Piyasanın yönü nereye? Dolar yükselmeye devam edecek mi? Borsada tekrar düşüş yaşanır mı?
Para Ajansi
Değerli Yatırımcılar,
Covid 19 salgınının, pandemiye dönüşümü ile beraber, durma noktasına gelen sosyal hayat ve beraberinde getirdiği ekonomik yük oldukça büyük oldu..2008 Mortgage krizinden önce dünyadaki toplam ABD doları 870 milyar usd iken( keza Euro bölgesinde de rakamlar 1 trılyon Euro ) Krizle beraber, hem Avrupa hem de Amerika Merkez Bankaları Darphanelerini çalıştırarak dolaşımdaki miktarları, bildiğimiz adıyla parasal genişleme ile 4 trilyon usd ve 4 trilyon Euro’ya çıkarmışlardı…
Aradan geçen yıllar boyunca özellikle 2018’ de artık piyasaların doygunluğa geldiğini ve artık parasal sıkılaştırmanın, yani başka bir deyişle basılan paraların geri çekilme zamanına geldiği gerekçesiyle Amerikan Merkez Bankası Fed’in faizleri artırmaya başladığını gördük…
Tabi beraberinde ilgili ülkelerin yöneticileriyle Merkez Bankalarının bolca tartışmalarını da seyrettik…Merkezciler, aşırı paranın ekonomi çok ısıttığını; yöneticiler ise başta Trump olmak üzere bol para döneminin devamını savunmaktaydı.Konu bu mecradayken malüm viriüs; bu tartışmalara noktayı koydu… Yine darphaneler çalışmaya başladı ve bugün FED 6.4 Trılyon USD ye, Avrupa Merkez Bankası ECB 6 Trilyon Eura kadar bilançolarını büyüttüler…4 er trilyonu nasıl çekeriz diyen Merkezciler artık 6 trilyon usd ve euroyla uğraşacaklar…Gerçi dünya tatlı can aziz…Şimdi kimseler para miktarı ile uğraşmak yerine ne kadar gerekiyorsa o kadar basalım derdindeler…Miktarları ilgiyle seyredeceğiz…Gelelim bize
Biz ekonomik olarak, kendi jeopolitiğimizde Terörle mücadele kapsamında, İrak, Suriye harekatları, savaş sebebiyle sınırlarımızdan giren Suriyeli mülteciler ve tüm bunların maliyetleriyle uğraşırken, ekonomik olark covid e tek ayak üzerinde yakalandık. Özellikle işsizlik, kurların yüksekliği ve enflasyonla mücadele gerektiren bu dönemde, vergi gelirlerinin büyük oranda azalması ve diğer ülkeler kadar olmasa bile yapılan sosyal yardım ve ödemelerin önümüzdeki dönem bütçe üzerinde bırakacağı hasar oldukça sıkıntı yaratacaktır. Bununla beraber günlük enfekte olan hasta sayısı, iyileşen hasta sayılarının altında olması yani Günlük Hasta Sayısı< Günlük İyileşen Hasta sayısı (Günlük bazda hasta olan sayı, iyileşenden küçük) formulu gerçekleştikçe hayata dönüşün başladığını görmemiz mümkün olacak…
Basit bir havuz problemi gibi düşünürsek, havuza su akıtan musluğun gücü azaldıkça, havuzdan dışarı çıkan su miktarı arttıkça, havuzun içi azalacak ve Sağlık Sistemi için endişelenmeye gerek kalmayacaktır. Dün itibarıyle bu verileri görmeye başladık. Bu da yakın zamanda kısmen ve kontrollü olarak iş yerlerinin ve sosyal hayatın yavaş yavaş açılabileceğini bize gösteriyor.Bu sürecin kısalması yukarda belirttiğim parasal genişlemenin de, bizde oluşacak olan bütçe hasarlarını miktarını da sınırlayacak… İsterseniz; biraz da önümüzdeki haftadan bahsedelim… Veri akışı yoğun…
Gelişmiş Ülke Merkez Bankalarının faiz toplantıları, işsizlik rakamları ve tüketim eğilimleri gibi bir çok data var…Piyasaların rakamlardan ziyade Covid in artış hızındaki yavaşlama ve beraberinde iyileşen sayılarındaki artışın istikrarlı hale gelmesini önemseyeceğini ve bu verilerin devamı halinde, BİST100 endeksinin 103.000-104.000 e kadar alıcılı olarak seyredeceğini düşünüyorum…Bununla beraber dünyadaki bol likiditeye rağmen ülkemizin ihtiyacı olan döviz gereksiniminin nasıl karşılanacağına yönelik haber akışıda USD-TL açısından önemli olacaktır. 7 TL üzerinde oluşacak bir kur, önce enflasyonu (176.000 tane iş yeri kapalıyken) dahi yukarı yönlü etkileyecek, ardından ise bankaların tahvil alımıyla, ve TCMB nın uğraşlarıyla inen faizler sürdürülebilir olmaktan çıkacak ve yükselen kuru durdurmak için yıllardır yaptığımız gibi faizleri tekrar yukarı çekmek durumunda kalacağız…Fakat bu sefer ülke neredeyse tamamen durduğu için bu yükü diğer seferlerde olduğu gibi kaldırmak mümkün olmayacaktır…Dolayısıyla, USD ihtiyacını karşılayacak bir formül ve Covid in etki sahasını düşürdüğü verilerle, bir ralli yaşanması muhtemel…Bununla beraber IMF ye gitmem ısrarı devam eden hükümet, ortaya yeni bir formül koymadığı sürece bizim ralli tek ayaklı olup, sönmeye mahkum olan bir mum gibi kalacaktır. Tüm okuyuculara sağlıklı günler dilerim. Her şeyin başı sağlık.
Piyasa Ustası / Twitter
