Sahte Doları Nasıl Tespit Edersiniz? Bu Detaylar Önemli

Son birkaç aydır piyasada sahte 50 ve 100 Dolar paniği yaşanıyor. Gerçeğinden ayırt edilmesi çok zor olduğu belirtilen bu yeni sahte dolarlarını, yazılım güncellemesi yapılmayan para sayma makinelerinin tespit edememesi gündeme oturdu.

Türkiye'ye 600 milyon Dolar tutarında sahte 50 ve 100 dolarlık banknotlar sokulduğu iddiası üzerine, bankalar ve döviz büroları alımları durdurdu. Sahte banknotları, para sayma makineleri ve ATM'lerin de ayırt edemediği öğrenildi.

Peki Sahte Dolarları Nasıl Ayırt Edeceğiz?

Cornell SC Johnson İşletme Fakültesi'nin sahte Amerika Dolarlarının nasıl tespit edileceği ile ilgili bir kılavuzu bulunuyor. Öneriler ise şu şekilde:

1. Paranın dokusunu hissedin: Parayı çokça elinde tutan kişiler, örneğin kasiyerler, sahte bir parayı düşük kaliteli dokusundan hemen anlayabilir. Bu kadar deneyiminiz olmayabilir, ancak herkes genellikle sahte parayı hissederek fark edebilir. Banknotların basıldığı kağıt ticari olarak satılmaz ve bu kağıdın ve mürekkebin bileşimi gizlidir. Gerçek paranın hafif kabarık mürekkebi vardır; özellikle yeni bir dolar banknotu tutuyorsanız bu mürekkebin dokusunu hissedebilirsiniz.

2. Banknotu aynı seriden bir başka banknotla karşılaştırın: Eğer para doğru hissediyorsa veya biraz şüpheleniyorsanız, banknotu aynı değer ve seriden başka bir banknotla yan yana tutun. Farklı değerlerdeki banknotlar farklı göründüğü için aynı miktardaki bir banknotla kıyas yapın. Ayrıca, $1 ve $2 hariç tüm banknotlar 1990'dan itibaren en az bir kez yeniden tasarlanmıştır. Bu nedenle, şüpheli banknotu aynı seriden bir banknotla karşılaştırmanız en iyisidir.

3. Sahte paralardaki düz görünüm ve detay eksikliğine dikkat edin: Baskı kalitesine dikkatlice bakın. Gerçek ABD banknotları, sıradan ofset baskı ve dijital baskı gibi yaygın yöntemlerle taklit edilemeyen tekniklerle basılır. Kenarların etrafındaki ince detaylarda, özellikle Federal Rezerv ve Hazine mühürlerinde bulanık alanlara dikkat edin. Gerçek paralarda bu kenarlar keskin ve kesintisizdir. Sahte paralardaki portreler donuk, bulanık ve düz görünebilirken, gerçek paralardaki portreler keskin ve çok ince detaylara sahiptir.

4. Kağıttaki renkli lifleri inceleyin: Tüm ABD banknotlarında kağıdın içine gömülü kırmızı ve mavi lifler bulunur. Sahtekarlar bazen bu lifleri kağıda basarak veya çizerek taklit etmeye çalışır. Ancak, dikkatlice incelendiğinde, sahte banknotlarda bu liflerin kağıdın bir parçası olmadığı, sonradan eklendiği görülebilir.

5. Seri numaralarını inceleyin: Bir banknot üzerindeki seri numaralarının eşleştiğinden emin olun ve dikkatlice inceleyin. Sahte paralarda seri numaraları düzgün hizalanmamış veya eşit aralıklı olmayabilir. Eğer birden fazla şüpheli banknot aldıysanız, seri numaralarının aynı olup olmadığına bakın. Aynıysa, bu banknotlar sahtedir.

6. $1 ve $2 hariç diğer tüm değerlerde güvenlik özelliklerini arayın: Aşağıdaki güvenlik özellikleri $5, $10, $20, $50 ve $100 banknotlarında bulunur ve taklit edilmesi oldukça zordur:

• Güvenlik şeridine bakın: 1990'dan itibaren $1 ve $2 hariç tüm banknotlara, yukarıdan aşağıya doğru gömülü bir plastik şerit eklendi. Parayı ışığa tuttuğunuzda bu şeridi ve üzerindeki yazıları görebilirsiniz. Yazıda “USA” ifadesi ve banknotun değeri belirtilir. Örneğin, $5 için “USA FIVE”, $10 için “USA TEN” gibi. Bu şeritler, düşük değerli banknotların ağartılarak daha yüksek değerlere dönüştürülmesini önlemek için her banknotta farklı yerlere yerleştirilmiştir.
• Siyah ışıkla test edin: Güvenlik şeridi, gerçek paraysa siyah ışık altında parlayacaktır. Örneğin, $5 mavi, $10 turuncu, $20 yeşil, $50 sarı, $100 ise pembe parıldar.
• Su işaretini kontrol edin: 1996 ve sonrası serilerde, portreye uygun bir su işareti bulunmaktadır. Parayı ışığa tuttuğunuzda, portreye sağ tarafta yer alan su işareti görülebilir. Bu işaret her iki taraftan da görünür.
• Renk değiştiren mürekkebi kontrol edin: 1996 ve sonrası $100, $50, $20 ve 1999 sonrası $10 banknotlarında renk değiştiren mürekkep bulunur. Parayı eğdiğinizde bu mürekkebin rengi yeşilden siyaha veya son tasarımlarda bakırdan yeşile değişir.
• Mikro baskıyı inceleyin: 1990'dan itibaren, $5 ve üzerindeki banknotlara çok küçük yazılar eklenmiştir. Mikro baskının yerini bilmeniz gerekmez; önemli olan, sahte paralarda bu baskıların bulanık veya hiç olmamasıdır. Gerçek banknotlarda mikro baskı net ve keskindir.

7. Farklılıkları arayın: Sahte paralar birçok açıdan gerçeklerine benzer olabilir, ancak bir banknot herhangi bir şekilde farklılık gösteriyorsa muhtemelen sahtedir.

8. Bazı yanlış anlamalara dikkat edin: Örneğin, paranın mürekkebi sürtünce bulaşmıyorsa, bu banknotun gerçek olduğu anlamına gelmez. Ayrıca, sahte tespit kalemleri tek başına güvenilir değildir, çünkü sadece kağıdın nişastaya tepki verip vermediğini kontrol ederler.

ABD'deki $1 ve $2 banknotlarında daha az güvenlik özelliği bulunur, çünkü bu banknotlar genelde sahtecilik için tercih edilmez.