Sanayide Alarm Zilleri Mi Çalıyor? Üretim Sert Daralma Yaşadı
Akbank'ın Sanayi Üretimi raporuna göre, Sanayi Üretim Endeksi (SÜE) mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış (m.a.) olarak aylık bazda %0,8 geriledi. İşte detaylar...
Bengüsu Ogelman
Yayınlama Tarihi: 10.12.2025 20:30
—
Son Güncelleme: 10.12.2025 20:30
Sanayi üretimindeki zayıf görünüm son çeyreğe de taşındı
Akbank, Sanayi Üretimi (Ekim 2025) raporunu yayınladı. Aracı kurumun araştırmalarına göre:
Sanayi Üretim Endeksi (SÜE), mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış (m.a.) olarak aylık bazda %0,8 gerileyerek zayıf görünümün ekimde de korunduğuna işaret etti. Yıllık bazda artış ise %2,3 ile son aylara kıyasla yavaşladı (Grafik 1). Ekim ayı itibarıyla SÜE, üçüncü çeyrek ortalamasının %2,0, 2024 sonunun ise %4,6 altında. Yılın ilk yarısında SÜE’ye önemli pozitif katkı yapan sermaye malları, son dört aydır SÜE’yi sınırlıyor (Grafik 2 ve 3). Ancak sermaye malları haricinde de eğilim oldukça zayıf. Ekim itibarıyla sermaye malları hariç SÜE çeyreklik bazda %1,1 daraldı (Grafik 3 ve 4).
Ekim ayında sektörlerin çoğunluğu aylık bazda daraldı. Aylık değişime en yüksek negatif katkı 0,6 puan ile son yıllarda savunma sanayiine ara mamul üretiminin ağırlık kazandığı bilgisayar, elektronik ve optik aletlerin imalatından geldi. Sektörel üretimin (m.a.) aylık %23,5 gerilemesinde pek çok alt ürün grubundaki çift haneli daralmalar etkili olsa da, savunma sanayi odaklı ürünlerdeki daralmalar daha belirleyici oldu. Geçen ayların aksine bu ay diğer ulaşım araçları önemli bir değişim kaydetmedi ve SÜE üzerinde bu sektör kaynaklı önemli bir etki gerçekleşmedi. Dolayısıyla, SÜE’deki ana eğilimin daha sağlıklı takibi açısından bilgisayar, elektronik ve optik aletler ile diğer ulaşım araçları (aylık %-0,6) sektörlerini hariç bırakarak hesapladığımız SÜE’deki aylık daralma %0,2, çeyreklik daralma ise %0,8 ile manşete göre daha sınırlı kaldı. Çekirdek sektörlerden inşaat bağlantılı metalik olmayan mineral ürünler (%-1,5), son 4 aydır birikimli olarak %8,3 daralan kauçuk ve plastik (%-2,1) ile son 3 yılı aşkın süredir tarihsel ortalamasının altında KKO ile çalışan tekstil (%-1,2) sektörlerindeki aylık düşüşler manşet SÜE değişimini 0,3 puan aşağı çekti. Diğer yandan bir önceki ay daralan gıda, eczacılık ve otomotiv sektörleri bu ayda pozitif büyüyerek aylık SÜE büyümesine 0,4 puan pozitif katkı yaptı. Önceki 6 aylık dönemde aylık bazda ortalama %0,9 üretim azalışının yaşandığı gıda sektöründe üretim bu ayda %1,9 arttı. Aylık üretim değişiminin dalgalı seyrettiği temel eczacılık imalatı ekimde aylık %6,4 artarak eylüldeki %6,9’luk küçülmeyi kısmen telafi ederken, yıllık değişim %14,9 ile 2024 yılındaki sert daralmanın oluşturduğu baz etkisinin desteğiyle çift haneli seviyede kalmaya devam etti. Motorlu kara taşıtları sektörü ise, yılın ilk 9 aylık dönemindeki ortalama aylık büyümesinin üzerinde, %1,0 üretim artışı kaydetti.
Mal grupları bazında aylık düşüş dayanıksız tüketim malları haricinde genele yayıldı. Bilgisayar, elektronik ve optik aletler imalatındaki sert hareketin etkisiyle sermaye malları imalatı aylık bazda %2,3 azaldı. Dayanıklı tüketim malları üretimi (m.a.) ve ara malları üretiminde aylık azalış sırasıyla %1,8 ve %0,6 oldu. Dayanıksız tüketim mallarında üretim ise aylık %0,8 artsa da eylül ayındaki %2,6’lık düşüşü telafi edemedi.
Akbank, Sanayi Üretimi (Ekim 2025) raporunu yayınladı. Aracı kurumun araştırmalarına göre:
Sanayi Üretim Endeksi (SÜE), mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış (m.a.) olarak aylık bazda %0,8 gerileyerek zayıf görünümün ekimde de korunduğuna işaret etti. Yıllık bazda artış ise %2,3 ile son aylara kıyasla yavaşladı (Grafik 1). Ekim ayı itibarıyla SÜE, üçüncü çeyrek ortalamasının %2,0, 2024 sonunun ise %4,6 altında. Yılın ilk yarısında SÜE’ye önemli pozitif katkı yapan sermaye malları, son dört aydır SÜE’yi sınırlıyor (Grafik 2 ve 3). Ancak sermaye malları haricinde de eğilim oldukça zayıf. Ekim itibarıyla sermaye malları hariç SÜE çeyreklik bazda %1,1 daraldı (Grafik 3 ve 4).
Ekim ayında sektörlerin çoğunluğu aylık bazda daraldı. Aylık değişime en yüksek negatif katkı 0,6 puan ile son yıllarda savunma sanayiine ara mamul üretiminin ağırlık kazandığı bilgisayar, elektronik ve optik aletlerin imalatından geldi. Sektörel üretimin (m.a.) aylık %23,5 gerilemesinde pek çok alt ürün grubundaki çift haneli daralmalar etkili olsa da, savunma sanayi odaklı ürünlerdeki daralmalar daha belirleyici oldu. Geçen ayların aksine bu ay diğer ulaşım araçları önemli bir değişim kaydetmedi ve SÜE üzerinde bu sektör kaynaklı önemli bir etki gerçekleşmedi. Dolayısıyla, SÜE’deki ana eğilimin daha sağlıklı takibi açısından bilgisayar, elektronik ve optik aletler ile diğer ulaşım araçları (aylık %-0,6) sektörlerini hariç bırakarak hesapladığımız SÜE’deki aylık daralma %0,2, çeyreklik daralma ise %0,8 ile manşete göre daha sınırlı kaldı. Çekirdek sektörlerden inşaat bağlantılı metalik olmayan mineral ürünler (%-1,5), son 4 aydır birikimli olarak %8,3 daralan kauçuk ve plastik (%-2,1) ile son 3 yılı aşkın süredir tarihsel ortalamasının altında KKO ile çalışan tekstil (%-1,2) sektörlerindeki aylık düşüşler manşet SÜE değişimini 0,3 puan aşağı çekti. Diğer yandan bir önceki ay daralan gıda, eczacılık ve otomotiv sektörleri bu ayda pozitif büyüyerek aylık SÜE büyümesine 0,4 puan pozitif katkı yaptı. Önceki 6 aylık dönemde aylık bazda ortalama %0,9 üretim azalışının yaşandığı gıda sektöründe üretim bu ayda %1,9 arttı. Aylık üretim değişiminin dalgalı seyrettiği temel eczacılık imalatı ekimde aylık %6,4 artarak eylüldeki %6,9’luk küçülmeyi kısmen telafi ederken, yıllık değişim %14,9 ile 2024 yılındaki sert daralmanın oluşturduğu baz etkisinin desteğiyle çift haneli seviyede kalmaya devam etti. Motorlu kara taşıtları sektörü ise, yılın ilk 9 aylık dönemindeki ortalama aylık büyümesinin üzerinde, %1,0 üretim artışı kaydetti.
Mal grupları bazında aylık düşüş dayanıksız tüketim malları haricinde genele yayıldı. Bilgisayar, elektronik ve optik aletler imalatındaki sert hareketin etkisiyle sermaye malları imalatı aylık bazda %2,3 azaldı. Dayanıklı tüketim malları üretimi (m.a.) ve ara malları üretiminde aylık azalış sırasıyla %1,8 ve %0,6 oldu. Dayanıksız tüketim mallarında üretim ise aylık %0,8 artsa da eylül ayındaki %2,6’lık düşüşü telafi edemedi.
