Uydu yarışında Türkiye!

Dünyada uzay teknolojileri ülkeler arasında yeni bir rekabet alanı olarak ortaya çıkarken ülkeler de bu alanda projelerine hız verdi. Türkiye de son dönemde bu alanda yatırım yapan ülkeler arasında yer aldı.

Ocak’ta fırlatılan Türksat 5A haberleşme uydusu 3 Mayıs itibariyle 31 derece doğu yörüngesine ulaştı. Türksat 5A’nın bir ay kadar test çalışmaları devam edecek. Uydu Haziran’dan sonra hizmet vermeye başlayacak.

Türksat A.Ş. Genel Müdürü Hasan Hüseyin Ertok, Türkiye’nin uydu alanındaki yatırımlarını ve planlamalarını, Türksat’ın diğer ana faaliyetlerini anlattı.

Türksat olarak ana faaliyet alanlarımız arasında yer alan uydu haberleşmesini; televizyon yayıncılığı, veri iletişimi ve teleport-uplink hizmetleri şeklinde yürütüyoruz. Hâlihazırda TÜRKSAT 3A, TÜRKSAT 4A ve TÜRKSAT 4B olmak üzere toplam 3 aktif haberleşme uydusuyla faaliyetlerimize devam ediyor, 118 ülkeyi kapsayan 3 milyarlık nüfusa sesleniyoruz.

Bu yılın başında uzaya gönderdiğimiz Türksat 5A uydumuzun da Haziran ayı içerisinde göreve başlamasıyla aktif haberleşme uydusu sayımız 4’e çıkacak. TÜRKSAT 5A, Türkiye, Avrupa, Orta Doğu, Kuzey Afrika, Orta Batı Afrika, Güney Afrika, Akdeniz, Ege Denizi ve Karadeniz’i kapsayan geniş bir coğrafyada, güçlü TV yayıncılığı ve veri haberleşme hizmetleri sunacak.

Uydularımızın teknolojik özelliklerine gelecek olursak; 5’inci nesil uydularımız olan 5A ve 5B’yi birlikte değerlendirmek isterim. Keza Türksat 5A ve Türksat 5B haberleşme uydularımız ülkemizin hem uzaydaki gücünü hem de haberleşme kabiliyetini artıracak çok önemli iki proje olarak ön plana çıkıyor. 31 derece Doğu yörüngesinde hizmet verecek olan Türksat 5A uydusu, bir yandan yeni Ku frekans bandında hizmet verecek, diğer yandan ise söz konusu yörüngedeki yörünge haklarımızın korunmasını sağlayacak.

42 derece Doğu yörüngesinde hizmet verecek olan Türksat 5B uydumuz ise 50 Gbps üzerinde veri haberleşme kapasitesi sunabilen Yüksek Veri Hacimli Uydular (High ThroughputSatellites) sınıfından bir uydu olan Türksat 5B, Ku ve Ka frekans bantlarında genişbant haberleşmeyi sağlayabilecek.

Türksat 5B uydusu aracılığıyla özellikle Ka frekans bandında 53 Gbps gibi yüksek veri iletim kapasitesi sayesinde ülkemizde karasal altyapının olmadığı ve internet hizmeti alamayan bölgelere ve yanı sıra Somali, Yemen, Nijerya, Libya gibi 27 farklı ülkeye uydu üzerinden yüksek hızda geniş bant internet hizmeti verebileceğiz.

Bu kazanımlarla birlikte, her iki uydumuzun üretiminde yeni nesil ‘elektrikli itki sistemi’ kullanılması sayesinde uydularımızın manevra ömrünü neredeyse iki katına çıkardık. Bu yeni sistem ile uydu üzerinde bulunması gereken yakıt miktarı azalırken, azalan bu kütle yerine ihtiyaç duyulan başka ekipmanlar uyduya konulabiliyor ve böylece uydu kapasitesi daha da artırılmış oluyor. Dolayısıyla bu iki uydumuz, sadece vereceği hizmetle değil, aynı zamanda stratejik mahiyetiyle de bizim için son derece önemli.

Türkiye’nin en önemli projelerinden olan yerli haberleşme uydusu Türksat 6A projesine hızla devam etmekteyiz. Bu proje, ülkemizin uzaydaki geleceği açısından büyük önem taşıyor. Uydumuzda kullanılacak alt sistemleri, uydu yer istasyonunu ve yazılımları milli imkânlarla gerçekleştiriyoruz. Türksat 3A, Türksat 4A ve Türksat 4B uydularının üretim sürecinde gerçekleşen teknoloji transfer programı kapsamında uzay teknolojileri alanında eğitim alan Türksat mühendislerinin de katkısıyla, Türksat 6A’yı en yüksek yerlilik oranıyla üretiyoruz.

Türksat 6A uydusunun Mühendislik Modeli entegrasyonu USET merkezinde 2021 Nisan ayında tamamlanmış olup, uydu sistem seviyesi çevresel test faaliyetlerine başlanmıştır. Bu faaliyetler kapsamında Isıl Denge Testi, Akustik Titreşim, Sinüs Titreşim Testleri, Kütle Merkezi Ölçümleri, Statik Yük Testleri icra edilecektir. Uçuş Modeli entegrasyon faaliyetleri ise USET merkezinde eş zamanlı olarak yürütülmektedir.

Proje kapsamında en önemli kazanımlarımız arasında yerli olarak geliştirilen 29 adet ekipmanların yeterlilik ve mühendislik modellerine ait üretim ve testler tamamlandı. Uçuş Modelinde kullanılacak ekipmanların ise üretim ve test süreçleri devam etmektedir. Geliştirilen ekipmanlar uluslararası standartlara göre üretildiğinden, global pazarda uydu projeleri için pazarlanabilir nitelikte ürünlere sahip olacağız.

Hedefimiz uydumuzu 2022 yılında uzaya göndermek ve böylece Türkiye’nin, haberleşme uydusu üretebilen bir ülke olmasını sağlamak. Hatta söz konusu teknolojiye sahip olmayan ülkelere yönelik projeler gerçekleştirebilme imkânını da kazanmak. Türksat 6A’nın üretimi gerçekleştiği takdirde Türkiye, haberleşme uydusu üretebilen ülkeler arasına girecek. Bu ise, ekonomik ve teknolojik planda ülkemizi daha da güçlendirecek. Söz konusu projeyle birlikte yerli sanayinin uydu ve uzay teknolojileri alanında faaliyet göstermesine de imkân sağlanacak.”

Her yıl yaptığı yatırımlarla özellikle uydu ve kablo haberleşme altyapısını geliştiren şirketimiz, 2020 yılında toplam 1,6 milyar TL tutarında yatırım gerçekleştirdi. Şirketimizin en önemli yatırımları arasında yer alan Türksat 5A ve Türksat 5B haberleşme uydularımızın üretim süreçleri tüm hızıyla devam etti. Biraz önce bahsettiğim yerli haberleşme uydusu Türksat 6A’ya ait çalışmalar da 2020 yılı içinde yoğun bir şekilde yürütüldü.

Bilindiği üzere kablo yayıncılığında televizyon, internet ve ses hizmetlerini de biz sağlıyoruz. Bu noktada 24 şehirde 4,7 milyon haneye hizmet ulaştıran bir altyapıya sahibiz. Kablo platformu üzerinden KabloNet markasıyla genişbant internet erişimi, KabloTV markasıyla sayısal yayıncılık, Kabloses markasıyla sabit telefon, KabloWeb TV markasıyla web TV ve KabloBulut markasıyla bulut depolama hizmetlerimizi en yüksek kalitede sunuyoruz.

Altyapının genişlemesi ve iyileştirilmesi için 2020 yılında toplam 431,5 milyon TL’lik yatırım yaptık. Bunun sonuçlarını da tabii ki görüyoruz. Kablo platformumuz, 2020 yılında gelirler açısından yüzde 29’luk bir büyüme yaşadı. 2019 yılında 968 bin olan KabloNet abone sayısı, 2020 yılında yaklaşık 150 binlik artışla 1 milyon 117 bini geçti. KabloTV abone sayısı ise, 2019 yılında 1 milyon 162 bin iken 2020 yılında 1 milyon 285 bine yükseldi.

2020 yılında, internet erişim talebi de büyük oranda arttı. 2020 yılı başında 965 Gbit olan toplam internet trafiğimiz, 2020 yılı sonunda 1.600 Gbit’i geride bıraktı. Ülkemize iletişim ve bilişim teknolojileri alanında önemli katkılar sunan Türksat, geçtiğimiz yıllarda yakaladığı büyüme trendini 2020 yılında yüzde 40,7 büyüme oranıyla devam ettirdi.

Kamunun bilişim çözüm merkezi Türksat, uzman kadrosuyla birlikte yürüttüğü proje faaliyetleri kapsamında, 2020 yılında 90 projeyi başarıyla tamamladı. Yıl içinde 98 yeni projeye başlayan Türksat, ülkemizin e-dönüşümüne katkı sağlamaya devam etti. e-Devlet Kapısı sayesinde vatandaşlarımız, evden çıkmadan da çok sayıda işlemi e-Devlet Kapısı üzerinden kolaylıkla gerçekleştirdi.

Bu gelişmelerin sonucunda da 2020 yılını, uluslararası anlamda yaşanan pandemi koşullarına rağmen 2 milyar 495 milyon TL’lik net satışla kapadık. Esas faaliyet kârımızı ise 941 milyon TL’ye ulaştırdık. Yıllık bazda uydu gelirlerimiz yüzde 55, kablo gelirlerimiz yüzde 29 ve bilişim gelirlerimiz yüzde 43 oranında yükseldi. Ülkemizin en stratejik kurumlarından biri olan Türksat, 2021 yılında da hızlı ve doğru kararlarla Ar-Ge’ye, yenilikçi teknolojilere yatırımlarını artırarak büyümeye devam edecektir.

Türksat olarak genişleyen uydu filosu ve global işbirlikleriyle uydu sektöründe dünyada daha fazla söz sahibi olmayı, yerli firmalarla birlikte gerçekleştirilen Ar-Ge faaliyetleri ile yeni ürün ve hizmetleri devreye almayı ve özellikle Afrika, Orta Doğu, Orta Asya ve Uzak Doğu bölgelerinde faaliyetlerimizi yoğunlaştırarak Türkiye’den dünyaya yeni bir marka çıkarmayı hedefliyoruz.

Genişleyen kablo ağı ve gelişen teknolojiyle birlikte vatandaşlarımızın internet, ses ve TV ihtiyaçlarını karşılarken, ülkemizin dijital dönüşümüne katkı sağlayacak kamunun bilişim çözüm merkezi olmaya yönelik projeler ve hizmetler üretmeyi amaçlıyoruz.

Türksat, yetkin ve uzman kadrosuyla ülkemize katkı sağlamaya yönelik gerçekleştirdiği kamunun büyük bilişim projelerinin yanı sıra e-Devlet Kapısını da ülkemize kazandıran kuruluş. Bugün 54 milyonun üzerinde kayıtlı kullanıcıya ulaşan e-Devlet Kapısıyla vatandaşlarımızı kamu hizmetlerine yedi gün yirmi dört saat ulaştırıyoruz.

İnsanımızın kamu kurumlarını kapı kapı dolaşıp belge toplama gerekliği artık ortadan kalktı. Vatandaşlarımız, kamu kurumlarına yapacakları başvuru, bilgi edinme gibi işlemleri istedikleri zaman gerçekleştirme imkânına kavuştu.

Hâlihazırda 797 kuruma ait 5.767 adet kamu hizmeti e-Devlet Kapısından sunuluyor. e-Devlet Kapısında 2019 yılında aylık 319 milyon ortalama ile yıllık 3,8 milyar adet hizmet kullanımı gerçekleşti. 2020 yılında ise pandeminin etkisiyle aylık ortalama kullanımın 477 milyona yükseldiği görülmektedir.

E-Devlet Kapısının katkılarıyla, Birleşmiş Milletlerin Çevrimiçi Hizmet Endeksi’ne göre, Türkiye 193 ülke arasından 2016’da 67’nci sırada iken, 2018’de 27, 2020’de 22’nci sıraya yükselmeyi başardı.

Ancak, bir ülkenin dijital dönüşümü söz konusu olduğunda organizasyonların tüm iş akış süreçlerinin sayısal ortama taşınması gerekliliğinden bahsetmek gerekir. Bu kapsamda TÜRKSAT olarak sadece e-Devlet Kapısı portalının geliştirilmesinde ve işletilmesinde değil, kanunumuzda da belirtildiği gibi kamu kurumlarının dijital dönüşümünde de önemli bir rol üstlenmekteyiz.

Antalya Büyükşehir Belediyesi Akıllı Kent Projesi, Dijital Dönüşüm Ofisi’nin Ulusal Veri Sözlüğü Sistemi, Kredi Yurtlar Kurumu’nun KYKNET’i, Sağlık Bakanlığı Entegre Kurumsal İşlem Platformu ve Hastalık Yönetim Platformu gibi burada adını sayamadığımız yüzün üzerinde anahtar teslim bilişim projesi ile ülkemizin e-dönüşümüne katkı sağlıyoruz.

E-Devlet Kapısı projesinin bir benzeri olan ancak, aynı zamanda bütün bir ülkenin e-dönüşümünü sağlayacak e-KKTC projesini de Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde hayata geçiriyoruz. Tamamı şirketimiz kaynaklarıyla geliştirilen elektronik belge yönetim sistemi BELGENET, alanında lider ürün hâline geldi. BELGENET, bugün standartlara tam uyumlu profesyonel bir ürün olarak, 77 kurumda 382 bini aşan kullanıcı tarafından kullanılıyor. SatCloud, LRIT, TürksatCBT, Arşivnet, İmzanet, Foresight, Smart Service, ProjeM ve BELGENET Bulut gibi ürünlerimizle bilişim alanındaki ürün çeşitliliğimizi artırmaya devam ediyoruz.

Bilişim hizmetleri kapsamında ayrıca, kamu kurum ve kuruluşlarına iletişim merkezi, veri merkezi, ağ ve iletişim altyapısı, siber güvenlik hizmetleri sunuyoruz. Siber güvenlik hizmetlerimiz kapsamında ise başta e-Devlet Kapısı, uydu altyapımız, Türksat Kablo altyapımız ve bilişim projelerimiz gibi kritik varlıklarımızı, siber tehditlere karşı korumak için operasyonlar yürütüyoruz.

Coğrafi Bilgi Teknolojileri alanında, kamu kurumları ve kuruluşları, yerel yönetimler ile özel sektöre; Uydu Görüntü Temini ve İşleme, Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Coğrafi Yazılım Geliştirme, Konumsal Tabanlı Hizmetler ve Mobil Haritalama (Lidar ve 360 derece panoramik görüntüler) alanlarında hizmetler sunuyoruz.

Kamu kurumlarının siber güvenlik ihtiyaçlarını analiz ederek her kuruma doğru çözümleri konumlandırma hususunda hizmetler sunuyoruz. Bu sayede, kamu kurumlarının, kendilerine uygun siber güvenlik hizmetini ve çözümlerini temin etmesini sağlayarak gereksiz yatırım ve yüksek maliyetlerin önüne geçiyor ve en etkin siber güvenlik altyapısını sağlamayı hedefliyoruz.

Bugünün olduğu kadar yarının da gerçeği olan uydu ve uzay teknolojileri 20’nci yüzyılın ikinci yarısında gerçekleşen en önemli gelişmeler arasında yer alıyor. Bugün uzay, çok sayıda ülkenin varlık gösterdiği bir arenaya dönüşmüş durumda. Uzaydaki yarışın en önemli parçası ise yeni uydu teknolojileri olarak karşımıza çıkıyor. Neredeyse bütün dünya bugün artık, uydular üzerinden verilen hizmetler konusunda mücadele ediyor. Ve bu noktada bizlerin en büyük ihtiyacı genç ve yetişmiş insan kaynağı.

Türksat’ın misyonlarından biri de ülkemize uzay, uydu teknolojileri ve bilişim hizmetleri alanlarında insan gücünü yetiştirmek. Türksat bünyesine üniversitelerin elektrik elektronik, elektronik ve haberleşme, endüstri, makine, bilgisayar, havacılık ve uzay, telekomünikasyon, mekatronik, astronomi ve uzay, harita mühendisliği gibi bölümlerinden gençlerimizi alıyoruz.

Kamunun bilişim çözümlerini sunan firma olarak ayrıca sistem mimarları, analiz personelleri, entegrasyon uzmanları, güvenlik analiz personelleri, mobil yazılım uzmanları, network personelleri, sızma test uzmanları, veri tabanı uzmanları, yazılım geliştirme uzmanları ve yazılım mimarları da şirketimizde görev alıyor.

Görüleceği üzere biz mühendis ağırlıklı bir şirketiz ve teknik bir firma olarak bu gayet doğal. Ancak bundan sadece mühendislik alanında personel çalıştırdığımıza dair bir anlam çıkmasın. İdari pozisyonlarda hukuk, iktisat, işletme, maliye, ekonometri, halkla ilişkiler, sosyal bilimler gibi birçok alanda personelimiz bulunuyor. Bunun dışında Türksat Kablo’da üniversitelerimizin farklı bölümlerinden mezun personellerimiz görev yapıyor.

(bloomberg)