Yerli İHA/SİHA Motoru Üreten Prof Akşit: "Bakın Türkler 10 yılda neler yaptı" Diyorlar

Yerli İHA/SİHA Motoru Üreten Prof Akşit: "Bakın Türkler 10 yılda neler yaptı" Diyorlar Yalnızca İHA SİHA değil helikopter ve uçak motoru da geliştiren ekibin yaratıcısı Prof Mahmut Faruk Akşit, "Türkler 10 yılda neler yaptı diye konuşuluyoruz" dedi.

Teknolojik bakımdan gelişmiş bir ülkeden ünlü bir türbin şirketinin TEI'den randevu istediğini söyleyen Akşit,

 'Bakın Türkler 10 yılda neler yaptı, siz bir motoru yapamıyorsunuz' diye. Randevu alıp geldiler, bize sordular, 'Yahu bunları nasıl yapıyorsunuz?'   dedi.

Bir televizyon programında açıklamalar yapan Prof Akşit şu açıklamalarada bulundu:

"Geliştirilen motorların testlerden başarıyla çıktığından emin olmamız lazım. Biz TEI olarak bu tip çalışmalarda kullanmak için kendi yazılımlarımızı kullanıyoruz. Ben göreve gelince özel bir ekip kurdum; o ekibin görevi, motoru tasarlayacak diğer bütün mühendislik ekiplerinin kullanacağı yazılımları yazmaktı. 

Uluslararası yazılımları da kullanıyoruz ama bizim yazdığımız özgün yazılımlar 75'i buldu, daha da artıyor. Bunlarla motorun hızlı bir tasarımını çıkarıyoruz. Mesela 'disk patlama analizi.'. Malzemeyi seçiyor, diskin kanatlarını diziyor üzerine, ağırlıkları belirliyor, tam maksimum devire çıkardığında stresleri hızlıca hesaplıyor, 'bu disk bu kanatları bu devirde taşır mı taşımaz mı, parçalanır mı parçalanmaz mı' bunun cevabını veriyor. 
 

Motorun girişinden kuyruğundan çıkışına kadar havanın analizini yapıyoruz. Bunları denklemleri belirlenmiş yazılımlarla hızlı bir şekilde hesaplıyoruz. Motorun tasarımı çıktıktan sonra dünyada herkesin kullandığı profesyonel ve daha detaylı hesap kitap yapan yazılımlara giriyoruz. 

Peki bunları yaptınız, motoru çalıştırabiliyor musunuz? Hayır. Bir de bunu imâl etmeniz lazım. İmalat için de ayrı teknolojiler gerekiyor. Yüksek sıcaklıklarda çalışacak süper alaşımları size satmazlarsa yarı yolda kalırsınız. Biz malzemeyi alaşımlandırıyoruz. Yüksek sıcaklıkta korozyon direncini artırıyoruz." 

"Şu anda TEI'de 100'den fazla personelden oluşan bir mühendislik ekibimiz var. Malzeme ve metalurji mühendisliği ekibi. Bunların görevi, kendi ihtiyacımız olan alaşımları geliştirmek. Kendi alaşımlarımızı kendimiz geliştiriyoruz. Bir alt firma oluşturduk; alaşımları üretiyoruz. Motora giden yoldaki teknolojiler uzun ve karmaşıktır. 

Geçtiğimiz 12 yılda bunların hepsini sistematik olarak adım adım yaptık. Böylelikle kendi motorumuzu üretebiliyoruz. Malzemeyi kendimiz formüle edip kendimiz ergitip üretebiliyoruz. Uluslararası sertifikasyona sahip bir Malzeme Karakterizasyon Merkezi kurduk. Burada yaptığımız testlerin verileri uluslararası sertifikasyona sahip. 

Bu noktaya nasıl geldik? Helikopter motorunu yaparken malzeme veritabanının oluşturulması için 100 milyon dolara yakın bütçe koymuşlar. Sadece malzemeleri yurtdışından alıp test edip listelemek için...

Arkadaşlara 'Burada bir yanlışlık var, bir tane 0'ı fazla koydunuz galiba' dedim. 'Yok müdürüm' dediler; 'sertifikalı bir motor için her bir çalışma şartındaki malzeme verisinin en az 100 defa tekrarlanmasını istiyorlar. Bunların istatistik dağılımını çıkarıyoruz ve en kötü çıkan dataya göre motoru tasarlıyoruz...' 

Üretilen malzeme 100 değişik şartta test ediliyor ve motor, en kötü duruma göre oluşturuluyor. İnsan hayatının sözkonusu olduğu havacılıkta hataya yer yok.

Otomotiv sanayiinde çalışan mühendisler şanslı... Yaptıkları işte bir hata çıkarsa en fazla şoför der ki, 'çek oğlum kenara, bakalım neymiş problem...' Fakat gökyüzünde öyle bir şey olduğu zaman 'çek oğlum kenara' diye bir şey yok, gideceğin tek yer var; aşağısı... Allah korusun.

Havacılık kuralları kanla yazılmıştır. Sonuçta ben o 100 milyon doları yurtdışına vermeyeceğiz dedim ve Malzeme Karakterizasyon Merkezi'ni kurduk. Tüm testleri kendi laboratuvarımızda yapabiliyoruz." 

Türkler 10 yılda neler yaptı

"Türkiye'de şu an itibariyle 20'den fazla özgün süper alaşım ve titanyum alaşımı geliştirdik, kendi motorlarımız için. Hatta teknoloji olarak gelişmiş yabancı bir ülkeden üst seviye bir türbin firması bizden randevu istedi. Elektrik üreten doğalgaz türbinleri yapıyorlar ancak uçak motorları yok. 

Kendi hükümetleri onlara güzel bir fırça atmış, 'Bakın Türkler 10 yılda neler yaptı, siz bir motoru yapamıyorsunuz' diye. Randevu alıp geldiler, bize sordular, 'Yahu bunları nasıl yapıyorsunuz?' 

Onlar da elektrik üreten gaz türbini yapıyorlar ama bütün bu kritik alaşımları, tek kristal dökümleri teknolojisi gelişmiş 3-5 ülkeden alıyorlar. 'Bunları nasıl yaptınız?' dediler, dedik ki 'Hepsini yaptık.' Dökümü yaptınız, evet, peki alaşım? Alaşımı da yaptık. Çok şükür hepsini Türkiye'ye kazandırdık. 

Bazılara eleştiriyor, 'Tek kristal dökümü başardın ama alaşımı ithal...' Alaşımı da yerli yaptık. 'Peki alaşıma giren elementler, saf kobalt, saf nikel nereden?' dediler. 'Tamam' dedik, onu da Türkiye'deki bir madenden çıkardığımız cevherden başlayarak saf kobalt ve saf nikel elde ettik. Türkiye'de ilk defa... 

Şunu söylemek hoşuma gidiyor; Türkiye'deki topraktan, madenden motora bütün teknoloji zincirini tamamladık."

WhatsApp’ta özel haber grubumuza katılmak için buraya tıklayın! Katılım ücretsizdir!