Son 10 yılda alım gücü ne kadar düştü ! Memura REKOR ZAM !
Enflasyondan en çok etkilenen iş grupları hangileri oldu ?
Memur maaşları rekor düzeyde arttı, ancak bu artışın alım gücüne nasıl yansıyacağı hala belirsiz.
Memur maaşlarına enflasyon oranına ek olarak 8 bin liralık seyyanen zam yapıldı. Üniversite mezunu bir memurun maaşı, yüzde 90’a varan bir artışla 22 bin 938 liraya ulaştı. Doktor, öğretmen, polis, akademisyen ve diğer memurların maaşları da ciddi oranda yükseldi. Ancak bu zamların alım gücünü ne kadar artıracağı, enflasyonun seyrine bağlı olarak değişecek.
Peki, artan memur maaşları, asgari ücret, açlık sınırı ve yoksulluk sınırı karşısında nasıl bir durumda? Memur maaşlarının asgari ücret, açlık sınırı ve yoksulluk sınırı ile olan oranı nasıl değişti?
10 yıl önce öğretmen maaşı asgari ücretin 3.1 katıydı
1/4 kıdeme sahip bir öğretmenin maaşı, Temmuz 2013'te 2 bin 469 lira iken, net asgari ücret 804 TL olarak belirlenmişti.
Bu dönemde öğretmen maaşının asgari ücrete oranı 3,1 idi. Ancak Temmuz 2023'e gelindiğinde, asgari ücret 11 bin 402 liraya yükselirken, öğretmen maaşı 26 bin 654 liraya çıktı. Bu durumda öğretmen maaşının asgari ücrete oranı 2,3'e düştü. 2023 başında bu oran 1,8'e kadar gerilemişti. Yapılan önemli zamlara rağmen, 10 yıl öncesine göre oran hala daha düşük seviyede. 9/1 kıdeme sahip üniversite mezunu bir memurun maaşı, Temmuz 2003'te 2 bin 41 lira idi.
2023’te aynı dönemde 22 bin 938 lira olarak belirlendi. 10 yıl önce memur maaşının asgari ücrete oranı 2,5 iken, 2023’te bu oran 2’ye düştü. 2023’ün ilk yarısında bu oran 1,4 seviyesindeydi.
1/4 kıdeme sahip uzman doktor maaşı da bu süreçte 4 bin 43 liradan 54 bin 959 liraya yükseldi. Uzman doktor maaşının asgari ücrete oranı 5’ten 4,8’e geriledi. 2023’ün ilk yarısında bu oran 2,8’e kadar düşmüştü.
Memur maaşı neredeyse açlık sınırının altına düşüyordu
2013’ün ikinci yarısında memur maaşının açlık sınırına oranı 1,9 iken, 2023’ün ilk yarısında bu oran 1,2’ye kadar düştü. Memur maaşı, açlık sınırının altına düşmek üzereydi. Yeni zamla birlikte memur maaşının açlık sınırına oranı 2,2'ye yükseldi. Ancak, açlık sınırı ve yoksulluk sınırı henüz 2023’ün ikinci yarısı için tam olarak hesaplanmadı. Yıl boyunca aylık olarak açıklanacak bu veriler, Haziran 2023 verileri kullanılarak yapılan hesaplamalarda geçici olarak dikkate alındı. Enflasyonla birlikte açlık ve yoksulluk sınırlarının da yükseleceği bekleniyor.
Doktorlar için son 10 yılın en iyi dönemi
Doktor maaşlarının açlık sınırına oranı, geçici verilere göre son 10 yılın en yüksek seviyesine ulaştı.
2013’ün ikinci yarısında bu oran 3,9 iken, geçici verilere göre 2023’ün ikinci yarısında 5,3’e kadar çıktı.
TÜRK-İŞ’in açıkladığı Haziran 2023 açlık sınırı 10 bin 373 lira olarak kaydedildi.
Öğretmen maaşlarının açlık sınırına oranı da bu dönemde 2,4’ten 2,6’ya yükseldi. Ancak bu değer yıl sonunda yeniden düşebilir.
Çoğu memur maaşı yoksulluk sınırının altında kaldı
TÜRK-İŞ’in Haziran 2023'te açıkladığı yoksulluk sınırı 33 bin 789 lira oldu. Bu değerlere göre, farklı görev ve unvanlardaki birçok memur, yoksulluk sınırının altında maaş almaya devam edecek.
Şube müdürü, memur, öğretmen, başkomiser, polis memuru, hemşire, mühendis, teknisyen, araştırma görevlisi, vaiz ve avukat gibi unvanlara sahip memurların maaşları, yapılan büyük zam oranlarına rağmen yoksulluk sınırının altında kaldı.
AA'nın açıkladığı verilere göre, yalnızca uzman doktor ve profesör maaşları yoksulluk sınırının üstünde yer alıyor.