandırmalarla açılması durumunda piyasanın canlanabileceğini belirtiyor.

2020 yılında Covid-19 salgınının başlamasının da etkisiyle ikinci el araç fiyatlarında hızlı bir artış gerçekleşmiş ve bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 80’e varan oranlarda fiyat artışları yaşanmıştı. Kasım ayından itibaren ekonomideki değişim ve reform açıklamaları sonrası oluşan olumlu hava, normalleşen sıfır araç üretiminin de etkisi ile fiyatların gerilemeye başladığını gördük. 2021 yılıyla birlikte piyasaya giren sıfır araç sayısının artmaya devam etmesi, döviz kurlarındaki düşüşün sürmesi yine ikinci elde fiyatların geri çekilmesine neden oldu. Buna karşın ikinci el satışlarında Aralık ayından bu yana var olan durgunluk devam ediyor. Sokağa çıkma kısıtlamaları sebebiyle tüketiciler bir yandan satın alma ihtiyaçlarını ertelerken diğer yandan yükselen faiz oranları alıcıları bir süre daha beklemeye teşvik ediyor. Döviz kurlarındaki düşüşün sürmesi de bu bekleyişi, dolayısı ile piyasadaki durgunluğu tetikliyor.

İkinci eldeki düşüş devam edecek mi?

Kasım 2020 itibarıyla sektörde başlayan durgunluğun devam ettiğini ve 2021 yılının ilk iki ayında hem alıcıların hem satıcıların daha temkinli adımlar attığını söyleyebiliriz. Kurlardaki düşüşle birlikte bazı araçlarda yüzde 20’ye ulaşan fiyat değişimleri görüyoruz. Mart ayı itibariyle kafe ve restoranların belirli sınırlandırmalarla açılacağı gündemde, kısıtlamaların mart ayı gibi yavaş yavaş hafiflemesi piyasadaki canlılığı artırabilir.

Pandeminin seyri ve aşıdaki gelişmeler birçok sektörde olduğu gibi otomotiv sektörünü de doğrudan etkiliyor. Araç üretim ve tedarik aşamalarında geçtiğimiz yıl karşılaştığımız problemler tekrar yaşanacak olursa, tüketiciler yine ikinci eldeki düşük km’li veya 0-4 yaş arası araçlara yönelebilir. Bu durum tıpkı 2020’deki gibi fiyatlarda baskı oluşturabilir ancak yaşanan deneyimlerin etkisi ile sektörün bu durumlara hazırlıklı olduğunu düşünüyoruz. Aralık ayında konuşulmaya başlayan mikroçip üretimindeki sıkıntı gibi beklenmeyen farklı durumlar olmazsa 2020’deki gibi bir arz sıkıntısı yaşanmayacaktır.

Genellikle sık tercih edilen, satış rakamı yüksek olan marka ve modellerdeki fiyat düşüşleri, piyasa koşullarındaki iyileşmelere daha geç tepki veriyor. Çünkü satıcılar belirli zirve fiyat seviyesini gördükten sonra, alıcısı da çok olan araçlarını düşük fiyata satmakta direniyor. Bu nedenle fiyatı gerileyen modeller, alıcısı görece daha az olan niş araçlar.

Son üç ayda arabam.com’daki ilanlara ait rakamları incelediğimizde marka bazında fiyatı ortalama en çok gerileyen otomobil markaları yüzde 24’le Cadillac, yüzde 23’le MG, yüzde 11’le Bentley, yüzde 9’la MBC olarak sıralanıyor.

Model bazında incelediğimizde en çok fiyatı düşen araçları Kia Shuma 1.5 (yüzde 28.6), Hyundai H-1 Starex (yüzde 27.6), Honda Civic 1.5 VTEC (yüzde 26.9), Daihatsu Applause (yüzde 26.3), Alfa Romeo Giulia (yüzde 25.7), Daewoo Lanos (yüzde 25.7), Renault R5 1.4 (yüzde 25.3), Volkswagen Jetta 1.6 Exclusive Manuel (yüzde 24.6) olarak sıralayabiliriz.

(ekonomist)