Küresel gıda fiyatları 10 yılın zirvesinde

FAO Gıda Fiyat Endeksi Eylül’de aylık bazda yüzde 1,2 yükselirken, yıllık bazda 32,8 arttı.

FAO’ya göre, dünya gıda emtia fiyatları Eylül ayında sıkılaşan arz koşulları ile buğday ve palm yağı gibi temel ürünlere yönelik güçlü talebin etkisiyle yükseldi.

130,0 puana çıkan Endeks, Eylül 2011’den bu yana en yüksek seviyesini görerek 10 yılın zirvesine çıktı.

FAO Tahıl Fiyat Endeksi güçlü talebe karşın ihracat olanaklarının daralması sonucu Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 2 arttı. Dünya buğday fiyatları aylık bazda yüzde 4’e yakın artarken, bir önceki yıla göre yüzde 41 yükseldi.

Dünya pirinç fiyatları da Eylül ayında yükselirken, mısır fiyatları da aylık bazda ortalama yüzde 0,3 artarak yıllık olarak ortalama yüzde 38 yükseliş kaydetti.

FAO Kıdemli Ekonomisti Abdolreza Abbassian, “Önemli tahıllar arasında, talebin hızla yükselen fiyatlara karşı test edilmesi gerektiğinden, buğday önümüzdeki haftalarda odak noktası olacak” diyor.

FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi, güçlü küresel ithalat talebi ve Malezya’daki üretimi etkileyen göçmen işgücü açığına ilişkin endişeler nedeniyle uluslararası palm yağı fiyatları 10 yılın en yüksek seviyelerine ulaştığından, aylık bazda yüzde 1,7 ve yıllık bazda ise yaklaşık yüzde 60 arttı.

Dünya kolza yağı fiyatları da önemli ölçüde değer kazanırken, soya ve ayçiçek yağı fiyatları geriledi.

FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi, güçlü küresel ithalat talebi ve Avrupa ve Okyanusya’daki mevsimsel faktörlerin, başta tereyağı olmak üzere tüm süt ürünleri için uluslararası fiyat tekliflerini yükseltmesiyle, Ağustos ayına göre yüzde 1,5 arttı.

FAO Şeker Fiyat Endeksi, dünyanın en büyük şeker ihracatçısı Brezilya’daki olumsuz hava koşulları ve yüksek etanol fiyatlarının desteğiyle bir önceki aya göre yüzde 0,5 ve bir önceki yıla göre yüzde 53,5 yükseldi. Öte yandan, yavaşlayan küresel ithalat talebi ve Hindistan ve Tayland’daki iyi üretim beklentileri yukarı yönlü baskıyı azalttı.

FAO Et Fiyat Endeksi Eylül’de aylık bazda yatay bir seyir izlerken, yıllık bazda yüzde 26,3 arttı. Küçükbaş ve büyükbaş hayvan fiyatları, sıkı tedarik koşulları nedeniyle yükselirken, kümes hayvanları ve domuz eti fiyatları, geniş küresel arz hacmi, Çin ve Avrupa’daki düşük talep nedeniyle geriledi.

2021’de rekor tahıl üretimi hâlâ talebin altında

2021’de dünya tahıl üretiminin 2 milyar 800 milyon ton ile tüm zamanların rekorunu kıracağı görülüyor fakat FAO’nun bugün yayınlanan son Hububat Arz ve Talep Özeti’ndeki yeni projeksiyonlara göre, söz konusu üretim miktarı 2021/22 pazarlama sezonunda beklenen tüketim gereksinimlerinden daha az gözüküyor.

2021/22’de dünya tahıl kullanımının hayvan yemi için buğday kullanımında beklenen önemli bir artışın öncülüğünde bir önceki sezona göre yüzde 1,8 artışla 2 milyar 811 milyon ton olacağı tahmin ediliyor.

2021’de 776,7 milyon ton buğday hasat edilmesini öngören FAO, Doğu Avrupa ve Avustralya’da beklenen daha yüksek verimlerin, Kanada ve Rusya Federasyonu’nda öngörülen hava ve ekim kaynaklı üretim düşüşlerini telafi edeceğini görüşünü paylaşıyor.

Küresel iri taneli tahıl üretimi için tahmin, küresel sorgum ve arpa hasadının mısırdan daha hızlı artmasıyla birlikte 1 milyar 504 milyon ton olarak belirlendi.

Dünya pirinç üretiminin 50 milyon ton olarak öngörülüyor. Söz konusu rakam yeni bi rekor olarak nitelenirken Hindistan’dan üretim artışına yönelik gelen haberler beklentileri güçlendirdi.

Sonuç olarak, 2021/22 dünya tahıl stoklarının kullanım oranının bir önceki yıldaki yüzde 29,2’den yüzde 28,4’e düşmesi bekleniyor ancak yine de genel olarak rahat bir seviyeye işaret ediyor. (bloomberght: İRFAN DONAT )